İSTANBUL (AA) – Emtia piyasası, satış baskısının hakim olduğu haftayı geride bırakırken, yönünü aşağı çevirdi.
Ekonomik aktiviteye ilişkin belirsizlikler, emtia piyasasını etkilemeye devam ediyor. Merkez bankalarının para politikalarına ilişkin soru işaretlerinin devam etmesi, açıklanan makroekonomik verilerden ve şirketlerin finansal sonuçlarından gelen karışık sinyaller varlık fiyatları üzerinde etkili olmaya devam ediyor.
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) son toplantısında veri bazlı adım atacaklarını daha güçlü vurgulamasının ardından, geçen hafta açıklanan verilere göre tarım dışı istihdam temmuzda 187 bin kişi artarak beklentilerin altında gerçekleşirken, işsizlik oranı yüzde 3,6’dan yüzde 3,5’e geriledi.
Analistler, tarım dışı istihdamın beklentilerin altında kalmasına karşın iş gücü piyasasının hala sıkı kalmaya devam ettiğini kaydederek, bu durumun Fed’in gelecek dönem politikalarına yönelik belirsizlikleri artırdığını ifade etti.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings’in, ABD’nin uzun vadeli kredi notunu hafta içinde “AAA”dan “AA+”ya düşürmesi de piyasalarda risk iştahını azaltan başka bir önemli faktör oldu.
Haftayı altın yüzde 0,8, gümüş yüzde 2,9, platin yüzde 1,4 kayıpla tamamlarken, paladyum yüzde 1,1 artışla tamamladı.
Altın, ABD’de büyüyen bütçe açığına dair endişeler ve güçlü ekonomik verilerin tahvil getirilerini yükseltmesiyle geriledi. Dünya Altın Konseyi’ne göre, 2023’ün ikinci çeyreğinde küresel altın talebi de yıllık bazda yüzde 2 düşerek 921 tona geriledi.
Enerji emtiasında ise karışık bir seyir izlendi. Brent petrol haftayı yüzde 1,8 yükselişle tamamlarken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gaz yüzde 2,2 değer kaybetti.
Brent petrol fiyatlarındaki yükselişte, Suudi Arabistan ve Rusya’nın petrol üretim kesintisi kararının ardından piyasalarda zemin kazanan arz endişeleri etkili oldu.
Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA’nın Enerji Bakanlığı kaynaklarına dayandırarak verdiği habere göre, Suudi Arabistan, temmuzda başladığı, ağustosta uzattığı günlük 1 milyon varil kesinti uygulamasının süresini eylül ayını kapsayacak şekilde uzattı.
Söz konusu kararla ülkenin toplam günlük üretiminin eylülde 9 milyon varile gerileyeceği, kesintinin eylülden sonra artırılarak devam ettirilebileceği belirtildi.
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak da aynı gün ülkesinin petrol ihracatını gönüllü olarak azaltmaya devam edeceğini, bu doğrultuda eylülde petrol arzında günlük 300 bin varillik kesintiye gidileceğini duyurdu.
Brent petrolün yükselişinde ayrıca ABD’nin petrol stoklarındaki düşüş öngörüsü de etkili oldu. Amerikan Petrol Enstitüsü, ülkenin ham petrol stoklarında bir önceki hafta 15 milyon 400 bin varil azalış tahmin edildiğini açıkladı.
Bakır fiyatları yüzde 2’den fazla geriledi
Geçen hafta enerji emtiasındaki satış baskısı hakim oldu.
Tezgah üstü piyasada, bakır yüzde 2,1, kurşun yüzde 1,4, nikel yüzde 5 değer kaybederken, alüminyum yüzde 0,1, çinko yüzde 1,3 artış kaydetti.
Çin’de açıklanan zayıf ekonomik veriler baz metaller üzerindeki satış baskısında önemli bir paya sahip oldu. Çin’de Caixin imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 49,2’ye geriledi. Ülkede, 49,3 seviyesinde gerçekleşen imalat sanayi PMI da ülkede imalat sektörünün 4 ay üst üste daraldığını göstermişti.
Şilili bakır madenciliği şirketi Codelco’nun üretim tahminlerini düşürmesi, Şili İstatistik Kurumu’nun haziran ayında bakır üretiminin bir önceki yıla göre yüzde 0,9 gerilediğini bildirmesine karşın ekonomik aktiviteye ilişkin gelişmeler bakır üzerinde daha fazla etkili oldu.
Buğdaydaki kayıplar yüzde 10’u aştı
Tarım ürünleri tarafından da geçen hafta sert satışlar oldu.
Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday 10,1, mısır yüzde 6,2, soya fasulyesi yüzde 3,7 değer kaybederken, pirinç yüzde 2 değer kazandı.
Rusya-Ukrayna arasındaki gerilimin tırmanmasına karşın üretim tahminlerindeki yükseliş buğday ve mısır fiyatlarını olumsuz etkiledi.
Dünya pirinç üretim tahminlerinin düşüş göstermesi ise fiyatlarda yükselişe neden oldu.
Brezilya Ticaret Bakanlığı, Brezilya’dan yapılan soya fasulyesi ihracatının temmuz ayında yıllık bazda yüzde 32 artarak 9,9 milyon tona ulaştığını açıkladı.
Ülkede soya fasulyesi ihracatının artması ve iyileşen hava koşulları, soya fasulyesine ilişkin arz endişelerinin azalmasına ve fiyatların artmasına neden oldu.
Intercontinental Exchange’de (ICE) pamuk yatay bir seyir izlerken, kakao yüzde 0,8 değer kaybetti. Şeker yüzde 0,4, kahve yüzde 2,2 arttı.
Petrol fiyatlarındaki artışla beraber şeker arzına yönelik artan endişeler, şeker fiyatlarında yükselişe neden oldu.
Brezilya’da kahve arzına yönelik sıkılığın devam etmesi ve Vietnam’da kahve ihracatının düşmesi kahve fiyatlarını yukarı yönlü etkiledi. Vietnam Genel Gümrük Departmanı ülkede kahve ihracatının yüzde 3,1 düştüğünü bildirdi.
Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu
