BRÜKSEL (AA) – AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB’nin 2028-2034 dönemi bütçesini içeren Çok Yıllı Mali Çerçeve (MFF) teklifini Brüksel’de düzenlediği basın toplantısında tanıttı.
Avrupa’nın hedeflerine uygun ve zorluklarla mücadeleye yeterli ölçüde bir bütçeye ihtiyaç duyacağına işaret eden von der Leyen, “AB Komisyonu, 2028-2034 dönemi için 2 trilyon avroluk bir bütçe teklifi hazırladı.” dedi.
Von der Leyen, bütçenin öncekinden daha büyük olduğunu, stratejik ve esnek biçimde akıllıca kullanılabileceğini belirterek, AB ülkelerinin bütçeye katkılarının sabit kalacağını, ilave kaynağın ise yeni öz kaynaklardan sağlanacağını söyledi.
Bütçede 865 milyar avronun tarım, uyum ve sosyal politikalara yönelik olacağına işaret eden von der Leyen, “Çiftçilere gelir desteği için 300 milyar avroyu güvence altına alıyoruz. Daha az gelişmiş bölgeler için 218 milyar avro, balıkçılık için de 2 milyar avro ayrılmış durumda.” diye konuştu.
Von der Leyen, göç ve sınır yönetimine yatırımı üç katına çıkaracaklarına işaret etti.
“Katalizör Avrupa” adlı bir program kuracaklarını anlatan von der Leyen, “İlk defa, üye ülkelere AB tarafından desteklenen 150 milyar avroluk kredilerle ortak hedeflere yatırım yapma imkanı sunacağız.” ifadesini kullandı.
Von der Leyen, kredilerin AB bütçesi tarafından destekleneceğini, uygun koşullu olacağını, ülkelerin savunma sanayisi, enerji altyapısı ve stratejik teknolojiler gibi alanlarda bu kaynağı kullanılabileceğini anlattı.
AB’nin rekabetçiliğini artırmaya da odaklandıklarını vurgulayan von der Leyen, “Bütçe, 410 milyar avroluk rekabet fonu da içerecek.” dedi.
Von der Leyen, rekabet fonunda savunma ve uzay alanına yönelik 131 milyar avro kaynak yer alacağına dikkati çekti.
Küresel Avrupa fonunun 200 milyar avro olacağını anlatan von der Leyen, bunun küresel yatırım programı, insani yardım ve stratejik ortaklıklar gibi alanları içereceğini belirtti.
Von der Leyen, “Genişleme sadece siyasi bir hedef değil, aynı zamanda temel bir öncelik. Genişleme, Avrupa’nın istikrarı ve refahına stratejik bir yatırımdır. Bu nedenle, aday ülkelere küresel Avrupa fonunun tüm araçlarını sunacağız.” dedi.
Ukrayna’yı desteğe devam edeceklerini anlatan von der Leyen, “Ukrayna için 100 milyar avro ayırdık.” değerlendirmesinde bulundu.
Von der Leyen, yeni bütçede özel bir kriz mekanizması da yer alacağını belirterek, “Krizlerden dersimizi aldık. Yaklaşık 400 milyarlık bir ateş gücüne sahip özel bir kriz mekanizması oluşturuyoruz. Bu, büyük bir şok yaşandığında AB’nin hızlı ve sert bir şekilde yanıt vermesini sağlayacak.” diye konuştu.
Bu arada, yeni bütçenin boyutu AB toplam GSYH’sının yüzde 1,26’sına ulaşıyor.
AB’nin uzun dönem bütçesine MFF adı veriliyor.
AB bütçesinde yer alan harcama kalemlerine ilişkin ödeneklerin yıllık tavanını önceden belirleyen MFF, kaynakların, AB’nin politika öncelikleri doğrultusunda dağılımını amaçlıyor. AB bütçesi, kurallar gereği harcamaların üst sınırlarının belirlendiği 7 yıllık dönemler için hazırlanıyor.
AB’nin 2021-2027’deki toplam 1,2 trilyon avroyu bulan bütçesini ortaya koyan çerçeve, 2020 yılında belirlenmişti.
Uzun vadeli AB bütçesine ilişkin karar, AP onayı ve üye ülkelerin AB Konseyindeki oy birliği ile alınıyor.
Uzun vadeli AB bütçesi, üye ülkelerin gelecekteki bütçeye ne oranda katkı sağlayacakları, bütçenin hangi alanlara odaklanacağı gibi konularda sert tartışmalara sahne oluyor.
AB bütçesinin denetimini, merkezi Lüksemburg’da bulunan AB Sayıştayı yapıyor.
Muhabir: Ata Ufuk Şeker
