İSTANBUL (AA) – Dünya genelinde ekonomilerin resesyona girip girmeyeceğine yönelik sinyaller yakından takip ediliyor.
Özellikle ABD’de işgücü piyasasından alınacak sinyaller yatırımcıların odağında yer almaya devam ederken, dün açıklanan veriler ekonomik aktivitedeki yavaşlamanın sınırlı da olsa sürdüğünü gösterdi.
ABD’de imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), eylülde aylık 0,9 puan azalarak 47 ile piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti. Endeks, 15 ayın en düşük seviyesini kaydetti.
Hizmet sektörü PMI da aynı dönemde 0,3 puan azalışla 55,4’e gerilemesine karşın öngörülerin üzerinde gerçekleşti.
Fed yetkililerinin sözle yönlendirmeleri de piyasaların odağında bulunurken Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, bankanın geçen hafta aldığı faiz indirim kararını neden desteklediğine ilişkin kaleme aldığı makalede, yıl sonuna kadar faiz oranlarının yarım puan daha düşürülmesinden yana olduğunu belirtti.
Kashkari, enflasyonun yüzde 2 hedefine doğru önemli bir ilerleme kaydettiğini ve iş gücü piyasasının yumuşadığını kaydetti.
Aynı zamanda bir televizyon kanalına da röportaj veren Kashkari, bundan sonraki süreçte bankadan daha küçük adımlar atmasını beklediğini ifade etti.
Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic de bankanın faiz indirimi döngüsünü büyük bir hamleyle başlatmasının, enflasyon ve istihdam arasındaki risklerin daha dengeli hale gelmesiyle faiz oranlarının nötr seviyelere yaklaşmasına yardımcı olacağını aktardı.
Enflasyondaki ilerleme ve iş gücü piyasasındaki soğumanın tahmin ettiğinden çok daha hızlı olduğunu ifade eden Bostic, para politikasının düşündüğünden daha erken normalleşmesini öngördüğünü söyledi.
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee ise iş gücü piyasasını korumak ve ABD ekonomisini desteklemek için faiz oranlarının önemli ölçüde düşürülmesi gerektiğini kaydetti.
Enflasyonda yüzde 2’ye düşüş seyrinde olunduğu konusunda güven kazandıkça istihdama yönelik risklere odaklanılması gerektiğini belirten Goolsbee, “Bu muhtemelen gelecek yıl çok daha fazla faiz indirimi anlamına geliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda yılsonuna kadar Fed’in 75 baz puanlık indirim yapacağı beklentisi güçlü kalmaya devam ederken, kasım ayında 25, aralıkta 50 baz puan faiz indirimi yapılacağı öngörülüyor.
Öte yandan, dünya genelinde en büyük diplomatik etkinliklerden biri olarak değerlendirilen ve üye ülkelerin liderlerini bir araya getiren Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunun 79’uncusu bugün New York’ta başlayacak.
Söz konusu gelişmelerle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi şu sıralarda yüzde 3,74 seviyesinde bulunurken, dolar endeksi 100,9’da dengelendi.
Rekor serisini sürdüren altının ons fiyatı, tarihi yüksek seviyesini 2.640 dolara çıkarırken, şu sıralarda önceki kapanışın yüzde 0,2 üzerinde 2.635 dolar seviyesinde bulunuyor.
İmalat sanayinde en çok kullanılan ürünlerden olan bakırın, resesyon endişelerinin sınırlı da olsa yatışması ve gelecek dönemde bakıra olan talebin güçlü kalabileceğine ilişkin beklentiler sonrasında bakırın libresi yeni günde yüzde 2,2 artışla 4,41 dolardan alıcı buluyor. Analistler, Çin’de hükümetin bugün attığı adımların da, bakırın 18 Temmuz’dan bu yana en yüksek seviyesini test etmesinde etkili olduğunu bildirdi.
Brent petrolün varil fiyatı dün yüzde 0,7 azalışla 73,6 dolardan kapanmasının ardından şu sıralarda yüzde 0,7 yükselişle 74,1 dolar seviyesinde bulunuyor.
Dün, Dow Jones endeksi yüzde 0,15, S&P 500 endeksi yüzde 0,28 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,14 yükseldi. ABD’de endeks vadeli kontratlar ise yeni güne negatif bir seyirle başladı.
Avrupa borsalarında dün İtalya hariç alış ağırlıklı bir seyir hakim olurken, bölgede ekonomik aktivitenin yavaşladığına yönelik sinyaller dikkati çekiyor.
Bölge genelinde enflasyon endişeleri yerini resesyon endişelerine bırakırken, Avrupa Merkez Bankasının (ECB) yılsonuna kadar atacağı adımlara yönelik belirsizlikler devam ediyor.
Dün açıklanan verilere göre, Almanya’da imalat sanayi PMI ağustosta 42,4’ten eylülde 40,3’e, hizmet sektörü PMI da 51,2’den 50,6’ya geriledi.
Avro Bölgesi’nde İmalat sanayi PMI ağustostaki 45,8 seviyesinden eylülde 44,8’e, 52,9 olan hizmet sektörü PMI da 50,5’e düşerek son 7 ayın en zayıf seviyesini gördü.
İngiltere’de ise eylül ayı İmalat sanayi PMI ise 52,5’ten 51,5’e, hizmet sektörü PMI da 53,7’den 52,8’e düştü.
Analistler, açıklanan PMI verilerinden alınan sinyallerin imalat sanayinde ekonomik aktivitenin yavaşladığına işaret etmesine karşın hizmet sektörünün hala güçlü kalmaya devam ettiğini kaydetti.
Dün Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,68, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,10 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,36 yükselirken, İtalya’da FTSE MIB endeksi yüzde 0,24 geriledi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar ise güne karışık bir seyirle başladı.
Asya tarafında yeni işlem gününde Çin Merkez Bankasının (PBoC) açıkladığı ekonomiyi destekleme adımları sonrasında risk iştahı arttı.
Buna göre, bankaların rezerv olarak tutması gereken zorunlu karşılık miktarını 50 baz puan indirirken, yedi günlük repo faiz oranını da 0,2 puan düşürerek yüzde 1,5’e çekti.
Emlak tarafında ise mevcut konut kredilerinin faiz oranları ortalama 50 baz puan indirildi.
Açıklanan önlemlerin ülkede büyüme hedeflerine ulaşılması için olumlu etkisinin olacağını belirten analistler, emlak sektöründe süregelen sorunların çözümü için de kredi faiz oranlarındaki güncellemenin konut stokunda azalmayı desteklemesinin beklendiğini söyledi.
Öte yandan, bugün bölgede açıklanan verilere göre, Japonya’da imalat sanayi PMI 49,6 ile beklentilerin altında gerçekleşirken, hizmet sektörü PMI 53,9 ile güçlü kalmayı sürdürdü.
Dolar/yen paritesi ise dün günü yüzde 0,2 değer kaybıyla 143,56 seviyesinde tamamlarken, şu sıralarda yüzde 0,3 yükselişle 144,0 seviyesinde bulunuyor.
Bununla birlikte, Avustralya Merkez Bankası politika faizini beklentiler dahilinde değiştirmeyerek yüzde 4,35 seviyesinde sabit bıraktı.
Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,8, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 3,4 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 3,6 yükseldi.
Dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü önceki kapanışa göre yüzde 0,13 azalışla 9.887,75 puandan tamamladı.
Dolar/TL, dün yatay seyirle 34,1326’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 artışla 34,1530 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranı, yurt dışında ise Almanya’da Ifo iş dünyası güven endeksi, ABD’de konut fiyat endeksi, New York Fed tüketici güven endeksi ve Richmond Fed imalat sanayi endeksinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.840 ve 9.730 puanın destek,10.010 ve 10.130 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, eylül ayı reel kesim güven endeksi
10.00 Türkiye, eylül ayı kapasite kullanım oranı
11.00 Almanya, eylül ayı Ifo iş dünyası güven endeksi
16.00 ABD, temmuz ayı konut fiyat endeksi
17.00 ABD, eylül ayı New York Fed tüketici güven endeksi
17.00 ABD, eylül ayı Richmond Fed imalat sanayi endeksi
Muhabir: Mahmut Çil
