KAYSERI (AA) – Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Lideri İbrahim Afyon, kış aylarına nazaran kahvaltı alışkanlığının değişerek yumurta tüketiminin azalması ve tavuk sürülerinin gençleştirilmesinden kaynaklı fiyatlarda düşüş yaşandığını, bunun bölümde “mayıs çukuru” olarak isimlendirildiğini belirterek, “Bu sene ‘mayıs çukurumuz’, ‘mayıs kanyonuna’ dönüştü.” dedi.
YUM-BİR’in bilgilerine nazaran, kafes yetiştiriciliğiyle üretilen ve 1 Ocak’ta tanesi 2,75 liradan üreticiden çıkan büyük uzunluk yumurta, market raflarında tanesi 4, kolisi 120 liradan yerini alırken, 1 Nisan prestijiyle üreticiden birebir özelliklerdeki yumurtanın çıkış fiyatı 1,75, marketlerdeki 30’lu fiyatı 86 liraya kadar düştü.
YUM-BİR Başkanı Afyon, AA muhabirine, geçmişten bu yana mutfakların vazgeçilmezi, protein kaynağı yumurtanın fiyatıyla değil, yararıyla anılmasını istediklerini belirtti.
“Sektörün, üretimi daraltması nedeniyle yumurta fiyatları yükseldi” diyen Afyon, üretimde istikrara ulaştıktan sonra fiyatların tekrar düşüşe geçtiğine dikkati çekti. Afyon, şunları kaydetti:
“Gerçek piyasaya bakıldığı vakit marketlerdeki yumurta fiyatları tüketici açısından olağan. Üretim fiyatı maliyetlerin altında kaldığı için üretici ziyan etmekte. Mevsimsel geçişlerden kaynaklı bu ziyan öngörülüyordu. İnsanlarımızın kahvaltı alışkanlıkları yaz devrinde değişiyor, yumurtayı pek tüketmiyor. İhracatta yaşanan kimi problemlerden, lojistik imkanların kısıtlanmasından kaynaklı birtakım kahırlar yaşadık. Yumurtanın arzını yönetemediğimiz için biraz daha düşme bekleyen tüccarlar mal alımına biraz aralıklı durdukları için düşüş yaşıyoruz. Bu düşüşlerden kaynaklı tüketiciler memnun oluyor fakat fiyatların düşük seyretmesi ileride daha yüksek fiyata yememize neden olabilir. Buna gerek kalmaması için bizim birtakım planlamalarımız var, devletimizin desteklediği planlı üretim. Bu planda, arzı yönetebilmek, yeni tüketim kanallarına yönelmek ve yeni ihracat pazarları bulmak yer alıyor.”
Yumurtaların sertifikalarının kesinlikle denetim edilmesi gerektiğine işaret eden Afyon, tüketicinin birebir yumurtaya gereksiz yüksek bedel ödemesini istemediklerini vurguladı.
“Mayıs çukuru” fiyatları düşürdü
Kış aylarına nazaran kahvaltı alışkanlığının değişerek yumurta tüketiminin azalması ve tavuk sürülerinin gençleştirilmesinden kaynaklı fiyatlarda düşüş yaşandığını ve bunun dal tarafından “mayıs çukuru” olarak isimlendirildiğini anlatan Afyon, “Bu çukurun uzunluğu, derinliği bölümün yatırımlarını tesirler. Biz bu mevsimde biraz düşüş öngörüyorduk ancak öngörülenin üzerinde olunca biraz daha ileriye dönük yatırımlarımızı düzenlememiz icap ediyor. Bu sene ‘mayıs çukurumuz’, ‘mayıs kanyonuna’ dönüştü.” değerlendirmesinde bulundu.
Kalkınma Yolu Projesi
Afyon, 2018’de Irak’ın yumurta alımına koyduğu mahzurun akabinde üreticinin yeni pazar arayışına girdiğini, bu sayede kesimin 2023’te 430 milyon dolar ihracat yaptığını anımsattı.
Üretici tarafından krizin fırsata çevrildiğine değinen Afyon, “Bu fırsat hasebiyle şu anda 36 ülkeye yumurta ihraç etme potansiyelindeyiz. Haftalık 19 ülkeye faal ihracatımız devam ediyor. Körfez ülkeleri yükte olmak üzere devir periyot değişse de ABD, Uzak Doğu ve Avrupa dahil olmak üzere ülke pazarımızı çeşitlendirdik. Son vakitlerde ABD ve Japonya’da görülen birtakım hastalıklardan kaynaklı bu ülkelerin de yumurta muhtaçlığını Türkiye’den tamamlıyoruz.” formunda konuştu.
Yumurta üreticisinin Irak’ın alım yasağı hasebiyle uzun vakittir ikinci bir alternatif kapı açılması tarafında talepleri olduğunu belirten Afyon, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çabalarıyla ortaya çıkan Kalkınma Yolu Projesi sayesinde yumurtayı, ulaştıramadıkları pazarlara da gönderme imkanı bulacaklarını söyledi.
Basra Körfezi ülkelerinde oluşan lojistik zahmetini Afrika’yı dolaşarak aşmaya çalıştıklarını anlatan Afyon, “İlerleyen periyotta bu Kalkınma Yolu’nun meyvesini ülke olarak, dal olarak alacağımızı düşünüyoruz.” dedi.
Muhabir: Esma Küçükşahin