KUDÜS (AA) – İsrail devlet televizyonu KAN, UAD’nin Güney Afrika’nın İsrail’e açtığı soykırım davasında Gazze halkının açlığa mahkum edilmesi sebebiyle Pretoria hükümetinin talep ettiği yeni önlemlere ait yakında açıklayacağı karar hakkında değerlendirmelere yer verdi.
Habere nazaran İsrail’de hükümet yetkilileri, UAD’nin yakında açıklayacağı kararında İsrail’e ve Gazze’deki aksiyonlarına karşı daha eleştirel bir tavır alabileceğini pahalandırıyor. Ayrıyeten UAD’in İsrail’den yeni nezaret raporları talep edebileceği belirtiliyor.
Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Kurulu’nun (BMGK) 25 Mart’ta aldığı Gazze’de ramazan ayında ateşkes sağlanması kararının Divan için türel bağlayıcılığının bulunmadığı lakin UAD’nin BM çatısı altında bir yapı olarak İsrail’e daha sert bir tavır takınması bekleniyor.
Güney Afrika, yeni önlemler istiyor
Güney Afrika, 6 Mart’ta Memleketler arası Adalet Divanı’ndan (UAD) Gazzelilerin açlığa mahkum edilmesi sebebiyle İsrail aleyhine 26 Ocak’ta verilen önlemlerin değiştirilmesi yahut yeni önlemlere hükmedilmesi talebinde bulunmuştu.
Güney Afrika’nın yeni önlem talebinde, İsrail’in, UAD’nin 26 Ocak’ta önlem kararlarına ısrarla uymadığı ve Gazze’de “korkunç ihlallerine” devam ettiği belirtilmiş, “1 milyondan fazla çocuk dahil Gazze’deki 2,3 milyon Filistinlinin emniyet ve güvenliğinin hemen sağlanması amacıyla” Divan’dan, acil olarak 26 Ocak’ta İsrail aleyhine hükmettiği 6 önlemi değiştirmesi ve/veya hemen yeni önlemlere karar vermesini istemişti.
Güney Afrika, dilekçesinin sonunda, UAD’deki Srebrenitsa soykırımı davasında Bosna Hersek’in de ek önlem talebinde bulunduğunu ve Divan’ın ek önlem talebini reddetmesinden 2 yıl sonra 7 bin 336 Boşnak’ın öldürüldüğü soykırımın yaşandığını hatırlatarak, “Güney Afrika bu noktada UAD’yi, Gazze’deki Filistinlileri soykırıma varan açlıktan kurtarmak için elinden geleni yapmak üzere çok geç olmadan harekete geçmeye çağırmaktadır.” tabirini kullanmıştı.
Güney Afrika’nın müracaatında, UAD İç Tüzüğü’nün 75’inci unsuru uyarınca davanın her etabında önlem kararlarına hükmedebileceğini ve 26 Ocak’tan bu yana Gazze’de Mahkeme’nin yeni önlemlere hükmetmesini gerektiren ölçüde değerli gelişmeler olduğunu vurgulamıştı.
UAD’de İsrail aleyhine açılan soykırım davası
Güney Afrika Cumhuriyeti, 29 Aralık 2023’te, 1948 tarihli Birleşmiş Milletler (BM) Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Mukavelesi’ni ihlal ettiği gerekçesiyle İsrail aleyhine UAD’de dava açmıştı.
Güney Afrika, Gazze’deki durumun aciliyet teşkil etmesi sebebiyle UAD’den ihtiyati önlemlere hükmetmesini istedi ve önlem talebine ait duruşmalar, 11-12 Ocak’ta Lahey’deki Barış Sarayı’nda yapıldı.
Divan, 26 Ocak’ta açıkladığı önlem kararlarında, İsrail’in Soykırım Mukavelesi’nin 2’nci hususunda tanımlanan fiillerin işlenmemesi için elinden gelen tüm tedbirleri almasına, İsrail ordusunun Soykırım Mukavelesi’nin 2’nci unsurundaki fiilleri işlemesini engelleyecek tedbirleri acilen almasına, Gazze’deki Filistinlilere yönelik soykırım daveti yapanları önlemek, engellemek ve cezalandırmak için gereken tüm adımları atmasına, Gazze’deki Filistinlilerin karşılaştığı olumsuz ömür şartlarını ortadan kaldırmak için muhtaçlık duyulan temel hizmetlere ve insani yardımın sağlanmasını mümkün kılan acil ve tesirli tedbirleri almasına, Gazze’deki Filistinlilere karşı Soykırım Mukavelesi’nin ihlalini gösteren kanıtların yok edilmesini önlemek ve korunmasını sağlamak için tesirli önlemler almasına, kararın yürürlüğe girmesinden itibaren 1 ayda alınan tüm önlemler hakkında mahkemeye bir rapor sunmasına hükmetti.
Güney Afrika, İsrail’in Refah’a akın planı nedeniyle 13 Şubat’ta yeni önlemlere hükmedilmesi talebinde bulunmuş, Divan ise 16 Şubat’taki kararında ek önlem talebini reddederek, İsrail’in mevcut süreksiz önlemleri derhal ve faal biçimde uygulaması gerektiğini bildirmişti.
Muhabir: Enes Canlı
