PEKIN (AA) – Çin’in Dünya yörüngesinde kurduğu Tiengong (Gök Sarayı) Uzay İstasyonu’nda misyon yapacak yedinci taykonot grubu yola çıktı.
Çin Beşerli Uzay Programı Ajansından (CMSA) yapılan açıklamaya nazaran, taykonotlar Yı Guangfu, Li Cong ve Li Guangsu’yu taşıyan Şıncou-18 uzay mekiği, Long March 2F roketiyle Gobi Çölü’ndeki Ciuçüen Uydu Merkezi’nden fırlatıldı.
Havalandıktan 10 dakika sonra roketten ayrılan kapsülün planlanan yörünge doğrultusuna girdiği bildirildi.
Taykonot takımı, bugün uzay istasyonuna ulaştıktan sonra Şıncou-17 mekiğiyle 26 Ekim 2023’te istasyona gönderilen ve 5 aydır misyon yapan taykonotlardan misyonu devralacak.
En genç taykonot grubu
Ekip, Çin’in bugüne kadar uzay istasyonuna yolladığı en genç taykonot kümesi olma özelliği taşıyor. Grubun tüm üyeleri 1980 ve sonrasında doğanlardan oluşuyor.
Seferin komutanlığını üstlenecek 1980 doğumlu Yı, 2021’de “Şıncou-13” seferiyle uzay istasyonuna seyahat yapmış ve 5 ay burada misyon almıştı.
1989 doğumlu Li Cong ve 1987 doğumlu Li Guangsu ise birinci defa beşerli uzay misyonunda yer alacak.
Uzayda akvaryum
Uzay istasyonunda 5 ay misyon yapacak taykonot takımının, yörüngede bilimsel deneyler ve teknoloji testlerinin yanı sıra istasyonun bakımını ve öbür vazifeleri yerine getireceği belirtildi.
CMSA Yönetici Yardımcısı Lin Şiçiang, takımın düşük yerçekimi fiziği, uzay gereç bilimi, uzay hayat bilimleri, uzay tıbbı ve uzay teknolojisi alanlarında 90’dan fazla deney yürüteceğini kaydetti.
Taykonotlar ayrıyeten uzay istasyonda akvaryumda yer çekimsiz ortamda balık beslemeyi deneyecek. Deneyin başarılı olması halinde ilerde taykonotların besin muhtaçlığı için balık beslenmesine imkan sağlayabileceği öngörülüyor.
Öte yandan uzay istasyonunda bitki yetiştirme deneyleri yapılması planlanıyor. Çinli grup, bu maksatla 100 adet arabidopsis bitkisi (far kulağı teresi) tohumunu 4 hafta boyunca uzayda yeşertmeye çalışılacak. Taykonotlar, yeşeren bitkileri eksi 80 derecede dondurup dünyaya geri yollayarak düşük yer çekiminin bitki kök hücrelerini nasıl etkilediğinin araştırılmasına katkı sağlayacak.
Taykonot takımı, ayrıyeten proteinlerin ve nükleik asitlerin ortak kökeni ile biyokimya dizgilerinin (kodon) kökenine dair bir moleküler araştırma ve yeni bir uzay aracı kaplama materyalinin testini yürütecek.
Çin’in uzay istasyonu “Tiengong”
Çin, ABD’nin uzay araştırmaları alanındaki işbirliğini yasaklaması ve Memleketler arası Uzay İstasyonu (ISS) programına iştirakini engellemesi nedeniyle yörüngede kendi uzay istasyonunu kurmuştu.
Bir çekirdek modül, iki laboratuvar modülünden oluşan ve bir uzay teleskobunun eklenmesi planlanan “Tiengong” (gök sarayı) istasyonu, Rusya’nın artık aktif olmayan Mir Uzay İstasyonu’nu model alarak inşa edildi.
İstasyonun ana modülü “Tienhı” (göksel uyum) ismi verilen çekirdek modül, 29 Nisan 2021’de, birinci laboratuvar modülü “Vıntien” (gökleri aramak) 24 Temmuz 2022’de, ikinci laboratuvar modülü “Mıngtien” (gökleri düşlemek) ise 31 Ekim 2022’de fırlatıldı.
Çekirdek modüle laboratuvar modüllerinin eklenmesiyle istasyonun “T” biçimli ana iskeletinin suramı tamamlanırken istasyon “uygulama ve geliştirme aşamasına” geçti.
“Şüntien” (gökleri dolaşmak) ismi verilen uzay teleskobunun da farklı bir modül olarak istasyona eklenmesi planlanıyor.
3 kişilik taykonot grubunun dönüşümlü vazife yaptığı istasyona “Şıncou” (kutsal gemi) mekikleriyle işçi, “Tiencou” (gök gemisi) mekikleriyle de ikmal materyalleri taşınıyor.
Muhabir: Emre Aytekin