ANKARA (AA) – CNN’in haberine göre astrofizikçiler, orta kütleli kara deliklerin, çekirdeklerini fırlatıp kozmik iz bırakmadan önce yıldızlardan bir parça kopararak parlaklığa sebep olduklarını göstermek amacıyla üç boyutlu bilgisayar modellerini kullandı.
Astrofizikçiler, oluşturdukları simülasyonda kara deliklerin etrafına güneş boyutunda yıldızlar gönderdi.
Simülasyonda orta kütleli kara deliğin, yörüngesinde seyreden yıldızdan yakalayarak parça kopardığı görüldü.
Yıldız, her tur attığında kara delik bir parça kopardı, yalnızca yoğun ve şekilsiz çekirdeği kaldığında onu galaksinin içine doğru fırlattı.
Üç boyutlu modelleme deneyi sırasında yıldızlar, fırlatılmadan önce orta kütleli kara deliğin etrafında beş kez dönebildi.
Her turda yıldızın daha fazla kütle kaybettiği ve yalnızca çekirdeği kaldığında ise gök bilimcilerin görünmez orta kütleli kara deliklerin varlığını izlemek ve kanıtlamak için ihtiyaçları olan ışığı oluşturmaya yetecek kadar parlaklıkla kara delikler tarafından galaksiye doğru kör edici hızla fırlatıldığı gözlemlendi.
Deneyde ortaya çıkan ipuçlarının gök bilimcilerin orta kütleli kara delikleri bulmalarına yardımcı olabileceği görüldü.
ABD’nin Illinois eyaletindeki Northwestern Üniversitesi’nde astrofizik alanında doktora öğrencisi olan baş araştırmacı Fulya Kıroğlu, yaptığı açıklamada, ışık yaymadıkları için kara delikleri doğrudan gözlemleyemeyeceklerini söyledi.
Kıroğlu, “Bunun yerine kara delikler ve çevreleri arasındaki etkileşimlere bakmalıyız. Yıldızların fırlatılmadan önce birçok yolculuktan geçtiğini bulduk. Her geçişten sonra daha fazla kütle kaybeder ve parçalanırken ışık hüzmesine yol açar. Her parlama bir öncekinden daha parlak oluyor ve astronomların onları bulmasına yardımcı olabilecek bir imza oluşturuyor.” ifadelerini kullandı.
Bu yolculuk sırasında yıldızın tamamen parçalanmamasının inanılmaz olduğunu kaydeden Kıroğlu, “Bazı yıldızlar şanslı olabilir ve bu süreçten sağ çıkabilir. Fırlatma hızı o kadar yüksek ki bu yıldızlar, galaksilerin merkezlerinde gözlemlenen hiper hızlı yıldızlar olarak tanımlanabilir.” diye konuştu.
Modelleme analizini açıklayan çalışmanın “The Astrophysical Journal” dergisinde yayımlanmak üzere kabul edildiği ve bulguların American Physical Society’nin gelecek toplantısında sunulacağı bildirildi.
Muhabir: İbrahim Hakkı Çetinkaya
