ANKARA (AA) – Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. İsmet Koç, AA muhabirine, Türkiye’nin, Batı Avrupa’nın da karşılaştığı demografik dönüşüm tecrübesini yaşadığını söyledi.
Batı Avrupa’nın bu dönüşümü 100-150 yılda yaşadığına işaret eden Koç, Türkiye’nin ise 60 yıl üzere çok daha kısa periyotta bunu deneyimlediğini tabir etti.
Koç, Türkiye İstatistik Kurumu bilgilerine nazaran 2023’te nüfusun yüzde 10,2’sinin 65 yaş ve üstü olduğuna dikkati çekerek, yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranının Cumhuriyet tarihinde birinci sefer geçen yıl çift haneye çıktığını lisana getirdi.
65 yaş ve üzeri nüfusun 8 milyon 722 bin 806 kişi olarak açıklandığını belirten Koç, geçen yıl yaşlı nüfusun 3 milyon 880 bin 356’sının erkek, 4 milyon 842 bin 450’sinin bayan olduğunu söyledi.
“2050’ye kadar yaşlı nüfusumuzun yüzde 15’i aşması bekleniyor”
Ortalama yaşlı nüfus yaşının 71’e çıktığı bilgisini veren Koç, “2050’ye kadar yaşlı nüfusumuzun yüzde 15’i aşması bekleniyor. Bu, nüfusun yaşlanması demek. Ortanca yaşımız da 33’e yükseldi. Bu, ülkemizin uygundan güzele yaşlanma sürecine girdiğini gösteriyor. Türkiye’yi artık genç bir nüfus olarak kabul etmek mümkün değil.” diye konuştu.
Yaşlıların büyük çoğunluğunun kırsal alanlarda yaşamasına rağmen kentlerde de 65 yaş üstü nüfusta artış gözlendiğini belirten Koç, Türkiye’nin bir taraftan yaşlanırken başka yandan da kentlerde ağırlaşan nüfusa sahip olduğunu lisana getirdi.
“Kurumsal ve konutta bakım hizmetleri güçlendirilmeli”
Koç, “Kırsal alanlarda yaşlı nüfus yüzde 13’e kadar çıkıyor. Kentlerde bu oran yüzde 9 civarında fakat orada da önemli artış var. Ayrıyeten, kentsel alanlarda yaşayan yaşlılar giderek yalnızlaşıyor. Kırsal alanlarda da benzeri süreç var fakat oradaki dayanışma ağları bunu çözüyor.” sözünü kullandı.
Özellikle kentlerde kurumsal ve meskende bakım hizmetlerinin güçlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Koç, nüfusun yaşlanmasına karşı önlemler alınması gerektiğini söyledi. Koç, evli çiftlerin 2 çocuk normundan çıkıp bir çocuk normuna geçtiğine dikkati çekerek şöyle konuştu:
“Türkiye, yaşlanma sürecinin başında olduğu için çok dezavantajlı değil. Öngörümüze nazaran yaşlanma ve doğurganlığın düşmesiyle birlikte 2040-2050 yıllarından sonra çalışma çağındaki nüfus azalmaya başlayacak, iş gücümüz de yaşlanacak. Bu da ekonomik olarak önemli dezavantaj getirecek.”
“Kadınların daha fazla iş gücüne iştiraki sağlanmalı”
Avrupa’nın yurt dışından iş gücü transfer ederek istihdam açığını kapatmaya çalıştığını hatırlatan Koç, şunları kaydetti:
“Türkiye’nin önünde bayan istihdamı fırsatı var. Yabancı personel transferi yerine bayanların iş gücüne dahil edilmesiyle bu açığın orta vadede kapatılabileceğini öngörüyoruz. Zira bayanların yüzde 30’dan fazlası istihdamda yer alıyor. Batı Avrupa’da bu oran yüzde 70 civarında. Bayanların daha fazla iş gücüne katılması sağlanabilirse Türkiye orta vadede kıymetli bir iş gücü açığı yaşamaz.”
Muhabir: Hülya Ömür Uylaş
