İZMIR (AA) – Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 100. yılında İzmir İktisat Kongresi’nde bağımsız, özgür Türkiye’nin güçlü ekonomisinin konuşulacağı, yurt dışından yabancı konukların geldiği, ikinci yüzyıla hazırlıkların yapıldığı, Türkiye Yüzyılı’na uygun şekilde yüksek katılımlı oturumlarla politikaların oluşturulacağı bir toplantı silsilesi gerçekleştirileceğini bildirdi.
100. Yılında İzmir İktisat Kongresi, Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Hazine ve Maliye Bakanlığının ev sahipliğinde “Küresel Ekonomik Güç Olma Yolunda Türkiye Ekonomisi” temasıyla, akademisyenler, bürokratlar, yabancı ekonomistler, iş insanları, sivil toplum kuruluşları gibi ekonomi aktörlerinin önde gelen isimlerinin katılımıyla toplandı.
Bakan Nebati, 100 yıl önce Gazi Mustafa Kemal Atatürk öncülüğünde ilk kez İzmir İktisat Kongresi’nin gerçekleştirildiği ve İzmir Valiliğinin girişimleriyle yeniden aslına uygun olarak inşa edilen tarihi binada, AA muhabirin sorularını yanıtladı.
Söz konusu binanın, Atatürk ve arkadaşlarının Cumhuriyet kurulmadan birkaç ay önce 17 Şubat 1923 tarihinde Türkiye’nin iktisadi bağımsızlığının oluşturulması için ev sahipliği yapan tarihi öneme haiz bir yapı olduğunu belirten Nebati, o tarihin, Türkiye’deki iş adamı, işçi, çiftçi, memur gibi birçok kesimin temsilci olarak katıldığı ve bağımsız iktisat politikalarının kararlarının alındığı bir gün olduğunu vurguladı.
Nebati, bu dönemde alınan kararlardan örnekler vererek, ekonomide bağımsızlıktan fedakarlık edilmemesi, milli sermayenin teşvik edilmesi ve öncelikle milli kaynakların değerlendirilmesi, çiftçilerin kredi ile teşvik edilmesi, dış rekabete dayanılabilmesi için sanayinin kurulması ve üretici ile sanayicinin desteklenmesi yönündeki kararlara dikkati çekti.
Misak-ı İktisadi kararların bir kısmının bugün de aslında Türkiye’ye yol gösterici nitelikte olduğunu, 1923’te alınan kararların, bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ortaya koyduğu iradeyle Türkiye Ekonomi Modeli’yle aynı doğrultuda çakıştığını ifade eden Nebati, aynı milli iradenin, farklı zaman ve mekanlarda ortaya konulması açısından ibret verici bir vesikaya dönüştüğünü kaydetti.
Nebati, 1923 yılında bağımsız Türkiye iktisat politikalarının belirlendiği ve milli söylemlerin geliştirildiği anılan binada, aynı şeyleri, geliştirilmiş enstrümanların yoğun olarak kullanıldığı Türkiye Ekonomi Modeli’yle uygulamaya aldıklarını belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
“O dönem çok önemli bir sac ayağı olan bu bina maalesef 1979 yılında Cumhuriyet Halk Partisi tarafından yıkılarak otopark haline getiriliyor. O günden bu güne bu otopark ile ilgili herhangi bir çalışma yapmak akıllarının ucuna bile gelmemişken, İzmir Valisi tarafından bu otopark sahipleri bulunarak yeniden imar edilmesi noktasında alınan ön adım ve bakanlıkların devreye girmesiyle bugün burada aynısı inşa edildi ve toplantıların tertip edileceği bir hale dönüştü.”
Normal şartlar altında 17 Şubat’ta açılması gereken binanın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılımı ile açılmasının planlandığını ancak 6 Şubat’ta “asrın felaketi” olarak nitelendirilen Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle açılışının ertelendiğini hatırlatan Nebati, şunları kaydetti:
“Bugün inşallah bu binanın açılışını gerçekleştireceğiz. Bağımsız özgür Türkiye’nin güçlü ekonomisinin konuşulacağı, yurt dışından yabancı konukların geldiği, ikinci yüzyıla hazırlıkların yapıldığı, Türkiye Yüzyılı’na uygun şekilde yüksek katılımlı oturumlarla politikaların oluşturulacağı bir toplantı silsilesi gerçekleştirilecek. Burada iki şey önemli. Birincisi 100 yıl sonra Türkiye’nin ikinci yüzyılına girerken aynı yerel ve milli söylemlerle yola çıkıyoruz. İkincisi Cumhuriyet Halk Partisi iradesinin sadece söylemle kaldığını ve yıkarken, bunu imar edenin Sayın Cumhurbaşkanı’mızın liderliğindeki 20 yıllık iktidarın olduğunu göstermesi açısından çok önemli. Devrim arabalarını, Vecihi Hürkuş’ların birçok teknolojik yatırımın geçmiş 10 yıllarda engellenmiş olmasının aslında aynı zihniyet tarafından gerçekleştirildiğini göstermesi açısından da bu bina tam bir sembolik değere haiz bir hale dönüşmüş oldu. Bu binanın 1923 ruhuyla yeniden çok daha aktif ve Türkiye’nin bağımsız ekonomi politikalarını belirleyecek bir yapıya dönüşmesi mukadder olacaktır.”
“Kongre’de alınacak kararlar Türkiye Ekonomi Modeli’nin dönüştürülmesine katkı sağlayacak”
Bakan Nebati, Kongre’de ele alınacak Türkiye Ekonomi Modeli ile ilgili soruları da yanıtlayarak, Türkiye aktif ve dinamik nüfusuyla üretim merkezi olması nedeniyle sürekli güncellemelerin yapılması gereken bir ekonomi olduğunun altını çizdi.
Kovid-19 salgını ile küreselleşen dünyadaki toplumların adeta bir insan bünyesi gibi olduğunun anlaşıldığını anlatan Nebati, herhangi bir yerde bir sorun yaşandığında bunun dünyanın her yerinde hissedildiğine dikkati çekti.
Nebati, bu doğrultuda değişim ve dönüşümün önemine dikkati çekerek, “İzmir İktisat Kongresi’nde alınacak kararlarla yol gösterici politikalar, Türkiye Ekonomi Modeli’nin dönüştürülmesine, ortaya çıkabilecek aksaklıkların giderilmesine aynı zamanda da güncel değişikliklerin hızlı bir şekilde uyumunun sağlanmasına katkı verecektir.” dedi.
Muhabir: Merve Özlem Çakır
