İSTANBUL (AA) – Resesyon endişeleri geçen hafta emtia piyasasında satış baskısını artırırken, güvenli liman arayışı değerli metal fiyatlarını desteklemeye devam etti.
Merkez bankalarının para politikalarına ilişkin belirsizlikler ve ekonomik aktiviteye ilişkin endişeler geçen hafta emtia piyasası üzerinde etkili oldu. Dünya genelinde yavaşlayan ekonomik aktivite ve artan petrol fiyatlarının enflasyonla mücadeleyi sekteye uğratabileceği endişesiyle varlık fiyatları yön bulmakta zorlandı.
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) enflasyonla mücadele kapsamında attığı “şahin” adımlar, yavaş da olsa ülke ekonomisinde etkisini gösteriyor. Geçen hafta açıklanan verilerde iş gücü piyasasının yavaşladığına ilişkin işaretler yoğunlaşırken, bu durum piyasalarda ABD ekonomisinin resesyona girebileceği endişesini güçlendirdi.
Uzun süre enflasyon ve resesyon endişesi arasında kalan yatırımcıların resesyon tehlikesinin öne çıkmaya başlamasının ardından görece riskli varlıklara olan ilgisinin azaldığı görülüyor.
ABD’de tarım dışı istihdam 236 bine gerilerken, ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 1 Nisan ile biten haftada 228 bine çıkarak beklentileri aştı.
ABD’de açıklanan fabrika siparişleri verisinin şubatta tahminlerden fazla düşüş kaydetmesi de resesyon endişelerini arttırdı.
Ülkede tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) imalat endeksi, martta 46,3 ile piyasa beklentilerinin altında kalırken, imalat sanayisindeki daralmanın devam etmesi resesyon endişelerini artıran bir başka etken oldu.
Enflasyon ve resesyon endişesi arasında kalan yatırımcıların resesyon tehlikesinin öne çıkmaya başlamasının ardından güvenli liman arayışları da tahvil talebini destekledi.
ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi, geçen hafta yüzde 3,26 ile Eylül 2022’den bu yana en düşük seviyeyi görmesinin ardından haftayı yaklaşık 7 baz puan düşüşle yüzde 3,41’den tamamladı.
Söz konusu gelişmelerle Fed’in gelecek ay atacağı adımlara ilişkin belirsizlikler güçlü kalmaya devam etti.
Analistler, bu hafta ABD’de açıklanacak enflasyon verilerinin yatırımcıların odağında olduğunu söyledi.
Altının onsu 2.032 dolarla 9 Mart 2022’den bu yana en yüksek seviyesini test etti
Geçen hafta artan belirsizliklerle güvenli liman arayışı, değerli metal fiyatlarını desteklemeye devam etti.
2.032 dolarla 9 Mart 2022’den bu yana en yüksek seviyeyi test eden altının onsu, haftayı yüzde 1,9 artışla tamamladı.
25,136 dolarla Nisan 2022’den bu yana en yüksek seviyeyi gören gümüş yüzde 3,6, platin yüzde 1,7 ve paladyum yüzde 0,8 artış kaydetti.
Analistler, ABD’de artan resesyon endişelerinin Fed’in “şahin” adımlarını sona erdirmesine neden olabileceği beklentilerini güçlendirdiğine işaret ederek, bu durumun altının ons fiyatını desteklediğini ifade etti. Zayıf ekonomik verilerle birlikte dolarda görülen güç kaybı da altını destekledi.
Enerji emtialarında karışık seyir
Enerji emtialarında geçen hafta karışık bir seyir görüldü.
Brent petrol yüzde 6, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gaz da yüzde 9,3 değer kaybetti.
Brent petrol fiyatlarındaki yükselişte, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu üyesi ülkelerin üretim kesintisi kararının ardından artan arz endişeleri etkili oldu.
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, OPEC+ grubunda 23 ülkenin bulunduğuna işaret ederek, diğer ülkelerin de gerek görmesi halinde petrol üretimlerini gönüllü olarak düşürme kararı alabileceğini belirtmişti.
Kovid-19 tedbirlerinin kaldırıldığı Çin’de beklenen talep toparlanması dikkate alındığında arz daralması endişeleri giderek artıyor.
OPEC ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu üyesi ülkelerin yeni üretim kesintisi kararının petrol fiyatlarında kısa vadede varil başına 10 dolarlık bir artışa sebep olacağı, fiyatların yaz aylarına kadar da 110 dolar seviyesine kadar çıkabileceği tahmin ediliyor.
ABD’nin ham petrol stoklarındaki düşüş öngörüsü de Brent petrolü yukarı yönlü etkiledi.
Dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan, talep toparlanması beklentileriyle Asyalı petrol tüketicileri için ham petrolün fiyatını üçüncü ayda da yükseltti.
Analistler, OPEC ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu üyesi 9 ülkenin “sürpriz” üretim kesintisi hamlesinin ardından gelen bu adımın, bölgede beklenen talep toparlanması dikkate alındığında arz daralması endişelerinin giderek artmasına neden olduğunu belirtiyor.
Isınma talebinin azalması ve üretimin artmasıyla geçen hafta doğal gaz fiyatları düştü. Analistler, ABD’de elektrik üretimindeki gerilemenin de doğal gaza olan talepteki düşüşün göstergesi olduğunu kaydetti.
Baz metallerde talep endişeleri öne çıktı
Ekonomik aktivitenin yavaşlaması baz metallerinde de talep endişelerini öne çıkardı. Çin’de otomobil talebinin düşmesiyle baz metaller geçen hafta geriledi.
Geçen hafta tezgah üstü piyasada bakır yüzde 1,3, kurşun yüzde 1,3, alüminyum yüzde 2,9, nikel yüzde 1,7 ve çinko yüzde 4,5 değer kaybetti.
Çin’de imalat sanayi imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verisinin 50 seviyesine gerilemesiyle bakır fiyatları düştü.
Tarım emtialarında resesyon endişesi
Resesyon endişeleri tarım emtialarını da olumsuz etkiledi.
Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday yüzde 2,4, mısır yüzde 2,6, soya fasulyesi yüzde 0,8 ve pirinç yüzde 4,5 değer kaybetti.
Intercontinental Exchange’de (ICE) 0,2324 dolarla Ekim 2016’dan bu yana en yüksek seviyeyi test eden şeker yüzde 4,3 ve kahve yüzde 8,1 artarken, pamuk yüzde 2,1 ve kakao yüzde 2,4 azalış kaydetti.
Talep endişeleri pamuk üzerinde de etkili oldu.
Batı Afrika’da kakao kalitesine ilişkin endişelerle kakao fiyatları düşerken, ABD liman depolarındaki kakao stoklarının yükselmesi de fiyatları aşağı yönlü etkiledi.
ABD merkezli ticaret organizasyonu Ulusal Şekerleme Birliği, 2022’nin 4. çeyreğinde Kuzey Amerika’da öğütülmüş kakao miktarının azaldığını duyururken, bu durumun küresel kakao talebine ilişkin endişeleri artırdığı belirtiliyor.
Değişen hava faktörleri şeker fiyatlarını etkilerken, Hindistan’da şeker üretiminin azalacağına yönelik endişeler de şeker fiyatlarının yükselmesine neden oldu. Brezilya hükümetinin biyoyakıtları vergilendirme yöntemini değiştirmek için yaptığı hamle de şekeri yukarı yönlü etkiledi.
Kahve üretiminin azalacağına yönelik öngörülerle kahve fiyatları geçen hafta ralli yaptı. Endonezya Kahve İhracatçıları ve Sanayicileri Birliği, aşırı yağışların kahve alanlarına zarar vermesinden dolayı kahve üretiminin 2023’te düşebileceğini belirtti. Kolombiya Ulusal Kahve Üreticileri Federasyonu, 2023’ün ilk yarısında kahve üretiminin düşeceği öngörüsünde bulundu, ABD Tarım Bakanlığı ve Rabobank da kahve üretim tahminlerini düşürdü. Brezilya realinin dolara karşı değer kazanması da kahve için destekleyici önemli bir faktör oldu.
Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu
