BERLIN (AA) – Bild gazetesi “Erdoğan’ın Scholz ile havuç ve sopa oyunu” başlığını kullanan analiz haberde, Erdoğan’ın İsrail’i Gazze’yi yerle bir etmekle, 13 bin Filistinliyi öldürmekle ve ibadethaneleri, kiliseleri ve hastaneleri bombalamakla suçladığı aktarıldı.
Daha sonra Erdoğan’ın diplomasiye geçiş yaptığı ifade edilen haberde, Erdoğan’ın Rusya ile Ukrayna arasında Tahıl koridoru konusunda arabuluculuk yaptığını, her zaman antisemitizme açık bir şekilde karşı çıktığını ve Holokost konusunda İsrail’e borcu olmadığını söylediğine dikkat çekildi.
Süddeutsche Zeitung gazetesi de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Scholz ile yaptığı görüşmeyi “Azıcık birlik” başlığıyla verdiği haberde, Erdoğan ve Scholz’un ortak basın toplantısında iki devletli çözümü savunduğu, Gazze’ye ilişkin başka görüşlerde büyük ölçüde farklılıkları bulunduğu belirtildi.
Haberde, Erdoğan’ın Almanya’ya 4 yıl sonra yaptığı ilk ziyarette Gazze Şeridi’ndeki saldırıda İsrail’i sert şekilde eleştirdiğine işaret edilerek Erdoğan’ın Scholz ile yaptığı ortak basın toplantısında İsrail’i faşistlikle suçladığına fakat var olma hakkını sorgulamadığına dikkat çekildi.
Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi de “Scholz Erdoğan’ı reddedilen sığınmacıları geri almaya çağırdı” başlığıyla duyurduğu haberde, Scholz’un Türkiye Cumhurbaşkanı’nın ziyaretinde iltica talebi kabul edilmeyen sığınmacıların Türkiye’ye hızlı şekilde geri gönderilmelerini istediği, bunun için bir mekanizma oluşturulması gerektiği ifade edildi.
Haberde, Orta Doğu ihtilafında iki liderin görüşmesinde Gazze Şeridi’ndeki insani durum, esirlerin serbest bırakılması ve gerilimin bölgede yayılma endişesine odaklandığı, Gazze ve Orta Doğu’daki çatışmalara ilişkin uzun vadeli beklentilerin de ele alındığı belirtildi.
Scholz’un “İsrail ile dayanışma göstermesi ve Hamas’ın terör saldırısını açık şekilde kınamasına ilişkin Alman tutumunun altını çizdiği” aktarılan haberde, Erdoğan’ın basın toplantısında gerilimi daha da tırmandırmadığı öne sürüldü.
Alman Birinci Televizyon Kanalı ARD’ye bağlı “Tagesschau.de” internet sitesinde “Sahnede net görüş ayrılığı” başlığı kullanılarak, “(Görüşmenin) hemen başında Orta Doğu’ya ilişkin pozisyonlar çatıştı. Erdoğan Gazze Şeridi’nde ateşkes çağrısında bulunurken Scholz İsrail’in var olma hakkına vurgu yaptı.” ifadeleri kullanıldı.
Haberde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Berlin ziyareti sırasında İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki eylemlerine yönelik eleştirilerin altını çizdiği vurgulanarak, “Erdoğan’ın 13 bin çocuğun, kadının ve yaşlının öldürüldüğüne ve (Gazze’de) her şeyin yerle bir edildiğine” ilişkin sözlerine yer verildi.
Haberde, Erdoğan’ın aynı zamanda insani ateşkes istediği belirtilerek, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Almanya ve Türkiye’nin ortak çabasıyla böyle bir ateşkese varılması halinde bölgeyi ateş çemberinden kurtarma şansı olabileceğini söylediği aktarıldı.
Erdoğan’ın herkese Orta Doğu’da kalıcı barış için çaba sarf etmesi çağrısında bulunduğu belirtildi.
Alman İkinci Televizyon Kanlı ZDF de “Kısmen çok farklı bakış açıları” başlığıyla duyurduğu haberde, Scholz ve Erdoğan’ın basın toplantısında Orta Doğu’ya ilişkin görüş ayrılıklarının ortaya çıktığı ifade edildi. “Erdoğan’ın Berlin’e çok hassas ziyareti” başlığını kullanan Spiegel, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bir Alman gazetecinin sorusuna kızdığı ve “Bizi bununla tehdit edemezsiniz” dediğini aktardı.
Welt gazetesindeki yorumda da Erdoğan’ın yaşının ilerlemesine rağmen hala siyasette çok profesyonel olduğu kaydedildi.
Şansölye Scholz’un, basın toplantısından sağ kurtulduğu için mutlu olduğunu belli ettiği de yorumda vurgulandı.
Zeit gazetesi “Utanç verici bir ziyaret” başlığını kullanırken, Türkiye Cumhurbaşkanı’nın Hamas hakkındaki teorilerini Berlin’de yaymasına izin verildiği ve Scholz’un buna karşı çıkmadığı savunuldu. Haberde Scholz’u bu tutumunun “diplomatik değil korkakça” olduğu ifade edildi.
“Ben rahat konuşuyorum, bizim İsrail’e borcumuz yok”
Berlin ziyareti Avrupa basınında da genişçe yer alırken Erdoğan’ın daha çok “Bakın ben rahat konuşuyorum çünkü bizim İsrail’e borcumuz yok. Borçlu olsak bu kadar rahat konuşamayız. Ama borçlu olanlar, rahat konuşamıyorlar. Biz Holokost cenderesinden geçmedik. Öyle bir durumumuz da yok çünkü insana saygımız bizim çok çok farklıdır. Başbakanlığım döneminde ben ilk defa antisemitizm noktasında tavır koymuş bir liderim. Dünyada hiçbir başbakan bu tavrı koymamıştır ama ben koydum, ta o zamanda. Bundan dolayı da kimseye borcumuz yok.” şeklindeki ifadeleri öne çıkarıldı ve bu şekilde Almanya’ya ve Avrupa’ya mesaj verildiği yorumu yapıldı.
