ANKARA (AA) – Birtakım işletmeler, kredi yahut banka kartı ile ödeme almak yerine, müşterilerini IBAN vererek banka hesaplarına yönlendiriyor. Böylelikle işletmeler, fiş ya da fatura vermekten de kaçınmış oluyor.
Son periyotta artan uygulamanın, hem tüketiciler hem de işletmeler açısından birtakım sakıncaları bulunuyor.
“Banka komitesinden kaçıyorlar”
Spectrum Kontrol, Danışmalık, Yeminli Mali Müşavirlik AŞ Yönetim Kurulu Lideri Tuncay İnci, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, kimi işletmelerin müşterilerini IBAN vererek banka hesaplarına yönlendirdiğini, böylelikle hem banka kurulundan hem de vergiden kaçmaya çalıştıklarını belirtti.
İşletmelerin müşterilerine ödenmeyen vergi ölçüsü kadar fiyat avantajı sağladığına işaret eden İnci, böylelikle vergisini ödeyen işletmelerin harsız rekabetle karşı karşıya kaldığını söyledi.
Hazine ve Maliye Bakanlığının, yararını kayıt dışı bırakan mükelleflere yönelik çalışma başlattığını hatırlatan İnci, “Bakanlık, işletmelere ve işletmeyle bağlı tüm hesaplara IBAN yoluyla gelen transferleri inceleyecek. Bakanlık, işletme sahiplerinin, yakınlarının, çalışanlarının hesapları ile kiralama yoluyla kullanılan hesapları da denetleyecek.” diye konuştu.
İnci, incelemeler sonucunda riskli görülen mükelleflerin tespit edileceğini ve bu hesap sahiplerinden izahat isteneceğini aktardı.
İşletmenin gelen parayla birlikte o esere ait fiş yahut fatura düzenlediğini ispatlaması gerektiğini bildiren İnci, şöyle devam etti:
“Söz konusu para akışı faturayla kanıtlanamazsa işletme cezaya maruz kalacak. Bununla birlikte kiralama yoluyla edinilen banka hesapları MASAK mevzuatı çerçevesinde terörün finansmanı, kara para aklama, yasa dışı bahis üzere kabahat ögesi barındıran hareketler kapsamında da ayrıyeten incelenecek. Hazine ve Maliye Bakanlığı riskli mükellefleri tespit edecek, kontrol ve incelemeleri ise vergi dairesi başkanlıkları, Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı ve defterdarlıklar yapacak. MASAK da ayrıyeten inceleme gerçekleştirebilecek.”
İnci, birçok dalda kelam konusu durumun yaşandığını ve kelam konusu işletmelerin cezalarla karşı karşıya kalabileceğini belirterek, “Fatura yahut gibisi doküman düzenlemeyerek kayıt dışı bıraktıkları karları üzerinden gelir ve kurumlar vergileri, süreksiz vergi ve KDV tarhiyatları yapılacak, ayrıyeten bu vergilerle ilgili gecikme faizi istenecek. Ek olarak ilgililer hakkında bir kat vergi ziyaı cezası ve ayrıyeten özel usulsüzlük cezası kesilecek.” dedi.
“Açıklama kısmına, alınan hizmet yazılmalı”
Tüketiciler Derneği Genel Başkanı Levent Küçük de vatandaşların satın aldıkları mal ve hizmetten ötürü mağduriyet yaşaması durumunda ellerinde fiş ve fatura üzere evrakın bulunması gerektiğini vurgulayarak, “Çünkü tüketicilerimiz yasal haklarını korumak için tüketici hakem heyetlerine yaptıkları müracaatta ayıplı mal yahut hizmeti hangi işletmeden aldıklarını ispatlamak zorunda. IBAN yoluyla talep edilen ödemelerde fiş ya da fatura verilmiyor ve ödemeler şahsi banka hesaplarına yönlendiriliyor. Son devirde ödemelerin IBAN üzerinden yapılması, tüketiciler açısından büyük risk barındırıyor. Ödeme yapılan şahsi hesap numarasının kime ilişkin olduğunun bilinmemesi, vatandaşlar için hukuksal mağduriyete neden olabilir.” sözlerini kullandı.
Mal yahut hizmeti işletmeden alıp, fiyatın şahsi banka hesabına yollanmasının yanlışsız olmadığına dikkati çeken Küçük, şunları kaydetti:
“‘Ödemeyi yapmadınız’ denmesi durumunda fiyatı yolladığınızı kanıtlamanız güç. Bu nedenle IBAN üzerinden gönderilen fiyatlarda açıklama kısmına ödemenin hangi hizmet için yapıldığını yazmanız gerekiyor. Rastgele bir uyuşmazlık ve mevzunun yargıya taşınması durumunda açıklama kısmı bizler için delil niteliği taşıyor. Kelam konusu durum resmi kurumlar tarafında da mecburi hale getirilmeli.”
Muhabir: Serhat Tutak