ANKARA (AA) – Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR) Lideri Yaşar Arslan, Türkiye’nin doğal gazda arz-talep köprüsünün tam merkezinde yer aldığını belirterek, “Kanun değişikliği ile Türkiye’nin ithal ettiği doğal gazı yahut keşifler sonucu üretilen yerli gazı sıvılaştırarak ülkelere ihraç etmesi hedefleniyor.” dedi.
Arslan, TBMM Genel Heyetinde 2 Mayıs’ta kabul edilen ve güç alanında düzenlemeler içeren Maden Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ne ait AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Rusya-Ukrayna krizinin başta Avrupa Birliği (AB) ülkeleri olmak üzere global piyasalarda boru gazının yanı sıra sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ticaretinin kıymetini günden güne artırdığına dikkati çeken Arslan, Avrupa ülkelerinde yıllık 450 milyar metreküp seviyesindeki doğal gaz gereksiniminin yüzde 40’ının LNG olarak karşılandığını kaydetti.
Arslan, LNG’nin hissesinin 2-3 yıl evvel yaklaşık yüzde 30-35 düzeyinde olduğunu vurgulayarak, “Özellikle, Almanya başta olmak üzere Avrupa’nın en büyük doğal gaz tüketicileri ortasında yer alan Birleşik Krallık, İtalya üzere ülkeler doğal gaz altyapı yatırım planlamalarında LNG tesislerine ehemmiyet veriyor. Bunun yanı sıra Avrupa ülkelerine hem boru gazı hem de LNG ile doğal gaz ulaştırmayı planlayan Yunanistan’ın yatırımları dikkat alımlı. Önümüzdeki yıllarda Avrupa’nın LNG ithalat kapasitesini 250 milyar metreküp, boru gazı ithalat kapasitesini ise 50 milyar metreküp artırması hedefleniyor. Toplam 300 milyar metreküp civarında yeni kapasite Avrupa ülkelerinin yıllık ortalama talebinin yarısından fazlasına karşılık geliyor.” diye konuştu.
Avrupa’da Rus gazına bağımlılığın azaltılması hedeflenirken ABD LNG’sinin toplam ithalattaki hissesinin arttığına işaret eden Arslan, AB ülkelerinin son 2 yılda LNG ithalatına 175 milyar avro ödediğini, bunun 75 milyar avrosunun ABD, 25 milyar avrosunun ise Rusya’ya ödendiğini anlattı.
Türkiye’nin doğal gaz ithalatının yüzde 30’u LNG ile karşılanıyor
Arslan, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) raporlarına nazaran, Türkiye’nin geçen yıl 50,5 milyar metreküp doğal gaz ithal ettiğini belirterek, bunun yaklaşık yüzde 30’unun LNG formatında olduğuna dikkati çekti.
Son on yıllık devirde Türkiye’nin ithal ettiği doğal gazda LNG’nin hissesinin yüzde 15’ten yüzde 30’a yükseldiğini kaydeden Arslan, şöyle devam etti:
“Önümüzdeki devirde global piyasalardaki LNG yatırımları ile ortaya çıkması muhtemel LNG fırsatları ile bu oranın yüzde 40’a kadar çıkacağını varsayım ediyoruz. 2025-2027 ortasında Türkiye’nin yıllık 36,15 milyar metreküplük boru gazı kontratı sona erecek. Doğal gaz arz güvenliğinin sağlanması emeliyle mevcut boru gazı mutabakatlarının yenilenmesi için uygun bir taban oluşacağını düşünüyorum. Buna ek olarak, yeni LNG kontratları ve bilhassa artan spot LNG altyapı kapasitesi ile anlık, ucuz LNG kaynakları Türkiye tarafından tedarik edilecektir.”
Arslan, güç alanında düzenlemeler içeren Maden Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin TBMM Genel Konseyinde 2 Mayıs’ta kabul edildiğini anımsatarak, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu’na “sıvılaştırma” tarifi eklendiğinin altını çizdi.
Söz konusu tarifin eklenmesiyle Türkiye’nin başta komşu ülkelerle olmak üzere Avrupa ülkelerine LNG ticaretinin önünün açıldığını vurgulayan Arslan, “Kanun değişikliği ile Türkiye’nin ithal ettiği doğal gazı yahut keşifler sonucu üretilen yerli gazı sıvılaştırarak ülkelere ihraç etmesi hedefleniyor.” dedi.
Arslan, Sakarya Doğal Gaz Alanı’nın üretime geçmesiyle Türkiye’nin 350-400 milyon metreküp düzeyinde olan doğal gaz üretim kapasitesini 800-850 milyon metreküpe çıkardığını tabir etti.
Türkiye’nin geçen yıl 900 milyon metreküp doğal gaz ihraç ettiğini belirten Arslan, Bulgaristan’ın 370 milyon metreküple en fazla doğal gaz ihraç edilen ülke olduğunu kaydetti.
Arslan, Türkiye’nin pozisyon prestijiyle doğal gazda arz-talep köprüsünün tam merkezinde yer aldığını vurgulayarak, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Özellikle Rusya ve Azerbaycan’da ortaya çıkabilecek üretim fazlası doğal gazı ithal edecek ülkelere en süratli ulaştıracak pozisyondayız. Önümüzdeki yıllarda Türkiye’nin mevcut ithalat kontratları ve buna ek olarak doğal gaz keşif alanlarındaki üretim kapasitesinin artması ve Akdeniz ile Karadeniz’de muhtemel yeni keşiflerden gelecek doğal gazı sıvılaştırması ile başta Doğu Avrupa ülkeleri olmak üzere komşuları ile ticaret imkanının geliştirilebileceğini düşünüyorum.”
Muhabir: Murat Temizer