ANKARA (AA) – YÖK’ten yapılan açıklamada, dijitalleşme, yapay zeka ve büyük data mevzularına ait yürütülen teknik çalışmalar kapsamında süratle gelişen ÜYZ alanındaki riskleri ve fırsatları anlamaya, değerlendirmeye ve risklere karşı tedbir almaya katkı sağlamak üzere hazırlanan rehber üniversitelere gönderildi.
Açıklamada rehbere ait değerlendirmelerine yer verilen YÖK Lideri Prof. Dr. Erol Özvar, ÜYZ’nin yükseköğretim süreçlerine entegre edilmesinde etik pahaların belirlenmesi ve bu bedellere dayalı etik kuralların oluşturulmasının, bilimsel dürüstlüğün ve bilime olan inancın korunması açısından son derece kıymetli olduğunu belirtti.
Özvar, yükseköğretim kurumlarının ve bilim insanlarının, akademik çalışmalar ile bilimsel üretimde etik standartların korunması ve geliştirilmesinde topluma karşı sorumluluk taşıdıklarını vurgulayarak, şunları kaydetti:
“ÜYZ’nin bilimsel araştırma ve yayınlarda kullanımı ile ilgili kararlarda bilim, teknoloji ve etik muhakkak bir istikrara oturtulmak zorunda. Yükseköğretimde ÜYZ kullanımı, bünyesinde pek çok fırsatın yanı sıra çeşitli riskleri de barındırıyor. Bu rehber, süratle gelişen ÜYZ alanındaki riskleri ve fırsatları anlamaya, değerlendirmeye, risklere karşı tedbir almaya katkı sağlamak üzere yükseköğretim kurumlarını bilgilendirmek gayesiyle hazırlandı.”
Alan uzmanı hocalardan oluşturulan komisyonca hazırlandı
YÖK Başkanı Özvar, rehberin hazırlık sürecinde ÜYZ’nin yükseköğretime sunduğu fırsatları ve ortaya çıkardığı tehditleri anlamaya yönelik çalıştaylar düzenlediklerini, akademisyenlerin ve iş dünyasının görüşlerinin alındığını bildirdi.
Alan uzmanı hocalardan oluşturulan bir kurul tarafından hazırlanan rehber taslağının çeşitli üniversitelerin görüşleri alındıktan sonra Genel Kurul’a sunulduğunu ve son halini aldığını anlatan Özvar, şöyle devam etti:
“Yaşadığımız bu dinamik süreçte, önümüzdeki devirde gelişmelere bağlı olarak üniversitelerimiz bu rehberi kullanarak yapay zekanın sadece bilimsel araştırma faaliyetlerinde değil tıpkı vakitte derslerde kullanımına yönelik kendi gereksinimleri doğrultusunda düzenlemeler yapabilirler.”
Rehber, temel olarak 4 başlıktan oluşuyor
“Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Faaliyetlerinde Üretken Yapay Zeka Kullanımına Dair Etik Rehber” temel olarak 4 başlıktan oluşuyor.
“ÜYZ’nin Bilimsel Araştırma ve Yayınlarda Kullanımının Etik Boyutu” başlığında, ÜYZ’nin hedef ve kapsamı, dayandığı ve tehdit ettiği etik bedeller ile bilimsel doğruluk ve dürüstlük açısından taşıdığı riskler ele alınıyor.
İkinci başlıkta, “ÜYZ Kullanımında Temel Etik Bedel ve İlkeler”de şeffaflık, dürüstlük, itina, adalet ve hürmet, zımnilik ve mahremiyetin korunması, hesap verebilirlik ve sorumluluk üstlenme ile etik iklime katkıda bulunma üzere prensip ve pahalar açıklanıyor.
Üçüncü başlıkta, “ÜYZ Kullanımında Karşılaşılabilecek Değerli Birtakım Riskler ve En önemli Etik Sorunlar” sıralanırken, son başlıkta “ÜYZ Sistemlerinin Kullanımında Birtakım Değerli Tavsiyeler” yer alıyor. “Sık Sorulan Sorular”la rehber tamamlanıyor.
Muhabir: Buğrahan Ayhan
