ANKARA (AA) – Bakanlıktan yapılan açıklamada, İsrail’e yönelik kararın münasebetleri ve ihracat kısıtlaması uygulanacak eser kümelerine yer verildi.
İsrail’in 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze Şeridi’nde yürüttüğü ve ayrım gözetmeden saf Filistin halkına, sivil yerleşim yerlerine yönelik topyekün katliamında hayatını kaybeden Filistinlilerin sayısının 33 bini, yaralı sayısının da yüz binleri geçtiği belirtilen açıklamada, bunların büyük çoğunluğunun bayan ve çocuklardan oluştuğu vurgulandı.
Açıklamada, Gazze Şeridi’nin büyük bir yıkıma uğradığı vurgulanarak, burada hayata tutunmaya çalışan Filistin halkının, gibisi görülmemiş halde açlık ve her türlü yoklukla gayret ettiği, en temel besin unsurları, tıbbi yardım ve materyale ulaşmalarının İsrail tarafından engellendiği, açlıktan ölümlerin arttığı, salgın hastalıkların yayıldığı söz edildi.
Türkiye’nin 7 Ekim’den bu yana çatışmaların durdurulması, insani kaybın, fiziki yıkımın engellenmesi, evvel kalıcı ateşkes, diplomatik tahlil arayışlarının hakim olması ve Gazze’nin tekrar imarı için, gerek taraflar nezdinde gerekse memleketler arası arenada, İslam dünyası bünyesinde siyasi ve diplomatik çalışmaları en üst seviyede yaptığına işaret edilen açıklamada, şu tabirler kullanıldı:
“Türkiye, İsrail’in taarruzları başladıktan sonra Gazze’ye oradaki halkının yardımına koşarak, başta besin, sıhhat, tıbbi yardım ve binlerce hasta tahliyesi olmak üzere, gemilerle ve uçaklarla on binlerce ton yardımları ulaştırmış ve bu alanda dünyada en önde gelen iki ülkeden biri pozisyonunda olmuştur. Bununla birlikte, İsrail, memleketler arası hukuku alenen çiğnemeye devam etmekte, milletlerarası topluluğun sayısız siyasi ve hukuksal ateşkes ve kesintisiz insani yardım sağlama davetlerini yok saymaktadır.”
BM kararları hatırlatıldı
Açıklamada, İsrail’in bugüne kadar memleketler arası hukukun ve sistemin temel yapıtaşları olan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi, BM Genel Kurulu, BM İnsan Hakları Kurulu ve Milletlerarası Adalet Divanının bu tarafta aldığı hiçbir kararı uygulamadığına dikkati çekilerek, kelam konusu kararlar şöyle sıralandı:
“BM Güvenlik Kurulunun 2728, 2720 ve 2712 sayılı kararları, BM Genel Şurasının ES-10/21 ve ES-10/22 sayılı kararları, BM İnsan Hakları Kurulunun A/HRC55/L.30 sayılı kararı, Lahey’deki Milletlerarası Adalet Divanının İsrail aleyhinde soykırım mukavelesini ihlal argümanıyla açılan dava kapsamında aldığı 26 Ocak ve 28 Mart 2024 tarihli ihtiyati önlem kararları.”
Açıklamada, kelam konusu kararların İsrail’e açık biçimde ateşkese varması ve BM ile tam işbirliği içinde, Gazze Şeridi’ndeki Filistinlilere muhtaçlık duydukları tıbbi materyal ve sıhhat hizmetleri dahil olmak üzere tüm temel insani yardımların kesintisiz halde sağlanmasına müsaade vermesi yükümlülüğü getirdiğinin altı çizildi.
Kısıtlama kararı bugünden itibaren geçerli
Özellikle BM Güvenlik Kurulu ve Milletlerarası Adalet Divanının kelam konusu kararlarının hukuken bağlayıcı olduğu vurgulanan açıklamada, şu tabirlere yer verildi:
“Türkiye, tüm bu kararların uygulanmasının takipçisi olacağını defaatle açıkladı. Bu doğrultuda, Türkiye, 9 Nisan 2024’ten itibaren, birinci kademede belirtilen eser kümeleri altında yer alan eserlerin İsrail’e ihracatını kısıtlama kararı almış bulunmaktadır. Bu kararın gerekleri Ticaret Bakanlığı tarafından derhal yürütülecektir. Bu karar, İsrail, milletlerarası hukuktan kaynaklanan yükümlülükleri çerçevesinde, Gazze’de derhal ateşkes ilan edene ve Gazze Şeridi’ne kâfi ölçüde ve kesintisiz insani yardım akışına müsaade verinceye kadar yürürlükte kalacaktır.”
“Askeri eser satışına müsaade verilmemiştir ve verilmemektedir”
Açıklamada, Filistin’e yönelik takviye bildirileri da yer aldı.
İsrail’e askeri eser satışı yapılmadığı bildirilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Esasen, çok evvelce bu yana, İsrail’e askeri maksatla kullanılabilecek rastgele bir eser yahut hizmetin satışına ülkemizce müsaade verilmemiştir ve verilmemektedir. Gazze Şeridi’nde gelinen vahim evre çerçevesinde, memleketler arası topluluğun tüm üyelerine davetimiz, İsrail’in memleketler arası hukuktan kaynaklanan yükümlülüklerine uymasını teminen, üzerine düşenleri yerine getirmeleridir. Türkiye Cumhuriyeti devleti ve halkı olarak, bugüne kadar olduğu üzere Filistin’in ve halkının yanında yer almaya ve desteklemeye devam edeceğiz.”
Kısıtlama listesinde 54 eser kümesi bulunuyor
Ticaret Bakanlığının İsrail’e yönelik ihracat kısıtlaması kararı aldığı eser kümeleri şunlar:
1- Alüminyum profiller
2- Alüminyum teller
3- Boyalar
4- Bakır profiller, çubuklar ve teller
5- Beton mikserleri
6- Çelik borular ve irtibat parçaları
7- Çelik filmaşin
8- Çelik kaplar ve depolar
9- Çelik köprü aksamı
10- Çelik kuleler
11- Çelik profiller
12- Çimento
13- Çimentodan, betondan yahut yapay taştan inşaat için bloklar ve levhalar
14- Demir çelikten tüm inşaat malzemeleri
15- Demir-çelik tüm teller
16- Ekskavatörler
17- Elektrik kabloları
18- Elektrik panolar
19- Fayanslar
20- Fiberoptik kablolar ve elektrik iletkenleri
21- Forkliftler
22- Granit
23- Halat ve kablolar
24- Hırdavat ürünleri
25- Hidrolik yağlar
26- İnşaat demiri
27- İnşaat makinaları
28- İnşaat yalıtım malzemeleri
29- İnşaatta kullanılan camlar
30- Kimyasal bileşikler
31- Kimyasal gübreler
32- Klinker
33- Kovalar, kepçeler, kürekler, kıskaçlar ve kancalar
34- Kükürt
35- Madeni yağlar
36- Makaralı zincirler
37- Mermer
38- Metal sürece makinaları
39- Metallerin işlenmesinde kullanılan kimyasallar
40- Mineral gübreler
41- Motor yağları
42- Paletler
43- Plastik borular
44- Sandviç paneller
45- Seramikler
46- Solvent boyalar
47- Tel çekme makinaları
48- Testere makinaları
49- Tuğlalar
50- Uçak akaryakıtı ve jet yakıtı
51- Vernikler
52- Vinçler
53- Yapıştırıcılar ve tutkallar
54- Yassı çelik ürünleri
Muhabir: Ayşe Böcüoğlu Bodur