VAN (AA) – Urartu Kralı II. Sarduri tarafından M.Ö. 764-734 yıllarında yaptırılan Çavuştepe Kalesi ve kuzey kısmındaki nekropol alanında (arkeolojik şehirlerde mezarlıkların ve toplu mezar yerlerinin bulunduğu bölge) Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle bu yıl kazı çalışmalarına yeniden başlandı.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Dekanı ve Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu başkanlığında alanında uzman arkeologlardan oluşan ekibin yürüttüğü kazılarda kentin tarihine ışık tutan bilgilere ulaşıldı.
Toz ve kavurucu sıcağa rağmen geçmişin izini süren kazı ekibi, Çavuştepe Kalesi yönetici sınıfının gömülü olduğu düşünülen nekropolde iskelet ve seramik buluntuları ortaya çıkardı.
Arkeologlarca mercek altına alınan buluntularda Urartularda yönetici sınıfın sosyal, ekonomik yaşantısı ve ölü gömme adetlerine ilişkin yeni bulgulara ulaşılması bekleniyor.
“Birden fazla ölü gömme geleneğiyle karşılaştık”
Prof. Dr. Çavuşoğlu, AA muhabirine, kazılarda şu ana kadar Urartuların ölü gömme adetleri konusunda ilginç buluntularla karşılaştıklarını söyledi.
Nekropolde 9 yıldır kazıların sürdüğünü belirten Çavuşoğlu, “Burada birden fazla ölü gömme geleneğiyle karşılaştık. Urartu toplumunun ya da Çavuştepe Kalesi’nde yaşayanların ne kadar hoşgörülü bir dini inanışa sahip olduklarını ölü gömme adetlerinden anlayabiliyoruz. Şimdiye kadar 50’nin üzerinde ceset gömüyle karşılaştık. Bu ceset gömülerin yanı sıra insanların at ve köpeklerle gömüldüklerine de şahit olduk. Bunun yanı sıra çocuktan genç kadına, orta yaşlısına kadar ölülerin yakılarak gömüldüğü urne tipi mezarlar görüyoruz.” dedi.
Kazı çalışmalarını sürdürdükçe yeni bulgularla karşılaştıklarını anlatan Çavuşoğlu, en ilginç buluntunun kadın iskeletlerinin üzerinden çıkan mühürler olduğunu dile getirdi.
Bu buluntuların kadının önemini ortaya koyduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, şu bilgileri verdi:
“Urartu toplumunda özellikle Çavuştepe Kalesi’nde kadınların mühür taşıması, yönetici sınıfta yer aldıklarını ve özellikle toplumda söz sahibi olduklarını gösteriyor. Karar verici bir statüde olmaları, bizim için çok ilginç. Bir diğer ilginç konu ise kadın ve erkeklerin birlikte gömülmesi. Bunda da çekirdek ailenin ön planda olduğunu görüyoruz. Çok eşlilikten ziyade tek eşli aile yapısına sahip olduklarına şahit oluyoruz. Çocukların çok önemsendiğini ve müthiş derecede takılarla süslendiğini görüyoruz. Her zaman olduğu gibi bizi şaşırtan yeni bulguyla karşılaşıyoruz. Her ölü gömme adetinde farklı bir gelenek, takı ve süslü eşyasıyla karşılaştığımız için bu yılki kazıların yine sürpriz olacağını düşünüyoruz.”
“Amacımız, daha çok bilgiye ulaşmak”
Sıcak havanın çalışmaları zorlaştırdığını ifade eden Çavuşoğlu, “Bu yıl sezon çok sıcak geçiyor. Bulunduğumuz alan çok rüzgarlı. Çalışanlarımız sıcak havanın yanında toza da maruz kalıyor. Buna rağmen bizi heyecanlandıran nokta, arkeolojinin en güzel tarafı yeni bir şeylerin bulunması ve bunların bilimsel olarak değerlendirilmesi. Amacımız, geçmişteki insan topluluklarının sosyal yaşantısı hakkında mümkün olduğunda daha çok bilgiye ulaşmak ve bu bilgileri günümüz insanıyla paylaşmak.” diye konuştu.
Muhabir: Mesut Varol,Ali Çelik
