İSTANBUL (AA) – Emtia piyasası, geçen hafta genel olarak negatif seyretti.
Fed Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC), geçen hafta politika faizini beklentiler dahilinde değiştirmeyerek 23 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,25-5,50 aralığında sabit tuttu.
Fed’den yapılan açıklamada son göstergelerin ekonomik aktivitenin “sağlam” hızla genişlediği belirtilerek, istihdam kazanımlarının geçen yılın başından bu yana yavaşladığı ancak güçlü kalmayı sürdürdüğü aktarıldı.
Kararın ardından açıklamalarda bulunan Fed Başkanı Jerome Powell, enflasyonun sürdürülebilir şekilde düştüğüne dair güven duymak için devam eden kanıtlara ihtiyaçlarının olacağını belirterek, politika faizinin muhtemelen zirvede olduğuna ve ekonominin beklendiği gibi seyretmesi halinde bu yıl faiz indirimlerine başlamanın uygun olacağına inandıklarını dile getirdi.
Powell, marta kadar faiz indirimi için gereken güven düzeyine ulaşılmasının muhtemel olmadığını düşündüğünü de ifade etti.
Analistler, Fed’in politika faiz indirimlerine öngörülenden daha geç başlayabileceğine yönelik ihtimallerin emtia fiyatları üzerinde etkili olduğunu belirtti.
ABD’de açıklanan makroekonomik veriler karışık sinyaller vermeyi sürdürürken, tarım dışı istihdam ocakta 353 bin kişi artarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşirken, işsizlik oranı değişim göstermeyerek yüzde 3,7 ile beklentilerin altında kaldı.
Fed’in dikkatle izlediği ortalama saatlik kazançlar da aynı dönemde yüzde 0,6 ile piyasa beklentilerinin üzerinde artarak 34,55 dolara yükseldi. Ortalama saatlik kazançta bu dönemde kaydedilen artış Mart 2022’den bu yana en büyük artış oldu.
İş gücü piyasasının gücünü koruduğunu gösteren verilerin ABD ekonomisinde resesyon beklentilerini azalttığını belirten analistler, Fed’in faiz indirimlerine öngörülenden daha geç başlayabileceğine yönelik ihtimallerin kuvvetlendiğini aktardı.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in martta faiz indirimlerine başlayabileceğine yönelik tahminler yüzde 20 seviyesinde bulunurken, bankanın mayıs toplantısında ise yüzde 68 ihtimalle faiz indirimine başlayacağı öngörülüyor.
Değerli metallerdeki düşüşe karşın altın yükseldi
Geçen hafta altının onsu yüzde 1 değer kazanırken, gümüş yüzde 0,5, platin yüzde 2,2, paladyum yüzde 0,6 değer kaybetti.
Analistler, Fed’in politika faizini sabit bırakmasının ardından Fed Başkanı Jerome Powel’ın, faizlerin tepe noktada olduğu ve daha fazla yükselmeyeceği mesajını vermesinin, altının ons fiyatını desteklediğini belirtti.
Öte yandan platin üreten şirketler, gerileyen platin fiyatlarından dolayı karlarında düşüş olabileceği öngörüsünde bulunuyor.
Tezgah üstü piyasada geçen hafta bakır yüzde 0,8, kurşun yüzde 0,1, alüminyum yüzde 1,1, nikel yüzde 2,6, çinko yüzde 5,1 azalış kaydetti.
Fed’in faiz indirimi beklentilerindeki gerilemenin yanı sıra Çin’den gelen zayıf ekonomik verilerin talep görünümünü de olumsuz etkileyeceği endişeleriyle baz metallerde düşüşler görüldü. Analistler, yüksek faiz oranları, batı ekonomilerinin imalat sanayi aktivitelerindeki durgunluk ve Çin ekonomisine ilişkin sıkıntıların devam etmesinin baz metallere ileriki dönemlerde de talebin azalmasına neden olabileceğini söyledi.
Ülkedeki imalat sanayinde öncü ekonomik aktivite verileri, sektörde yılın son çeyreğinde başlayan daralmanın sürdüğüne işaret etti.
