İSTANBUL (AA) – Bolat, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Dış Ticaret Kompleksi’nde TİM Başkanı Mustafa Gültepe ile düzenlediği basın toplantısında, haziran ayı dış ticaret rakamlarını açıkladı.
Türk ihracatçıların destansı bir kahramanlık hikayesi yazdığını dile getiren Bolat, birçok ülkenin ihracatının azaldığını, dünya ticaretinin durgunluk sürecinden geçtiği ve geçmiş yılların ortalamasının altında kaldığı bir dönemde Türkiye’nin ihracatının arttığını söyledi.
Bolat, son yıllarda ve aylarda yaşanan ulusal ve küresel gelişmelerden, savaşlardan, gerginliklerden ve olumsuzluklardan bahsederek, Türkiye’nin ateş çemberinin tam ortasında huzurunu, barışını ve istikrarını korumaya ve bu şartlarda büyümeye çalıştığını anlattı.
İhracatta da ilk 6 ayı olumlu bir tabloda geçirmeyi başardıklarının altını çizen Bolat, sözlerini şöyle sürdürdü:
“İhracatımız haziranda (geçen yılın aynı ayına göre) yüzde 8 artışla 20,5 milyar dolara ulaştı. Bütün ihracatçılarımızı gönülden yürekten tebrik ediyorum. Burada Kurban Bayramının etkisi olduğunu unutmayalım. Geçen yılki Kurban Bayramına göre iki gün daha fazla çalışma imkanı bulduk. Takvim etkisinin de bunda olumlu etki yaptığını söylemem lazım. 6 ayın 5’inde aylık ihracatımızda artışlar oldu. İhracatımızı ay ay biriktirmeye gayret ediyoruz. Sevindirici olan bu yüzde 8’lik artış son bir yılın en yüksek aylık artış oranı olarak tarihe geçmiş oldu. Takvim etkisi olarak 900 milyon dolar, parite etkisi olarak da 86 milyon dolar olmak üzere toplamda 1 milyar dolarlık lehimize takvim ve parite etkisi olduğunu söylemeliyiz.”
“Haziranda yıllık ihracatta rekor kırdık”
Bakan Bolat, AB’ye ihracatta ilk 6 ayda yüzde 8’lik artış yaşandığını belirterek, dün gerçekleştirilen Türkiye-AB Yüksek Düzeyli Ticaret Diyaloğu Toplantısında pazara giriş engelleri noktasında bazı iyileştirmelerde mutabık kaldıklarını, vize konusunda AB’nin yeni bir sistemin hazırlığı içinde olduğunu anlattı.
İlk 6 ayda ihracatın yıllık bazda yüzde 4,1 artışla 131,4 milyar dolar olarak gerçekleştiğini dile getiren Bolat, yıl sonu itibarıyla 270 milyar doları geçeceklerini söyledi.
Bolat, son 25 ayın 14’ünde aylık rekor kırdıklarını, 18’inde artış sağladıklarını kaydederek, “Haziran itibarıyla yıllık ihracatımızda rekor rakam olan 267 milyar dolara ulaşmış olduk. Yüzde 3,2 artış demek. 1 Ocak’ta 261,8 milyar dolardan devraldık 5,2 milyar dolar artırarak 267 milyar dolara hep birlikte sizlerle ulaştırmış olduk.” diye konuştu.
Haziran ithalatı 28,7 milyar dolara yükseldi
Ticaret Bakanı Bolat, haziranda ithalatta 30 milyar doların altında kaldıklarını ifade ederek, “Çünkü ortalama 30 milyar doların altında kalmak bizim için ithalatın kontrol altında tutulması anlamında önemli bir eşik. Haziran ithalatımız 28,7 milyar dolar, yüzde 15,3’lük artış var.” şeklinde konuştu.
İthalatın artmasında geçen yıla göre Kurban Bayramı tatilinin daha az olmasının, İsrail’in İran’a saldırıları nedeniyle enerji ve altın fiyatlarının artmasının etkili olduğunu dile getiren Bolat, bu tarz olumsuzluklar esnasında üreticilerin ve ithalatçıların yurt dışından mal talebinin arttığını anlattı.
Bolat, “Ham bakır, ham alüminyum, kakao, kahve ve diğer ham maddelerde birden ithalat siparişlerinin arttığını gözlemledik. Bu da hazirandaki ithalat artışının sebepleri arasındadır. 28,7 milyar dolar mayısa göre, nisan ayına göre 30 milyar dolarlık eşiğin altında kalmıştır.” açıklamasında bulundu.
Haziranda aylık dış ticaret açığının yüzde 39 artarak 8,2 milyar dolara yükseldiğini kaydederek, ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 71,5 olarak gerçekleştiğini söyledi.
Yıllıklandırılmış ihracatın son 12 ay itibarıyla 8,3 milyar dolar artarak 267 milyar dolara yükseldiğini, ithalatın ise 10 milyar dolar artışla 356 milyar dolara ulaştığını ifade eden Bolat, “Bunun anlamı dış ticaret açığımız son bir yıllıkta 89 milyar dolara yükselmiş oldu ve yıllık ithalat artışı da yüzde 2,9 olarak gerçekleşti. Son bir yılda ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 75 düzeyinde, oldukça iyi bir seviyedeyiz.” değerlendirmesinde bulundu.
“Tahminlerimize göre hizmet ihracatında 117 milyar dolara ulaştık”
Bakan Bolat, hizmet ihracatında bu yılki hedeflerinin 121 milyar dolar olduğunu anımsatarak, “Nisanda yüzde 8,1 artışla 8,5 milyar dolar hizmet ihracatı yaptık. İlk 4 ayda 30 milyar dolar ihracat yaptık. Bu da yüzde 4,3 artış anlamına geliyor. Tahminlerimize göre haziran itibarıyla hizmet ihracatında yıllıklandırılmış olarak 117 milyar dolara ulaştık. Ocak-haziranda tahminimiz yüzde 6,7 artışla 54,3 milyar dolar hizmet ihracatı gerçekleşti.” diye konuştu.
Cari işlemler açığına işaret eden Bolat, şunları kaydetti:
“İlk 4 ay itibarıyla baktığımızda cari açığımız yıllıklandırılmış 15,8 milyar dolardır. Haziran itibarıyla ticaret araştırmalarının tahmini cari açığımız yıllıklandırılmış 18,4 milyar dolar seviyesindedir. Geçen yıl mal ve hizmet ihracatçıları 377 milyar dolar ülkemize döviz kazandırdı. Bu yıl inşallah 390 milyar dolar hedefimiz vardı. Nisanda 381,4 milyar dolar toplam mal ve hizmet ihracatı sağlanmış oldu.”
İhracatı ve ithalatı en çok artan ve azalanlar
Ticaret Bakanı Bolat, ilk 6 ayda ihracatını en çok artıran sektörlerin 2 milyar dolarla motorlu kara taşıtları, 1,3 milyar dolarla kıymetli taş ve mücevher, 736 milyon dolarla savunma sanayisi ve havacılık, 578 milyon dolarla elektrikli makine ve cihaz, 471 milyon dolarla demir ve çelik ürünleri olduğunu söyledi.
Bolat, ihracatı en çok azalan sektörlerin başında 961 milyon dolarla petrol ürünleri, 376 milyon dolarla örülmemiş giyim eşyası, 255 milyon dolarla un ve unlu mamuller, 212 milyon dolarla örme giyme eşyası, 171 milyon dolarla demir ve çelikten eşya şeklinde sıralandığını bildirdi.
İthalatı en çok azalan ürünlerin 523 milyon dolarla demir ve çelik, 487 milyon dolarla mineral yakıt, 321 milyon dolarla hububat, 204 milyon dolarla metal cevheri, 138 milyon dolarla gıda sanayisinin kalıntıları olduğunu anlatan Bolat, sözlerine şöyle devam etti:
“İthalatta en çok artış gösterenler 3,4 milyar dolarla külçe, ham ve işlenmemiş altın. 2,2 milyar dolarla motorlu kara taşıtları. Özellikle Avrupa Birliği ve Uzakdoğu kaynaklı hem de elektrikli otodaki artıştan dolayı. 1,2 milyar dolar ithalat artışı elektrikli makine ve cihazlar, 856 milyon dolarla kakao. 789 milyon dolar da alüminyumda artış var. 543 milyon dolar da ham bakırda artış var. İthalatçılar dünyada piyasalardaki sarsıntıları görünce ‘ham maddeleri, girdileri bir an önce alayım, ne olur ne olmaz’ şeklinde refleks gösteriyor.”
“En yüksek ihracat Almanya ve İngiltere’ye”
Bakan Bolat, en yüksek ihracatın Almanya, İngiltere, ABD, İtalya ve Irak’a yapıldığını belirterek, şu bilgileri verdi:
“İlk 6 ayda AB’ye yüzde 8 ihracat artışımız var. Türk Devletler Teşkilatı’na yüzde 2,3, İslam İşbirliği Teşkilatı üyelerine yüzde 5,3, OECD ülkelerinde yüzde 5,7 artış var. ABD, Kanada ve Meksika’da artış yok, aynı durumda. İlk yarıda en çok artışımız 1,1 milyar dolara İngiltere’ye. İkinci sırada 830 milyon dolarla Birleşik Arap Emirlikleri, üçüncü sırada 719 milyon dolarla Almanya var. Sonrasında Slovenya ve Yunanistan’ı görüyoruz.”
Bolat, yılın ilk yarısında ihracatta artış yakaladıklarını ve ithalat artışını sınırlı tutma çabası içinde olduklarını kaydederek, ihracatçılara yönelik desteklere ilişkin detayları paylaştı.
İhracatı artırma noktasında sürekli çaba içerisinde olduklarını ifade eden Bolat, bu kapsamda yaptıkları ticaret diplomasisinden bahsetti.
Muhabir: Uğur Aslanhan
