İSTANBUL (AA) – Dünya ekonomisi enflasyon-resesyon ikilemi arasında yol alırken, ABD Başkanı Donald Trump’ın izleyeceği ekonomik ve ticari politikalara yönelik haber akışı yakından takip ediliyor. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, dün verdiği röpotajda, Trump yönetiminin 2017’de başlatılan vergi indirimlerinin kalıcı hale getirilmesini istediğini söyledi. Konuya ilişkin Bessent, “Enflasyonu düşüreceğiz, düzenlemeleri azaltacağız ve vergi indirimi yapacağız. Hedef bunların kalıcı hale getirilmesi.” ifadesini kullandı.
Bessent, Trump yönetiminin borçlanma maliyetlerini düşürme konusundaki odağının, ABD Merkez Bankasının (Fed) referans kısa vadeli faiz oranı yerine, 10 yıllık Hazine tahvili getirileri olduğunu söyledi. Dolara alternatif rezerv para birimi olmadığını vurgulayan Bessent, diğer ülkelerin bu statüyü ABD’nin elinden almaya çalışabileceğini ancak ufukta başka bir rezerv para birimi olmadığını dile getirdi. Bessent, ek gümrük vergilerine yönelik de açıklamalarda bulunurken, Trump’ın tarife planlarıyla imalatı ABD’ye geri getirmeyi hedeflediğini vurguladı.
Analistler, Bessent’in açıklamalarından gelecek dönemde Fed ve ülke yönetimi arasında para politikasına yönelik bir anlaşmazlığın olmayabileceğine yönelik sinyallerin alındığını ifade etti.
Dün açıklanan verilere göre özel sektör istihdamı ocakta 183 bin kişiyle piyasa beklentilerinin üzerinde arttı. Verilerin, istihdamın özellikle hizmet sektöründe güçlü kalmaya devam ettiğini belirten analistler, imalat sektöründe ise zayıfladığını gösterdiğini ve bunun ekonomik büyüme ile enflasyon üzerindeki etkisine dair endişelere yol açtığını söyledi.
ABD’de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) ise ocakta aylık bazda 1,2 puan azalışla 52,8’e indi. Piyasa beklentilerinin altında kalan endeks, hizmet sektöründeki büyümenin yavaşladığına işaret etti. Ayrıca, S&P Global tarafından açıklanan hizmet sektörü PMI verisi ocakta 52,9’a revize edildi.
ABD’nin dış ticaret açığı da geçen yıl aralıkta aylık bazda yüzde 24,7 artışla 98,4 milyar dolara çıkarak Mart 2022’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Ülkenin dış ticaret açığı, 2024 genelinde ise önceki yıla kıyasla yüzde 17 artarak 918,4 milyar dolara yükseldi ve 1960’tan bu yana kaydedilen en büyük ikinci açık oldu.
Fed yetkililerinden açıklamalar gelmeye devam ederken, Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin, bu yıl daha fazla faiz indirimine sıcak baktığını ancak Başkan Trump yönetiminin tarife, göçmen ve düzenlemelerle ilgili politikalarının etkilerine dair belirsizliğe işaret etti.
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee de tarifelerin potansiyel enflasyonist etkisini görmezden gelmenin hata olacağı uyarısında bulundu. Goolsbee, bu yıl enflasyonun yükselmesi ya da düşürülmesinde kaydedilen ilerlemenin durması halinde Fed’in enflasyonun ekonominin aşırı ısınmasından mı yoksa tarifelerden mi kaynaklandığını anlamaya çalışmak gibi zor bir durumda kalacağını ifade etti.
Kurumsal tarafta ise çip üreticisi Nvidia’nın hisseleri de Super Micro Computer’ın Nvidia’nın Blackwell platformuna sahip yapay zeka veri merkezinin tam üretime geçtiğini duyurmasının ardından yüzde 5,4 yükseldi. ABD’de bilanço sezonu devam ederken Amazon ve Eli Lilly’nin bugün açıklanacak bilançoları yatırımcılar tarafından takip ediliyor.
Bu gelişmelerle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi güne yüzde 4,43 seviyesinde başlarken, dolar endeksi yüzde 0,2 yükselişle 107,7’de bulunuyor. Altının ons fiyatı dün 2 bin 882,31 dolarla rekor tazelemesinin ardından günü yüzde 0,7 artışla 2 bin 863 seviyesinden tamamlarken, şu sıralarda yüzde 0,2 yükselişle 2 bin 866 dolardan işlem görüyor.
Brent petrolün varil fiyatı da önceki kapanışın yüzde 0,20 üzerinde 74,6 dolardan satılıyor.
New York Borsası’nda dün, S&P 500 endeksi yüzde 0,39, Nasdaq endeksi yüzde 0,19 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,71 değer kazandı. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne de pozitif seyirle başladı.
Avrupa borsalarında dün karışık seyir öne çıkarken, bugün gözler BoE’nin faiz kararı ve ardından BoE Başkanı Andrew Bailey’in yapacağı açıklamalara çevrildi. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda BoE’nin bugün politika faizinde 25 baz puanlık indirime gitmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Analistler, İngiltere’de aralık ayında yıllık bazda yüzde 2,5 gelen tüketici enflasyonun öngörülerin altında gerçekleştiğini hatırlatarak, BoE’nin orta vadeli hedefi olan yüzde 2 seviyesine yakın seyreden enflasyonun parasal gevşemeye olanak tanıdığını aktardı.
Öte yandan, Trump’ın Avrupa Birliği’ne (AB) uygulaması beklenilen ek gümrük vergilerine yönelik haber akışı da yatırımcıların odağında yer almayı sürdürüyor.
Dün, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,37, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,61 yükselirken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,38 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,19 geriledi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne de karışık bir seyirle başladı.
Asya tarafında pozitif bir seyir öne çıkarken, ABD ve Çin arasında ticari restleşmenin tahmin edildiği kadar agresif olmaması risk iştahını destekliyor. Çin ve ABD arasında ek gümrük vergileri uygulamalarıyla artan gerginliğin sınırlı kalması ve diyalog kanallarının açık olduğunun görülmesi endişeleri azaltıyor.
Öte yandan, Japonya Merkez Bankasının (BoJ) yönetim kurulu üyesi Naoki Tamura, bugün yaptığı açıklamada, BoJ’un nisan ayında başlayacak mali yılın ikinci yarısına kadar faiz oranlarını en az yüzde 1’e yükseltmesi gerektiğini kaydetti.
Analistler Japonya’da güç kazanan enflasyon ve ücret artışlarının ana ekonomik gündem maddelerinden biri olduğunu ifade ederek, ekonomi yönetiminin odağının makroekonomik istikrara çevrildiğini aktardı.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Nikkei 225 endeksi yüzde 0,6 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,8, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,7 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,5 yükseldi.
Yurt içinde dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi günü yüzde 0,89 değer kaybederek 9.719,81 puandan tamamladı.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 azalışla 35,9072’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yatay seyirle 35,9150 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde haftalık para ve banka istatistikleri, yurt dışında BoE’nin faiz kararının yanı sıra Almanya’da fabrika siparişleri, Avro Bölgesi’nde perakende satışlar ve ABD’de haftalık işsizlik maaşı başvurularının takip edileceğini dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.700 ve 9.650 puanın destek, 9.800 ve 9.850 seviyesinin direnç konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Almanya, aralık ayı fabrika siparişleri
13.00 Avro Bölgesi, aralık ayı perakende satışlar
14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri
15.00 İngiltere, şubat ayı İngiltere Merkez Bankası (BoE) faiz kararı
16.30 ABD, haftalık işsizlik maaşı başvuruları
Muhabir: Mahmut Çil