Öte yandan Fransız RFİ radyosu, “Erdoğan’ın Berlin’e gergin ziyareti: Almanya ve Türkiye’nin birbirine ihtiyacı var” başlık haberinde, Erdoğan ve Scholz’un gergin bir bağlamda Almanya’da bir araya geldiği belirtildi.
Haberde, Türkiye’nin önemli bir müttefik olduğuna dikkat çekilerek, Batılı güçlerin Orta Doğu’da çatışmanın tırmanmasını engellemek adına Türkiye’ye bir rol tahsis ettiği değerlendirmesi yer aldı.
Fransız BFMTV kanalının “Gazze: Erdoğan, Almanya’da gerçekleştirdiği ziyaret sırasında, ‘İsrail’in saldırılarının son bulması gerektiğini’ ifade etti” başlığıyla kaleme aldığı haberde, Berlin’e ziyareti sırasında Türk Cumhurbaşkanı’nın bir kez daha “Filistin davasını” savunduğu ifadesine yer verildi.
Le Figaro gazetesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Almanya Başbakanı Scholz ile yaptığı ortak basın toplantısını “Erdoğan, Berlin’de Yahudi karşıtlığına karşı mücadele eden bir lider olduğunu söyledi” başlığıyla duyurdu.
“Bombaladı”
Hollanda’nın De Telegraaf gazetesi, Erdoğan Berlin ziyaretinde İsrail’i şiddetli eleştirdiğini vurgularken “bombardıman” ara başlığı altında Erdoğan’ın “Şu an itibarıyla malum 13 bin Filistinli çocuk, kadın, yaşlı ne yazık ki öldürülmüştür. Bunun yanında artık neredeyse Gazze diye bir yer kalmadı, her taraf yerle yeksan oldu. Şu anda yatıyorlar, kalkıyorlar, Hamas, Hamas, Hamas… Hamas’ın silah varlığı ve gücü ile acaba İsrail’in silah varlığı, gücü mukayese edilebilir mi? Şu anda İsrail’in nükleer silahı var mı? Var ama bunu İsrail’e sorarsanız ‘var’ demez.” şeklindeki açıklamalarına yer verildi.
İngiliz yayın kuruluşu BBC’de yer alan haberde, Erdoğan’ın, Berlin’e gerçekleştirdiği resmi ziyaret sırasında kullandığı, “Almanya’nın, İsrail ile Hamas arasında ateşkes sağlanması için Türkiye ile birlikte çalışması gerektiği” ifadesine yer verildi.
Haberde, Erdoğan’ın, Almanya’nın İsrail’e verdiği desteğe atıfta bulunarak, Türkiye’nin kimi destekleyeceği konusunda Holokost’un suçluluğuna bağlı olmadığını söylediği aktarıldı.
The Telegraph gazetesi ise görüşmeye ilişkin haberinde “Erdoğan’a göre Holokost, Almanya’nın İsrail-Hamas savaşı hakkında konuşamayacağı anlamına geliyor” başlığını kullandı.
Haberde, “Erdoğan’ın, “Bizim İsrail’e borcumuz yok. Borçlu olsak bu kadar rahat konuşamayız ama borçlu olanlar, rahat konuşamıyorlar. Biz Holokost cenderesinden geçmedik. Öyle bir durumumuz da yok.” ifadeleri hatırlatıldı.
Bu ifadelerin, Scholz’da “görülür bir rahatsızlığa sebep olduğu” değerlendirmesine yer verilen haberde, Erdoğan’ın Gazze’deki sivil ölümleri nedeniyle İsrail’e tepki gösterdiğine işaret edildi.
Haberde, Erdoğan’ın antisemitizme karşı sesini çıkaran ilk lider olduğuna yönelik ifadelerine de yer verildi.
Yunan basını savaş uçaklarına odaklandı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dün Berlin’e yaptığı ziyaret Yunan basınında da geniş yer tuttu.
Kathimerini Gazetesi ana sayfadan verdiği haberinde Türkiye’nin savaş uçağı tedarik etme planına dikkat çekti.
“Erdoğan: Savaş uçaklarını başka yerden alırız” başlığıyla verilen haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Alman bir gazetecinin sorusu üzerine “Savaş uçakları üreten başka ülkeler de var, bizi tehdit etmeyin.” dediği aktarıldı.
Ta Nea Gazetesi de ana sayfadan verdiği haberde “Scholz ve Erdoğan’ın Hamas için kameralar önünde çatışması” başlığını kullandı.
Haberde, “Alman Şansölye Olaf Scholz ile Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın buluşması kameralar önünde çatışma ile başladı.” ifadesi yer aldı.
Çalışma yemeği başlamadan önce düzenlenen basın toplantısında Scholz’un İsrail’in kendini müdafaa hakkının altını çizdiğini ve Türkiye ile Almanya’nın bu konuda fikir ayrılıkları olmasının bir sır olmadığını ifade ettiği aktarıldı.
Eleftheros Typos Gazetesi ise “Erdoğan’ın Almanya’ya zor seyahati” başlığı altında Sholz’un Türkiye’ye Eurofighter savaş uçağı satmaya yanaşmadığını savundu.
Muhabir: Cüneyt Karadağ,Erbil Başay,Esra Taşkın,Derya Gülnaz Özcan,Zuhal Demirci
