BRÜKSEL (AA) – AB Komisyonu, Rusya’dan gaz ve petrol ithalatını kademeli şekilde bitirecek bir yasa teklifi hazırladı.
Teklife göre, üye ülkelerde Rusya kaynaklı olan boru hattı gazı ve LNG aşamalı olarak kullanımdan kaldırılacak.
Üye ülkeler, Rusya’dan doğal gaz ve petrol ithalatını sonlandıracak önlemleri ve adımları içeren planlar hazırlayacak.
İthalat yasağı kapsamında, yeni sözleşmelerle Rusya’dan gaz alımı 1 Ocak 2026’dan itibaren sona erecek.
17 Haziran 2025’ten önce imzalanan kısa vadeli sözleşmeler kapsamındaki gaz ithalatı 17 Haziran 2026’ya kadar devam edecek. Denize kıyısı bulunmayan ülkelere yönelik olan ve uzun vadeli sözleşmelere bağlı olarak yapılan boru hattı gaz teslimatlarına 2027 sonuna kadar izin verilecek.
Uzun vadeli sözleşmeler kapsamındaki ithalatlar 2027 sonuna kadar durdurulacak.
Böylece, 1 Ocak 2028 tarihinde AB’nin Rus gazı kullanımı fiilen sona ermiş olacak.
Rusya veya Rus teşebbüsleriyle LNG terminal hizmetleri için uzun vadeli sözleşme yapılması da yasaklanacak. Söz konusu terminal kapasitesi alternatif tedarikçilere yönlendirilecek.
Aşamalı yaklaşımla Rus gazının ithalatının sonlandırılmasının enerji fiyatları üzerindeki olası etkileri ve arz güvenlik sorunları riskinden kaçınılacak.
Rus gazına ilişkin tedarik sözleşmelerini elinde bulunduran şirketler Komisyona bilgi sağlamak zorunda olacak.
AB Komisyonu ve AB Enerji Düzenleyicileri İşbirliği Ajansı (ACER) süreci yakından takip edecek. Enerji arz güvenliği açısından bir tehdit ortaya çıktığında gerekli acil önlemler alınacak.
Söz konusu yasa teklifinin yürürlüğe girmesi için AB Konseyinde üye ülkelerin nitelikli çoğunluğu ve Avrupa Parlamentosu (AP) onayı gerekiyor.
AB, 2021 yılı itibarıyla kullandığı doğan gazın yüzde 45’ini Rusya’dan tedarik ediyordu. AB’nin Rusya’dan gaz tedarik oranı geçen yıl yüzde 19’a kadar geriledi.
Pek çok AB ülkesi halen Rusya’dan LNG ve boru hattı gazı almayı sürdürüyor.
AB’nin petrol ithalatında Rusya’nın payı da 2022 yılında yüzde 27 seviyesindeyken son dönemde yüzde 3’e kadar düştü.
Öte yandan, söz konusu gaz alım yasağına enerji fiyatlarını artıracağı gerekçesiyle Macaristan ve Slovakya karşı çıkıyor.
Muhabir: Ata Ufuk Şeker
