DIYARBAKIR (AA) – İklim değişikliği, yağış azlığı ve buharlaşmanın tesiriyle 2022 ve 2023’te kuraklıkla karşı karşıya kalan, muhtaçlık üzerine kimi vakit su destek edilen içme suyu, güç ve ziraî sulama gereksiniminin karşılandığı barajlarda sonbahar ve kış aylarındaki yağışlar sayesinde su düzeyi yükseldi.Batman Barajı’nın ağır yağışlar sebebiyle taşkın devri olduğundan işletme makus düzeyinde tutulduğu, barajda su düzeyinin 15 Mayıs prestijiyle azamî kot olan yüzde 100 düzeyine çıkarılacağı belirtildi.
“Suyu muhafazamız ve biriktirmemiz gerekiyor”
Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Ahmet Kılıç, AA muhabirine, yağışlar sayesinde Diyarbakır’da bulunan barajların doluluk oranının arttığını söyledi.
Barajlardaki su düzeyinin yükselmesinin canlı ömrüne olumlu katkı sağladığına işaret eden Kılıç, “Memeli tipleri, kuş, böcek ve bitkisel organizmalarda büyük canlılık var. Temennimiz bunun devam etmesi. Su, ‘hayat’, ‘canlılık’, ‘biyoçeşitlilik’ ve ‘üretim’ demek. Su yoksa bunların hiçbiri yok. Bu nedenle barajlarımız çok bedelli. Bu yıl yağışların tesiriyle barajlardaki su düzeyi yükseldi. Bu çok sevindirici.” dedi.
Kar yağışının olmaması nedeniyle toprağın suya doymadığını, yer altına suyun ulaşmadığını lisana getiren Kılıç, barajlar sayesinde suyun yüzeyde toplanabildiğini belirtti.
Kılıç, bunun Diyarbakır ve bölge için talih olduğunu lisana getirerek, “Önümüzdeki periyot genel ortalama için kuraklığa hakikat gidiyor. Bu yılı kurtardık görünüyor. Bu sevindirici bir durum. Umarız önümüzdeki yıllara da bu sirayet eder. Bu durumu talihe bırakırsak çok önemli sorun var. Tarımda, endüstride, yerleşim yerlerinde suya çok önemli ölçüde muhtaçlık olacak.” diye konuştu.
Bu nedenle önlem alınması gerektiğini belirten Kılıç, bu önlemleri 3 başlıkta sıralayarak, şunları söyledi:
“Birincisi meskenlerde, endüstride, tarımda su konusunda tasarruf etmek kaide. Bir başka kıymetli konu suyu toplamamız lazım. Kırsal ya da kentlerde yağışları baraj, gölet ya da kent içinde sarnıçlar halinde toplamamız lazım. Üçüncü önlem de mevcut suların, ırmak, göl ve denizlerin kirletilmemesi. Kent artıkları, lağım ve tarımdan gelen ilaçlı su ve endüstriden gelen atıkların arıtılmadan asla sulara bırakılmaması lazım. Suyu muhafazamız ve biriktirmemiz gerekiyor.”
Küresel ısınmadan kaynaklı kuraklığın kapıda olduğunu tabir eden Kılıç, buna yönelik kurumlar ortası işbirliğiyle önlem alınması gerektiğini söyledi.
Kılıç, ülke genelinde ağaçlandırma yapılmasının çok kıymetli olduğunu anlatarak, bunun bitkisel üretimi, toprağın su tutma kapasitesini yüksek tutacağını, yer altı sularına kaynak sağlayarak, bölgede yağışı da destekleyeceğini belirtti.
DSİ 9. Bölge Müdürlüğünün sorumluluk alanındaki barajlardaki son durum
DSİ 9. Bölge Müdürü Sebahattin Şamcı, yağışların bölgedeki su kaynaklarının düzeyinin yükselmesini sağladığını söyledi.
Sorumluluk alanlarında yer alan 4 vilayette baraj ve göletlerdeki su ölçüsünün yeterli durumda olduğunu belirten Şamcı, yağışların su kaynaklarına can suyu olduğunu söz etti.
Şamcı, şöyle konuştu:
“Elazığ’da 12 baraj, gölet ve bir doğal gölün ölçümü yapılmakta. Geçen yıl yüzde 28 düzeyinde olan hacim bu yıl yüzde 50 düzeylerinde. Malatya’da ölçümü yapılan 8 baraj ve gölet bulunuyor. Bunların geçen yıl faal hacmi yüzde 28 civarındayken bu yıl yüzde 50 düzeylerinde. Bingöl’de ölçümü yapılan 6 baraj ve gölet bulunuyor. Geçen yıl yüzde 33,50 olan faal hacmimiz bu yıl yüzde 35,50 civarında. Tunceli’de ölçümü yapılan bir güç barajı bulunuyor. Geçen yıl yüzde 50 düzeyinde olan barajımızın bu yılki doluluk oranı yüzde 27 civarında lakin bunlar güç barajı olduğu için firmalar tarafından doğal akımın geleceği nisan mayıs aylarından itibaren muhakkak bir düzeye düşürülerek gelen suyun depolamasını amaçlamakta.”
Yağışların sürmesiyle depolamada artışın devam edeceğini kaydeden Şamcı, barajların birçoklarında doluluğun yüzde 100’e ulaşmasını beklediklerini söyledi.
Bölge müdürlüğü hudutlarında yer alan ve ölçümü yapılan baraj ve göletlerin azamî depolayabileceği suyun 17 milyar 552 milyon metreküp olduğunu belirten Şamcı, “Bu yıl prestijiyle depoladığımız su 8 milyar 652 milyon metreküp. Geçen yıl bu bedel 4 milyar 979 milyon metreküptü.” tabirlerini kullandı.
Muhabir: Ahmet Kaplan,Suat Öztürk