BRÜKSEL (AA) – İlanda, dönerin sığır, koyun yahut tavuk etinin ince ve yatay biçimde dilimlenmiş biçimde kesilerek bir şiş üzerinde sabitlendiği, bunun dikey olarak kendi ekseni etrafında dönerek ateşte pişirildiği bilgisi verildi.
İnce ve yatay olarak dilimlenen etlerin pişirme öncesi yoğurt yahut süt, biber yahut domates püresi, tuz, çeşitli ot ve baharatlardan oluşan bir karışımla terbiye edildiği belirtilen ilanda, dönerin şişlenmesi sırasında et katmanlarının ortasına yatay olarak dilimlenmiş yağ yerleştirildiği anlatıldı.
İlanda, dönerin içeriğinde büyükbaş hayvan eti yahut koyun eti, dana kıyma yahut koyun kıyma yahut bunların karışımları ile tavuk eti kullanılabileceği söz edildi.
Dönerin 1800’lü yılların başından itibaren İstanbul’dan Osmanlı coğrafyasının çeşitli kentlerine yayıldığı, lokantalarda ve hanlarda pişirilip satıldığı belirtilen ilanda, Takiyüddin el yazmalarında dönerin dikey pişirilmesinin 1546 yılına kadar gittiği bilgisi verildi.
İlanda, dönerin 1962’den 1979’a kadar ağır bir formda devam eden Türklerin Avrupa’ya ve bilhassa Almanya’ya göçünün kültürel simgesi haline geldiği, dönerin ismi ve üretim süreci değişmeden Almanya ve öbür Avrupa ülkelerine yayıldığı belirtildi.
Dönerin Avrupa’da en tanınan sokak yemeklerinden biri haline geldiğine işaret edilen ilanda, döner tabirinin dönmek sözünden türediği ve yemeğin isminin klasik pişirme tekniğiyle ilgili olduğu kaydedildi.
İlanda, et dönerin, kırmızı etin haline nazaran yaprak biçiminde dilimlenmiş, kıyma ve karışık olarak sınıflandırılabileceği ve dönerde hayvansal olmayan proteinler, nişasta, nişasta içeren hususlar, soya ve soya eserleri bulunması gerektiği tabir edildi.
İlanın AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanmasıyla dönerin AB tarafından “Geleneksel Eser Adı” tescil sürecinin birinci adımı atılmış oldu. Döner, 3 aylık itiraz müddetinin dolmasının akabinde tescil edilecek ve Türkiye’den AB’de tescillenen birinci klasik eser ismi olacak.
Muhabir: Cet Ufuk Şeker