Çin Ulusal İstatistik Bürosunun açıkladığı verilere göre, imalat sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), büyüme eşiği olan 50 puanın altında kalarak ocakta 49,2 seviyesinde gerçekleşti. Söz konusu veri, borç krizindeki gayrimenkul şirketi Evergrande hakkında verilen tasfiye kararının ardından geldi. Uzmanlar, Pekin yönetiminin son haftalarda attığı ekonomiyi destekleyici adımlarının ülke ekonomisinin beklenen büyüme trendine girebilmesi için gerekli olduğunun altını çiziyor.
Analistler, Çin’de başlayacak yeni yıl tatilinden dolayı ülkede imalat sanayi üretiminde beklenen yavaşlamanın da baz metallere talebi daha da azaltabileceğini söyledi.
Enerji grubuna bakıldığında ise Brent petrol yüzde 7,2, New York Ticaret Borsasında işlem gören doğal gaz yüzde 22,9 azaldı.
Petrol fiyatları, İsrail ile Hamas’ın ateşkes konusunda anlaşmaya yakın olduğuna ilişkin haber akışının da etkisiyle geçen hafta geriledi. Hava sıcaklılarının artacağına yönelik öngörülerle doğal gaz talebinin azalacağına yönelik tahminler ve depolanan doğalgaz oranının sezon ortalamasının üstünde olması nedeniyle doğal gaz fiyatları düşüş kaydetti.
Tarım grubunda mısır ve soya fasulyesindeki gerileme dikkati çekti
Tarım grubunda ise geçen hafta Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday fiyatı yüzde 0,3, pirinç yüzde 2,5 değer kazanırken, mısır yüzde 0,8, soya fasulyesi yüzde 1,8 azaldı.
Mısır 4,3650 dolarla, soya fasulyesi de 1.186,75 dolarla Aralık 2020’den bu yana en düşük seviyeyi gördü.
Intercontinental Exchange’te işlem gören pamuk yüzde 2,5, şeker yüzde 0,7, kakao yüzde 7,6 değer kazanırken, kahve yüzde 1,4 azalış kaydetti. Kakao, ton başına 5 bin 32 dolarla zirve tazeledi.
ABD’de haftalık buğday ihracatının artış göstermesiyle artan talep beklentisi, fiyatlarda yükselişe neden oldu.
Dünya mısır üretim tahminlerinin önceki aya göre artış göstermesi, fiyatlarda düşüşe yol açtı. ABD’de mısır teslimatlarının artması da mısır fiyatları gerilemesine neden olan başka bir faktör olarak öne çıktı.
Endonezya’daki kuraklığın pirinç hasadını olumsuz etkileyebileceğine yönelik endişelerle pirinç fiyatları yükseldi. Dünya pirinç üretim tahminlerinin düşüş göstermesi, fiyatlarda yükselişe neden oldu.
Çin ekonomisine ilişkin problemlerinden dolayı ülkede talebin düşeceğine yönelik endişelerle soya fasulyesi fiyatları da düşüş kaydetti.
Hindistan’da şeker üretiminin azalacağına yönelik tahminlerin devam etmesiyle şeker fiyatları yükselişini 5. haftaya taşıdı.
Batı Afrika’da başlayan Harmattan rüzgarlarının kakao hasadı için tehdit oluşturması ve teslimat için limanlara gelen kakao miktarının düşük seyretmeyi sürdürmesiyle kakao fiyatları zirve tazelemeye devam ediyor.
Kahve piyasasında üretim fazlası olacağına yönelik artan beklentilerle birlikte arza ilişkin endişelerin hafiflemesiyle kahve fiyatlarında gerilemeler görüldü. Vietnam Genel İstatistik Ofisi verilerine göre Vietnam’da kahve teslimatları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 48 arttı. Brezilya’da kahve ihracatında faaliyet gösteren Comexim 2023/2024 sezonu için kahve üretim tahminlerini 41,5 milyon torbadan, 44,9 milyon torbaya çıkardı.
Uluslararası Kahve Organizasyonu (ICO) 2023/24 sezonunda 1 milyon torba üretim fazlası olacağını tahmin ediyor.
Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu
