ANKARA (AA) – Birleşmiş Milletler (BM) Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu Başkanı Emine Erdoğan, bu yıl “Moda ve tekstilde sıfır atığa doğru” temasıyla kutlanan “30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü” dolayısıyla Türkiye’nin yurt dışında bulunan temsilciliklerinde de yapılan ve yapılacak özel etkinliklere video mesaj gönderdi.
Emine Erdoğan, BM Genel Kurulu’nda 14 Aralık 2022’de Türkiye’nin ana sunuculuğunda 105 ülkenin de ortak sunucu olduğu “sıfır atık” kararının oy birliğiyle kabul edilmesiyle ilan edilen, “30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü”nün yıl dönümü kapsamında video mesaj yayımladı.
Videoda bu yıl “Uluslararası Sıfır Atık Günü”nün 3’üncü yılının kutlandığını belirten Emine Erdoğan, bu seneki kutlamalar için “Moda ve Tekstilde Sıfır Atığa Doğru” temasını seçtiklerini ifade etti.
Bu sektörün çevre kirliliğindeki yüksek payını enine boyuna tartışmayı, süratle esen “moda rüzgarının” yıkıcı etkilerine birlikte bakmayı istediklerini bildiren Emine Erdoğan, “Haydi gelin işe ‘giymediğim giysiler nereye gidiyor?’ sorusuyla başlayalım. Her 1 saniyede, 1 çöp kamyonu dolusu giysi yakılıyor ya da dünyanın atık depolama sahalarına gönderiliyor. Üzerimizden kolayca çıkarıp attığımız kıyafetleri, doğa üzerinden çıkarıp atamıyor. Çiçeklerle kaplanması gereken yeryüzü, atık kıyafetlerle kaplanıyor. Tekstil sektörü, her yıl 215 trilyon litre su kullanıyor. Sırf rengini beğenmediğimiz için attığımız kıyafetlerle, litrelerce suyu maalesef boşa harcıyoruz. Su kıtlığıyla mücadele eden milyonların hayatı, bu yüzden her gün biraz daha zorlaşıyor.” ifadelerini kullandı.
“Masmavi gezegenin rengi, plastiklerle soluyor”
Emine Erdoğan, okyanuslara karışan trilyonlarca mikroplastiğin, yüzde 9’unun tekstil sektöründen geldiğine işaret ederek “masmavi” gezegenin renginin plastiklerle solduğuna dikkati çekti.
Elyaf üretimi için kullanılan arazilerin, milyarlarca benzersiz canlı organizmayı yeryüzünden sildiğine dikkati çeken Emine Erdoğan, birçok türün, hızla “kaybolan güzellikler” arasında yerini aldığını belirtti.
Bu nedenle, modada yavaşlamanın, tekstilde doğayla kucaklaşmanın zamanı olduğunu vurgulayan Emine Erdoğan, bunun için tek yapılması gerekenin, döngüsel üretim ile tüketim modellerine geçmek olduğunu kaydetti.
“Döngüsellik, değer ve verimlilik üretir”
Emine Erdoğan, döngüselliğin her şeyi geri kazanmayı hedeflediğine işaret ederek, bunun insanların ekosistemi geri kazanma hedefiyle benzer olduğunu ifade etti.
Döngüselliğin, değer ve verimlilik ürettiğine, bunu dünyanın ve insanlığın hak ettiğine dikkati çeken Emine Erdoğan, sorumlu bir üretimi ve tüketimi gerektiren döngüselliğin, şu anda en çok ihtiyaç duyulan çözüm olduğunu bildirdi.
“Kıyafetlerimizi nesiller arası yolculuklara çıkaralım”
Çöpe atılan atıkların yüzde 60’ının geri kazandırılabilir durumda olduğunu kaydeden Emine Erdoğan, şu ifadeleri kullandı:
“O halde, onları atık olmaktan kurtaralım. Bir eşyayı, en kullanılamaz olduğu noktada, yeni bir amaçla buluşturmak, ona ömür katar. İleri dönüşüm, işte tam olarak budur. Eskiden olduğu gibi kıyafetlerimizi nesiller arası yolculuklara çıkaralım. Sevdiklerimiz arasında el değiştiren kıyafetler, anıların taşıyıcısı olsun, değerlerine değer katılsın. Bir kıyafetin giyilme süresini sadece iki katına çıkararak bile sera gazı emisyonlarını yüzde 44 azaltabiliriz. Yani, çözüm biziz. Şunu hiç unutmayalım, moda, insanın kendine yakışanı giymesiyse insana en çok iyilik yakışır.”
Türkiye’nin, Sıfır Atık Projesi ile 2017-2023 yılları arasında 59,9 milyon ton atığı geri kazandığını belirten Emine Erdoğan, şunları kaydetti:
“Bu sayede kesilmeyen 498 milyon ağaç, dünyaya oksijen vermeye devam ediyor. Önlenen 5,9 milyon ton sera gazı emisyonu, sürdürülebilir bir gelecek umudunu güçlendiriyor. Boşa harcanmayan 819 milyon metreküp su, adil kaynak kullanımına hizmet ediyor. Bu başarı hepimizin. Gelin, siz de Sıfır Atık Hareketi’ne gönül vermiş milyonların arasına katılın. El ele verelim, atık kirliliğini hep birlikte yenelim. Gelecek nesillere, insanlığın en güzel başarı hikayesini bırakalım. Uluslararası Sıfır Atık Günü’nü bir kez daha kutluyor, kaynaklarımızın hiç tükenmediği, adil, sağlıklı ve huzurlu bir dünya diliyorum.”
