PARİS (AA) – Ortalarında Gayrimeşru Borçların İptali Komitesi (CADTM), Memleketler arası insani yardım kuruluşu Oxfam’ın da olduğu 200’den fazla STK, AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, AB Kurulu Lider Yardımcı Valdis Dombrovskis, AB Kurulu Lideri Charles Michel, Avrupa Parlamentosu (AP) Lideri Roberta Metsola, AB Periyot Lideri Belçika Başbakanı Alexander De Croo ve Avrupa Birliği (AB) Dış Bağlantılar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’den oluşan AB üst seviye yetkililerine yönelik kamuoyuna açık mektup yayımladı.
CADTM’nin internet sitesinde yayımlanan mektupta, İsrail’e AB pazarında birçok imtiyaz tanıyan AB-İsrail Paydaşlık Muahedesi’nin “temel unsurlar” unsurları yeterince tarafların insan haklarına ve demokratik prensiplere hürmet duyması gerektiği belirtildi.
Mektupta, İsrail devletinin insan hakları ihlalleri nedeniyle kelam konusu ticari muahedenin derhal askıya alınması talep edilirken, İsrail’in bu ihlalleri nedeniyle AB-İsrail İştirak Muahedesi’nin “temel unsurlarını” yerine getirmediğine dikkati çekildi.
“Başta sivillerin öldürülmesi olmak üzere tüm milletlerarası hukuk ihlallerini açıkça kınıyor ve yetkili makamları gecikmeksizin soruşturmaya çağırıyoruz.” tabiri kullanılan mektupta, İsrail’in Gazze’ye yönelik atakları sonucu çok sayıda can kaybı oluştuğu, sivil altyapının yıkıldığı ve Gazze halkının büyük çoğunluğunun yerinden edildiği vurgulandı.
Mektupta, “Gazze’deki sıhhat sistemi çöktü, hastaneler bombalandı ve yıkıldı, sıhhat işçisi öldürüldü.” sözü kullanıldı.
Gazzelilerin, bulaşıcı hastalık nedeniyle mevt ve açlık riskiyle karşı karşıya olduğu vurgulanan mektupta, şu değerlendirmede bulundu:
“Bu durum, Gazze’nin bombalanması ve İsrail’in besin, su, akaryakıt, ilaç, insani yardıma erişimi engellemesi ve kanalizasyon sisteminin bozulmasının sonucu. Burada Filistinlilerin, insani haklarının açık ve yeterlice belgelenmiş ihlali kelam konusu.”
Mektupta, İsrail hükümetinin insan hakları ihlallerinin Ekim 2023’te başlamadığı ve Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Kurulunun, bu devirden evvel de bölgede önemli insan hakları ihlallerinin yaşandığı sonucuna vardığı aktarıldı.
Batı Şeria’da yasa dışı Yahudi yerleşim yerlerinin yayılmasının, insan hakları ihlalleri teşkil ettiğine dikkati çekilen mektupta, bu durumun, Filistinlilere ilişkin özel mülk statüsündeki yerlerin ellerinden alınmasına ve zorla yerinden edilen Filistinlilerin ayrımcılığa uğramasına yol açtığı vurgulandı.
Mektupta, bu durumun ayrıyeten şiddet uygulayan yasa dışı Yahudi yerleşimcilerin ve buna iştirak gösteren İsrail güvenlik güçlerinin cezasız kalmasına neden olduğuna işaret edildi.
Yasa dışı Yahudi yerleşim yerlerinin yayılmasının Filistinlilerin hareket özgürlüğüne kısıtlamalar getirilmesine neden olduğu belirtilen mektupta, AB’nin yaptığı paydaşlık muahedeleri kapsamında, insan haklarına saygıyı temel öge olarak değerlendirdiğine değinildi.
İsrail, AB pazarına ayrıcalıklı erişimden yararlanmayı sürdürüyor
Mektupta, bölgede insan haklarının ihlal edildiği belgelenmesine karşın İsrail’in iktisadının, AB pazarına ayrıcalıklı erişimden yararlanmaya devam ettiği kaydedildi.
İsrail’in Filistin halkına yönelik muamelesinin, en azından AB-İsrail Paydaşlık Muahedesi’nin insan hakları unsurlarının önemli ihlali olduğunun inkar edilemeyeceği vurgulana mektupta, “AB’nin İsrail’e insan haklarıyla ilgili yaptığı siyasi diyalog, savaş kabahatlerini ve başka insanlığa karşı cürümleri engellemede tesirli olmadığı görülüyor.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Mektupta, “Şu anda Gazze’de yaşananlar, milletlerarası toplumun siyasi ve ahlaki başarısızlığının sonucudur.” sözü kullanıldı.
İspanya ve İrlanda şubat ayında, Gazze’ye hücumlarını sürdüren İsrail’e AB pazarında birçok imtiyaz tanıyan ticari mutabakatın “acilen gözden geçirilmesini” talep etmişti.
Muhabir: Esra Taşkın
