İSTANBUL (AA) – Emtia piyasası, ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz indirimlerini sürdüreceğine yönelik beklentilerin gücünü koruması ve Çin’in ekonomiyi desteklemek için attığı adımlarla yükselişini geçen hafta da sürdürdü.
Fed’in enflasyonla mücadeleyi “yumuşak iniş” ile sonlandırabileceği ve ekonomiye zarar vermeyeceği öngörüsü geçen hafta emtia piyasasını pozitif etkilemeye devam etti.
Emtia piyasası, bankanın faiz indirimlerini sürdüreceğine yönelik beklentilerin gücünü korumasının yanına Çin’in ekonomiyi desteklemek için attığı adımlar eklenince yükselişini geçen hafta da sürdürdü.
Altının ons fiyatı gördüğü en yüksek seviyeyi 2.685,61 dolara taşırken, geçen haftayı yüzde 1,4 artışla tamamladı. 32,714 dolarla Ocak 2013’ten bu yana en yüksek seviyesini test eden gümüşün ons fiyatı geçen hafta yüzde 1,5 yükseldi.
Ons bazında paladyum yüzde 5 değer kaybederken, platin yüzde 2,5 değer kazandı.
Öte yandan baz metallere bakıldığında, tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 6,3, alüminyumda yüzde 5,9, nikelde yüzde 3,4, kurşunda yüzde 3,5, çinkoda yüzde 7,3 artış görüldü.
ABD ekonomisinde devam eden resesyon endişeleri ve Orta Doğu’da artan gerilim güvenli liman varlıklara olan talebi desteklemeyi sürdürdü.
Çin Merkez Bankasının (PBoC) ekonomiyi desteklemek için para politikasını önemli ölçüde gevşetmesi varlık fiyatları üzerinde etkili olmayı sürdürürken, bu durum değerli ve baz metallerdeki yükselişi tetikledi.
Banka, iç talepte süregelen zayıflık ve gayrimenkul sektöründeki düşüşün aşağı çektiği ekonomiyi canlandırmaya yönelik bir dizi tedbir açıklamıştı.
PBoC Başkanı Pan Gongşıng, düzenlediği basın toplantısında, ters repo faizinde indirimden zorunlu karşılık oranlarının azaltılmasına ve mortgage faizlerinin düşürülmesine dek politika adımlarını duyurmuştu.
Pan, PBoC’nin piyasaya kısa vadeli nakit aktarmasının en önemli aracı olan 7 günlük ters repo faizini yüzde 1,7’den yüzde 1,5’e çektiğini açıklamıştı.
Banka ayrıca finans kuruluşlarına verilen bir yıllık orta vadeli kredi faiz oranını yüzde 2,30’dan yüzde 2’ye düşürdüğünü duyurdu.
Pan, Çin’in büyük devlet bankalarına 1 trilyon yuan tutarında sermaye enjekte edeceğini ifade etti.
Çin’in konut sektöründeki istikrar ve yumuşak ekonomik iniş beklentisinin bir araya gelmesi, baz metaller ve değerli metal fiyatlarındaki artışın devam edebileceğine dair öngörüleri güçlendirdi.
Devam eden merkez bankası alımları ile Orta Doğu ve Ukrayna’daki çatışmalardan kaynaklanan jeopolitik riskler altının ons fiyatını desteklemeye devam ediyor.
Analistler, 100 seviyelerine kadar gerileyen dolar endeksinin ve düşen tahvil getirilerinin de altının alternatif maliyetini azaltarak yukarı yönlü hareketini desteklediğini ifade etti.
ABD’de açıklanan verilerin ekonomik aktivitedeki yavaşlamanın sınırlı da olsa sürdüğünü göstermesi özellikle baz metalleri olumlu etkiledi.
ABD’de imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), eylülde aylık 0,9 puan azalarak 47 ile piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti. Endeks, 15 ayın en düşük seviyesini kaydetti.
İmalat sanayinde en çok kullanılan ürünlerden olan bakırda, resesyon endişelerinin sınırlı da olsa yatışması ve gelecek dönemde bakıra olan talebin güçlü kalabileceğine ilişkin beklentiler sonrasında kayda değer yükselişler görüldü.
Enerji grubu karışık seyretti
Enerji grubuna bakıldığında Brent petrolün varil fiyatı yüzde 2,8 azalırken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı yüzde 20 arttı.
Petrol fiyatları, Libya’daki arz kesintilerine ilişkin endişelerin azalmasıyla düştü.
Libya’nın doğusundaki Temsilciler Meclisi tarafından atanan hükümet, Merkez Bankasının yönetimi konusunda yaşanan anlaşmazlıklar nedeniyle geçen ay tüm petrol sahaları, limanlar ve kurumlarda “mücbir sebep” ilan ettiğini, üretimin ve ihracatın durdurulması kararı aldığını bildirmişti.
Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu, Temsilciler Meclisi ve Trablus’taki Devlet Yüksek Konseyi temsilcilerinin Merkez Bankasına atanacak başkan ve yardımcısı konusunda anlaştığını açıkladı.
Ülkede istikrarın sağlanmasıyla petrol üretiminin tekrar normal seviyelere döneceği beklentisi fiyatların düşüşünde etkili oluyor.
Suudi Arabistan’ın petrol üretim artışına hazırladığına dair haberler de fiyatların düşüşünde etkili oldu.
ABD’de doğal gaz stoklarının beklentilerin altında artması doğal gaz fiyatlarının yükselmesine neden oldu.
Tarım grubunda kahve ve kakaoda sert yükselişler görüldü
Geçen hafta Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar buğdayda yüzde 2, mısırda yüzde 4, soya fasulyesinde yüzde 5,3 artarken, pirinçte yüzde 3,1 azalış kaydetti.
Intercontinental Exchange’de libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 2,2, kahvede yüzde 7,3 artış kaydederken, pamukta yüzde 0,7 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı da haftayı yüzde 8,1 yükselişle tamamladı.
Avustralya’nın güney ve güneydoğusundaki, buğday tarlalarının şiddetli don olaylarından etkilenmesinin buğdayda üretim endişelerine yol açması fiyatların yükselmesine neden oldu.
Brezilya’da kurak hava koşullarının devam etmesi ve Güneydoğu Asya ülkelerini vuran Yagi Tayfunu’nun Vietnam’daki kahve üretilen alanlara zarar vermesi kahve fiyatlarını destekledi.
Fildişi Sahili’nde kakao üretiminin azalması, Gana hükümetinin kakao üreticilerine ödediği desteği artırması ve dolara talebin azalması kakao fiyatlarının sert yükselmesine neden oldu.
Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu
