ANKARA (AA) – Mevsim normallerinin üzerine çıkan ortalama sıcaklıklar, bu yıl pek çok ülkede yeni rekorlar kırdı.
Dünya genelinde yetkililer, can kayıplarına, orman yangınlarına ve günlük hayatın aksamasına sebep olan sıcak hava dalgaları karşısında alarma geçti.
Çok sayıda kentte sıcak havaların olumsuz etkilerine karşı çeşitli önlemler alınırken, artan sıcaklıklar, iklim değişikliğinin etkileriyle ilişkilendiriliyor.
ABD
Ulusal Hava Durumu Servisi’ne (NWS) göre, ABD’nin doğu bölgeleri, 23 Haziran’dan beri kavurucu sıcakların etkisi altına girdi.
Termometrelerin 37,7 dereceyi gördüğü New York kentinin Belediye Başkanı Eric Adams, her yıl kavurucu sıcaklıkların kentte 500 kişinin hayatını kaybetmesine neden olduğunu kaydetti.
NBC News’ün haberine göre, Missouri eyaletinde 23 Haziran’da bir kadının aşırı sıcaklıklar nedeniyle hayatını kaybettiği bildirildi. New Jersey eyaletinde ise açık havada düzenlenen mezuniyet törenlerine katılan 100’ü aşkın kişinin tedavi gördüğü belirtildi.
Güney Kore
Seul merkezli Kore Meteoroloji İdaresi’nin (KMA) açıklamasına göre, Güney Kore’de geçen ay en yüksek günlük ortalama sıcaklık yaşandı.
Ülke genelinde, 28-30 Haziran’da rekor düzeyde ortalama günlük sıcaklığın kaydedildiği, kayıtların tutulmaya başlandığı 1904 yılından bu yana en yüksek ortalama sıcaklığa ulaşıldığı vurgulandı.
Güneydoğudaki Daegu’da 30 Haziran’da günlük ortalama sıcaklığın 30,7 dereceyi görmesiyle kentte 2005’te kırılan bir önceki sıcaklık rekoru aşıldı.
Başkent Seul’de ise 30 Haziran’da 28,2 derece olarak kaydedilen ortalama sıcaklık, haziran aylarında şimdiye kadarki en yüksek beşinci sıcaklık değeri oldu.
Japonya
Japonya Meteoroloji Ajansı’nın (JMA) açıklamasına göre, ülke genelinde haziranda 1898’den beri aylık en yüksek sıcaklık ortalaması kayda geçti.
Geçen ayki sıcaklık ortalaması, 1991 ile 2020 arasında kayda geçen genel aylık sıcaklık ortalamasından 2,3 derece daha yüksek oldu.
Temmuzun ilk yarısında maksimum sıcaklığın 35 dereceyi aşması beklenirken, vatandaşlar, ilerleyen günlerde sıcak çarpmasına karşı tedbirli olmaları konusunda uyarıldı.
Pakistan
Yerel basındaki haberlere göre, haziranda Pencap eyaletinin bazı bölgelerinde sıcaklıklar 50 dereceye kadar yükseldi.
Termometreler 11 Haziran’da eyaletin Lahor kentinde 45 dereceyi gösterdi.
Eyalet yetkilileri, bol su içilmesi, sıcaklığın en yüksek saatlerinde dışarıya çıkılmaması, hasta, yaşlı ve çocukların güvenliğine dikkat edilmesi çağrısı yaptı.
Hindistan
Yerel basındaki haberlere göre, Hindistan Meteoroloji Dairesi (IMD) başkent Yeni Delhi’de kavurucu sıcakların haziran boyunca etkisini göstermesi üzerine 11 Haziran’da kentte “kırmızı alarm” verdi. Himaçal Pradeş, Racastan ve Pencap eyaletleri de “kırmızı alarm” alan bölgeler oldu.
Hindistan idaresindeki Cammu Keşmir bölgesinde şiddetli sıcak hava dalgası nedeniyle okullar ve kamu daireleri 15 günlüğüne tatil edildi.
İngiltere
İngiltere Meteoroloji Kurumu’nun (Met Office) açıklamasına göre, günlük ortalama en yüksek sıcaklıklar, uzun dönem ortalamasının üzerinde seyretti.
İngiltere’de 16,9 derece ortalama sıcaklıkla en sıcak haziran ayı yaşanırken, Birleşik Krallık genelinde ortalama sıcaklığın 15,2 derecede seyretmesiyle 1884’te başlayan ölçümlerden bu yana en sıcak ikinci haziran ayı kaydedildi.
Met Office İklim Bilimcisi Amy Doherty, verilere ilişkin değerlendirmesinde, bu tür aşırı sıcaklık olaylarının oluşma sıklığı ve şiddetinin, insan faaliyetlerinden kaynaklanan küresel ısınmayla arttığını söyledi.
Fransa
Fransız meteoroloji ajansı Meteo France, aşırı sıcaklar nedeniyle başkent Paris dahil 16 vilayette kırmızı alarm, 68 vilayette ise turuncu alarm verildiğini duyurdu.
Ulusal basındaki haberlere göre, Besançon kentinde bir evsiz ve Grenoble kentinde 73 yaşındaki bir adam, sıcak havalar nedeniyle hayatını kaybetti.
Etkili olan aşırı sıcaklar nedeniyle 1 Temmuz’da ülke genelinde yaklaşık 1900 okul tamamen veya kısmen bir günlüğüne kapatılırken, Paris’te sıcak havalar nedeniyle Eyfel Kulesi’nin üst katı ziyarete kapatıldı.
Tarn-et-Garonne vilayetindeki Golfech Nükleer Santralinin bir reaktörünün faaliyetleri de sıcak hava nedeniyle 29 Haziran’dan itibaren durduruldu.
Almanya
Alman Meteoroloji Servisinden (DWD) yapılan açıklamada, 3 Temmuz’da bazı bölgelerde sıcaklıkların 39 dereceye yükselmesinin, yer yer 40 dereceyi aşmasının öngörüldüğü bildirildi.
Özellikle güney ve batı kesimlerde 30 Haziran’dan itibaren aşırı sıcak havanın etkili olacağı kaydedilen açıklamada, tedbirli olunması istendi.
Sıcak hava dalgasının ardından devam eden kuraklık, Alman ekonomisi için önemli olan Ren Nehri üzerindeki nakliye işlemlerini de zorlaştırıyor.
İtalya
İtalyan ANSA ajansının haberine göre, son günlerde etkisini arttıran aşırı sıcak hava sebebiyle güneydeki Palermo kentinde 53 yaşındaki bir kadın ve kuzeydeki Bologna kentinde 47 yaşındaki bir göçmen hayatını kaybetti.
Vicenza kenti yakınlarındaki bir şantiyede de 2 işçinin aşırı sıcaklar altında çalışırken fenalaştığı ve işçilerden birinin komada olduğu ifade edildi. Sendikalar, gün içinde öğlen en sıcak anlarda çalışmaların durdurulması çağrısında bulundu.
İtalya Sağlık Bakanlığı, güneşten korunma yöntemleri yayınlamayı sürdürürken, 2 Temmuz için 18 kentte yüksek sıcaklıklar dolayısıyla “kırmızı alarm” ilan etti.
Ülke genelinde aşırı sıcaklar sebebiyle rahatsızlananların ve acil servislere sıcak çarpması şikayetiyle başvuranların da sayısının arttığı belirtildi.
Floransa ve Bergamo kentlerinde de yoğun elektrik tüketimi ve sıcağın da etkisiyle kabloların aşırı ısındığı ve bunun da iki kentte de elektriklerin bir süre kesilmesine yol açtığı kaydedildi.
İspanya
İspanya Meteoroloji Enstitüsü (AEMET), Barselona’da sıcaklık kayıtlarının tutulmaya başlandığı 1914’ten bu yana en sıcak haziran ayının yaşandığını açıkladı.
Bu yıl haziran ayında ortalama sıcaklığın 26 dereceye ulaştığı belirtilen açıklamada, bir önceki en sıcak haziran ayının ise 25,6 derece ile 2003’te kayıtlara geçtiği ifade edildi. Ayın en yüksek sıcaklığı 37,9 derece ile 30 Haziran’da yaşandı.
Belçika
Belçika Kraliyet Meteoroloji Enstitüsü (RMI), 1-3 Temmuz tarihlerinde ülke genelinde 35 dereceyi aşacak sıcaklıkların tehlikeli seviyelere ulaşabileceğini bildirerek, “turuncu alarm” verdi.
En son Ağustos 2024’te “turuncu alarm”, Ağustos 2020’de ise “kırmızı alarm” verilen ülkede özellikle yaşlılar, çocuklar ve kalp rahatsızlıkları olanlar için dikkatli olunması ve dış aktivitelerin sınırlandırılması uyarısında bulunuldu.
Hollanda
Hollanda Meteoroloji Enstitüsü (KNMI), aşırı sıcaklıklar nedeniyle ülkenin Noord-Brabant, Gelderland ve Limburg bölgelerinde 1-2 Temmuz için “turuncu alarm” verildiğini, ülke genelinde Ulusal Sıcaklık Planı’nın devreye girdiğini bildirdi.
KNMI’nın açıklamasında, 2025 Haziran ayı sıcaklık değerlerinin son 124 yıldaki en yüksek ikinci sıcaklık değerleri olduğu bilgisi verildi. Ülkede 16,2 derece olan haziran ayları sıcaklık ortalamasının bu yıl 18,3 dereceye ulaştığı bildirildi.
Bazı ilkokulların öğleden sonra idari izinle eğitime ara verdiği görülürken, açık alanlardaki çalışmalar için de 10.00-16.00 saatlerinde ara verilmesi önerildi.
Hava durumu sitesi Weeronline’ın verilerine göre, ülkenin güneyindeki Gilze en Rijen bölgesinde sıcaklık öğle saatlerinde 35,7 derece olarak ölçüldü. Bu değerin şimdiye kadar 1 Temmuz tarihlerinde ölçülen en yüksek sıcaklık değeri olduğu ifade edildi.
İran
İran resmi haber ajansı IRNA’ya göre, çölleriyle de bilinen Kirman eyaletinde ve Yezd eyaletinde artan sıcaklar ve sıcak hava dalgası nedeniyle tüm kamu ve özel kurumlar 2 Temmuz’da bir günlüğüne tatil ilan edildi.
Kirman Valiliğinden yapılan açıklamada, tatil kararının, enerji iletim devamlılığını sağlamak ve halk sağlığını korumak amacıyla Meteoroloji Kurumu’nun raporu doğrultusunda verildiği kaydedildi.
Ülkenin orta kesimlerinde yer alan Yezd’de ortalama hava sıcaklığı 40 derecenin üzerinde seyrediyor.
Fas
Fas Meteoroloji Dairesi, 30 Haziran’da, ülkenin birçok bölgesinde sıcaklıkların 44 dereceye kadar çıkabileceği ve bu sıcak hava dalgasının birkaç gün süreceği konusunda uyarıda bulundu.
Yetkililer, rekor sıcaklıkların görüldüğü dönemde, ülkenin kuzeydeki Beni el-Leys ormanında yangın çıktığını ve Tatvan kenti yakınlarındaki ormanlık alanda yayıldığını bildirdi.
Muhabir: Emirhan Demir
