İSLAMABAD (AA) – Ulusal basındaki haberlere göre, ülkenin kurucu lideri Muhammed Ali Cinnah tarafından 76 yıl önce ilan edilen bağımsızlığın yıl dönümünde, başkent İslamabad’da 31, 4 eyalet başkentinde ise 21 pare top atışı yapıldı.
Karaçi kentinde Cinnah’ın “Mezar-ı Kaid” ve Lahor kentinde Pakistan’ın milli şairi Muhammed İkbal’in “Mezar-ı İkbal” olarak bilinen anıt mezarlarında askeri tören yapıldı.
Devlet binaları, caddeler ve sokaklar, Pakistan bayrağının yeşil ve beyaz renkleriyle donatıldı, aydınlatıldı.
Liderlerden Cammu Keşmir mesajı
Cumhurbaşkanı Arif Alvi, 76. Bağımsızlık Günü dolayısıyla paylaştığı mesajında, “onlarca yıldır Hindistan’ın zulmüne maruz kalan, baskı altındaki Cammu Keşmir halkını” andıklarını belirtti.
Alvi, 5 Ağustos 2019’da Cammu Keşmir’in özel statüsünün Hindistan tarafından yasa dışı şekilde kaldırıldığını anımsatarak, söz konusu tarihten itibaren bölgede insan hakları durumunun daha da kötüleştiğini vurguladı.
Görevini bugün devredecek olan Başbakan Şahbaz Şerif ise Cammu Keşmir halkıyla dayanışma içerisinde olduklarını belirtti.
Başbakan Şerif, İslamabad’ın Cammu Keşmir’e siyasi, manevi ve diplomatik desteğini sürdürmede kararlı olduğuna dikkati çekti.
Şerif, uluslararası topluma yaptığı çağrıda, Cammu Keşmir halkının karşı karşıya olduğu insan hakları ihlallerine dikkat çekilmesini istedi.
İkbal’in bağımsızlık yanlısı konuşması
İngiltere’nin sömürgesi Britanya Hindistanı’nda Müslüman ahalinin haklarını savunmak için 1906’da kurulan Tüm Hindistan Müslüman Ligi (AIML), zamanla bağımsızlığı talep eden bir politika izlemeye başladı.
Muhammed İkbal, 1930’da Allahabad’da Tüm Hindistan Müslüman Ligi’nin açılış konuşmasında yaptığı konuşmada, Müslümanlar için ayrı ve bağımsız bir devletin gerekliliğine dikkati çekti.
İkbal’in bu konuşması, “Pakistan’ın kuruluşu yönünde ilk ciddi adım” olarak nitelendirildi.
23 Mart 1940’ta Lahor’da toplanan Tüm Hindistan Müslüman Ligi, Britanya Hindistanı’ndaki Müslümanlar için ayrı bir devlet talebini içeren Lahor Tasarısı’nı kabul etti.
Pakistan’ın isminin İngiliz yönetimi altında, o dönemde Müslümanların çoğunlukta bulunduğu eyaletlerin isimlerinden alıntılar yapılarak oluşturulduğu kanaati hakim.
Buna göre, Pencap’tan “P”, Afganiye’den (Bugünkü adıyla Hayber Pahtunhva ) “A”, Keşmir’den “K”, Sindh’ten “S” harfleri ve Belucistan’dan “tan” eki alınarak “Pakistan” ismi oluşturuldu.
14 Ağustos 1947’de bağımsızlık ilan edildi
Devam eden süreçte İngiltere’nin Hindistan’daki son Genel Valisi Lord Mountbatten, 3 Haziran 1947’de bölünmenin gerçekleştirildiğini duyurdu.
Bunun üzerine, AIML, Muhammed Ali Cinnah’ı Pakistan’ın Genel Valisi seçti ve Cinnah, 7 Ağustos’ta Yeni Delhi’den Karaçi’ye “Pakistan’ın ilk Genel Valisi” sıfatıyla geldi.
Britanya Hindistanı, 1947’nin 14 Ağustos’unu 15 Ağustos’a bağlayan gece resmen bağımsız olarak ikiye ayrıldı.
O tarihte, Kadir Gecesi 14 Ağustos’a denk geldiği için Pakistan’ın bağımsızlık günü 14 Ağustos olarak kabul edildi.
İngiliz Milletler Topluluğu üyesi olan bağımsız Pakistan’da ilk devlet başkanlığını, İngiliz Kralı’nı temsilen “Genel Vali” sıfatıyla AIML lideri Muhammed Ali Cinnah yaptı.
1956’dan sonra ise İngiliz Kralı’nın Pakistan Devlet Başkanlığı yasal olarak kaldırılarak Pakistan Genel Valiliği yerine “Pakistan Cumhurbaşkanlığı” makamı oluşturuldu.
İlk cumhurbaşkanı ise 4. Genel Vali İskender Ali Mirza oldu.
İlk başta Hindistan’ın doğu ve batısında Müslümanların yoğun olduğu bölgelerde kurulan Pakistan, 1971’de ikiye ayrıldı ve Doğu Pakistan, “Bangladeş” adıyla bağımsızlığını ilan etti.
Muhabir: Muhammet Nazım Taşcı