Video mesajı birçok temsilcilikte gösterildi
Öte yandan, “30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü” dünyanın pek çok noktasında bulunan diplomatik temsilciliklerde de kutlanıyor.
Bu kapsamda, şu ana kadar BM Cenevre Daimi Temsilciliği, BM Nairobi Daimi Temsilciliği, UNESCO Daimi Temsilciliği ve BM Daimi Temsilciliği’nde etkinlikler düzenlendi.
Sıfır atık konusunda Emine Erdoğan’ın öncü rolüne işaret edildi
Türkiye’nin Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi Nezdindeki Daimi Temsilciliği, BM Çevre Programı (UNEP) ve BM İnsan Yerleşimleri Programı (BM-Habitat), Cenevre Çevre Ağı ile diğer kurum ve kuruşların ortaklığıyla BM Cenevre Ofisi’nde “30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü” başlıklı bir panel düzenlendi.
BM Cenevre Ofisi’nde düzenlenen panele, Türkiye’nin BM Cenevre Ofisi Nezdinde Daimi Temsilcisi Büyükelçi Burak Akçapar, Cenevre Başkonsolosu İpek Zeytinoğlu Özkan, UNEP Cenevre Direktörü Graham Alabaster, Direktör Yardımcısı Steven Stone, Basel, Rotterdam ve Stockholm Sözleşmeleri Genel Sekreteri Rolph Payet, BM Sürdürülebilir Moda İttifakı Başkanı Paola Deda, diğer panelistler ve birçok ülke ile BM kuruluşunun temsilcileri katıldı.
Büyükelçi Akçapar ve diğer kurumların temsilcilerinin açılış konuşmalarıyla başlayan program, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu Başkanı Emine Erdoğan’ın gönderdiği video mesajların gösterilmesiyle devam etti.
Daha sonra 30 Mart Sıfır Atık Günü ile ilgili panel düzenlendi. Panelistler, sıfır atık konusunda Türkiye’nin ve Emine Erdoğan’ın öncü rolüne işaret etti.
UNESCO’nun Paris’teki Genel Merkezi’nde Uluslararası Sıfır Atık Günü kutlandı
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) Paris’teki Genel Merkezi’nde “Uluslararası Sıfır Atık Günü” dolayısıyla etkinlik gerçekleştirildi.
Türkiye’nin UNESCO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Prof. Dr. Gülnur Aybet’in ev sahipliğindeki etkinlikte çevre bilincini artırmaya yönelik uluslararası işbirliğinin önemine dikkat çekildi.
Etkinlikte UNESCO Yönetim Kurulu Başkanı Vera El Khoury Lacoeuilhe, Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) One Planet Network Direktörü Jorge Laguna-Celis ve UNESCO Yer Bilimleri Birimi Şefi Kristof Vandenberghe konuşma yaptı. Katılımcılar, sıfır atık hedeflerinin yalnızca çevresel sürdürülebilirlik değil, aynı zamanda gelecek kuşakların yaşam hakkı açısından da belirleyici olduğunu vurguladı. Etkinlikte, Emine Erdoğan’ın, gönderdiği video mesaj izletildi.
Birleşmiş Milletler Nairobi Ofisindeki etkinliğe 600’den fazla kişi katıldı
BM Nairobi Yerleşkesi 1 No’lu Konferans Salonu’nda 27 Şubat’ta yapılan etkinliğe, BM üyesi ülkelerin diplomatik temsilcilik mensupları, ev sahibi ülke Kenya’nın kurum ve kuruluşlarının temsilcileri, sivil toplum üyeleri, akademisyenler, iş çevreleri başta olmak üzere yaklaşık 600 konuk katıldı.
Etkinliğin, BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu Başkanı Emine Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in ve Sıfır Atık Danışma Kurulu üyelerinin video mesajlarıyla başlamasının ardından UNEP ve BM Habitat İcra Direktörleri Inger Andersen ve Anaclaudia Rossbach’ın video mesajları gösterildi.
Programın ikinci bölümünde, tekstil ve moda sektöründe atıkla mücadele, sürdürülebilir tüketim ve üretim davranışları üzerine panel gerçekleştirildi.
“Uluslararası Sıfır Atık Günü” dolayısıyla OECD Paris Daimi Temsilciliği, Brüksel Daimi Temsilciliği, FAO Roma Büyükelçiliği, UNODC Daimi Temsilciliği ve Gaboron Büyükelçiliği’nde kutlamalar düzenlenecek. Etkinliklerde, davetlilere Emine Erdoğan’ın video mesajı gösterilecek.
Uluslararası Sıfır Atık Günü 81 ilde de kutlandı
Ayrıca Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca sıfır atık konusunda farkındalık oluşturulması amacıyla “Moda ve tekstilde sıfır atığa doğru” temasıyla 81 ilde de çeşitli etkinlikler gerçekleştirildi.
Etkinliklerde çocukların, atölyelerde atık malzemeleri kullanarak çeşitli ürünler üretmesi ve bu sayede geri dönüşümün önemini kavraması sağlandı.
Muhabir: Orhan Onur Gemici
