BANGKOK (AA) – Associated Press’in (AP) haberine göre, Washington yönetiminin İsrail’e sağlayabileceği düşünülen sığınak avcısı bombaların ABD’ye ait bir hava aracından bırakılması gerekiyor.
Bunun, İran’ın ABD Başkanı Donald Trump’ın talep ettiği nükleer görüşmeleri tehlikeye atmak gibi çeşitli sonuçları olabileceği ifade ediliyor.
Öte yandan İsrailli yetkililer, Kum eyaletinde bir dağın derinliklerine kurulan Fordo Nükleer Tesisi’ne saldırı düzenlemek için farklı seçenekleri olduğunu, İran’ın nükleer kapasitesini yok etmek istediklerini belirtmişti.
Ancak karadan komando saldırısı veya nükleer saldırının dışında sığınak avcısı bombalar, en olası seçenek olarak görülüyor.
Sığınak avcısı bombalar nedir?
ABD Hava Kuvvetlerinin verilerine göre, ülkenin cephaneliğindeki Tel Aviv yönetimine verilebileceği düşünülen GBU-57 A/B “Büyük Ordonat Delici” bomba, yaklaşık 13 bin 600 kilogram ağırlığında ve hassas güdümlü.
Bu bomba, patlamadan önce yer altında ilerleyebilmesi ve yer altının derinliklerindeki “sertleşmiş” sığınak ve tünellere saldırması için tasarlandı.
“Sığınak avcısı” bombaların, patlamadan önce yaklaşık 61 metre derinliğe ulaşabildiği, bombaların peş peşe bırakılabileceği ve böylece daha derine ulaşmasını sağladığı düşünülüyor.
Uluslararası Atom Enerji Ajansının (UAEA) İran’ın Fordo tesisinde uranyum zenginleştirdiğini doğrulaması, konvansiyonel savaş başlığı olan bu bombaların, bölgeye nükleer materyal salınımı amacıyla da kullanılabileceği ihtimalini akıllara getirdi.
UAEA, İsrail’in İran’daki Natanz Nükleer Tesisi’ne saldırılarının bölgede değil, yalnızca tesiste radyasyon sızıntısına yol açtığını kaydetmişti.
İran’ın nükleer tesislerinden “Fordo”
İran’ın ana nükleer tesislerinden biri olan Natanz’ın ardından ikinci tesis olarak Fordo öne çıkıyor. Bu iki nükleer merkez de İsrail tarafından füze saldırılarıyla hedef alındı.
Başkent Tahran’a yaklaşık 95 kilometre mesafede bulunan Fordo, bir dağın içine inşa edildi ve burasının 2009’da faaliyete geçtiği tahmin ediliyor.
Yaklaşık 80 kilometre derinlikte yer alan Fordo Nükleer Tesisi’nin Natanz’dan daha küçük olduğu biliniyor ve İran ile Rusya tarafından sağlanan karadan havaya füze sistemiyle korunduğu düşünülüyor.
İsrailli yetkililer, “İran’ın nükleer programına son vermek” için saldırı planlarında Fordo’nun yer aldığını belirtmişti.
İsrail’in Washington Büyükelçisi Yechiel Leiter, Fox News’e verdiği demeçte, “Bu operasyonun tamamlanması Fordo’nun ortadan kaldırılmasıyla sonuçlanmalıdır.” demişti.
GBU-57’yi taşıması için “B-2 Spirit” programlandı
GBU-57’nin teorik olarak bu ağırlığı taşıyabilecek herhangi bir bombardıman uçağı tarafından atılabileceği ifade edilse de ABD Hava Kuvvetleri, ülkede şu an yalnızca “B-2 Spirit” uzun menzilli hayalet bombardıman uçaklarının bu bombayı atabilecek şekilde programlanmış olduğunu açıkladı.
“B-2 Spirit” ise yalnızca Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmakta ve ABD’li Northrop Grumman firması tarafından üretilmekte.
Firmanın verilerine göre, her ne kadar “B-2 Spirit” 18 bin kilograma kadar yük taşıyabilse de ABD Hava Kuvvetleri, bu uçakların yaklaşık 27 bin 200 kilogram ağırlığına denk gelen iki “GBU-57 A/B” bombası ile başarılı şekilde test edildiğini belirtti.
Veriler, “B-2 Spirit” bombardıman uçağı yakıt ikmali yapmadan yaklaşık 11 bin kilometre menzile, bir yakıt ikmaliyle ise yaklaşık 18 bin 500 kilometre menzile sahip olduğunu gösterirken, dünyanın herhangi bir noktasına saatler içinde ulaşabileceğini ortaya koydu.
Muhabir: Aynur Şeyma Asan,Dilara Karataş,Ayşe İrem Çakır
