İSTANBUL (AA) – Dünya genelinde tarife belirsizlikleri varlığını korurken, konuya ilişkin gelişmeler piyasaların yönü üzerinde etkili oluyor. ABD’nin en büyük ticaret ortaklarından Japonya ile anlaşması ve diğer bir partneri Çin ile de gelecek hafta uzlaşı temaslarının başlayabileceğine yönelik iyimserlikler piyasalardaki risk algısını azalttı.
ABD Başkanı Donald Trump, Japonya ile ticaret anlaşmasının tamamlandığını belirtti. Bu kapsamda Japonya yüzde 15 gümrük vergisi ödeyecek. Söz konusu oranın Trump’ın daha önce duyurduğu yüzde 25’lik tarifeden düşük olması, piyasalarda oluşan pozitif havayı destekledi.
Trump, Truth Social hesabından konuya ilişkin yaptığı paylaşımda, Japonya ile yapılan anlaşmayı “belki de bugüne kadar yapılmış en büyük anlaşma” şeklinde nitelendirdi.
Japonya’nın ABD’ye 550 milyar dolar yatırım yapacağını ve karın yüzde 90’ını alacaklarını belirten Trump, bu anlaşmanın yüz binlerce istihdam yaratılacağını ifade etti.
Trump, Japonya’nın ülkesini otomobil ve kamyonet, pirinç ve diğer bazı tarım ürünlerine açacağına dikkati çekti.
Gözler ABD-Çin görüşmesinde
Öte yandan, ABD yönetiminin başta Çin ve Avrupa Birliği (AB) olmak üzere diğer ticaret ortaklarıyla da anlaşma sağlanabileceğine ilişkin beklentiler artarken, gözler gelecek hafta Pekin ve Washington yönetiminin gerçekleştireceği olası görüşmeye çevrildi.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent de gelecek hafta İsveç’in Stockholm kentinde Çinli yetkililerle bir araya geleceklerini belirterek, burada Çin’e yönelik tarife erteleme süresinin uzatılması konusunun görüşülebileceğini söyledi.
Bu gelişmelerle tarifelerde uzlaşmaya varılabileceğine dair iyimserlikler sürerken, düşük oranlarda da olsa uygulanacak tarifelerin enflasyonist baskıları artırabileceği endişeleri ortadan kalkmadı.
Bu durum, ABD’de iyileşen makroekonomik verilere rağmen, söz konusu riskler nedeniyle ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikasında gevşeme döngüsüne ne zaman devam edeceğine ilişkin soru işaretlerini gündemde tutuyor.
Analistler, Fed yetkililerinin faiz indirimi konusunda ayrışan tutumlarının da fiyatlamaları zorlaştıran etmenler arasında yer aldığını belirterek, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in bu ay politika faizini sabit tutmasına kesin gözüyle bakıldığını aktardı.
Dün Fed Başkanı Jerome Powell, “Büyük Bankalar için Sermaye Çerçevesinin Bütüncül Gözden Geçirilmesi Konferansı”nda konuştu. Powell burada piyasaları etkileyecek herhangi bir şey söylemedi.
Tahvil faizleri yükseldi
Bu gelişmelerin ardından dün ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,35’e gerileyerek üst üste 5. işlem gününde düşüş kaydederken, şu sıralarda yüzde 4,37 seviyesinde bulunuyor. Dolar endeksi ise yatay seyirle güne 97,5 seviyesinde başladı.
Artan faiz indirimi beklentileri ile dolar endeksinin zayıflaması ve tahvil faizlerinin gerilemesinden güç bulan altının ons fiyatı dün yüzde 1 artışla 3 bin 431 dolara çıkarak yükselişini 3. işlem gününe taşıdı. Ticaret anlaşmasıyla altının ons fiyatı, yeni günde yüzde 0,3 düşüşle 3 bin 418 dolardan işlem görüyor.
Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,1 artışla 68,2 dolardan alıcı buluyor.
Kurumsal tarafta ise dün bilançosunu yayımlayan ABD’li otomobil üreticisi General Motors’un hisseleri, beklentileri aşan finansal sonuçlar bildirmesine karşın yüzde 8’in üzerinde değer kaybetti. Şirket ikinci çeyrekte tarifelerden 1,1 milyar dolar etkilendiğini açıkladı.
Sonbaharda ABD’de şeker kamışı ile yapılan bir ürünü piyasaya sürmeyi planladığını duyuran Coca-Cola’nın hisseleri de karı ve geliri beklentilerin üzerinde gelmesine rağmen yaklaşık yüzde 1 geriledi.
ABD’li savunma şirketi Lockheed Martin’in hisseleri de beklentilerin altında sonuçlar açıklaması sonrasında yüzde 11’e yakın düştü.
New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,06 yükselerek kapanış rekorunu tazeledi. Dow Jones endeksi yüzde 0,4 değer kazanırken, Nasdaq endeksi yüzde 0,39 düştü. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne pozitif bir seyirle başladı.
Avrupa’da 1 Ağustos bekleniyor
Avrupa borsaları dün karışık bir seyir hakimken, ABD ile tarifelerde 1 Ağustos itibarıyla sona erecek ertelemenin bir anlaşmaya evrilip evrilmeyeceği yatırımcıların odağında kalmaya devam ediyor.
Avrupa Merkez Bankası (ECB), Avro Bölgesi’ndeki 151 bankanın katıldığı Banka Kredi Anketi’nin (BLS) sonuçlarına ilişkin rapor yayımladı. Raporda, yılın ikinci çeyreğinde Avro Bölgesi’nde şirketlerin kredi talebinin hafif artış gösterdiği, azalan borçlanma maliyetleri nedeniyle söz konusu talebin yılın üçüncü çeyreğinde artmaya devam edeceği belirtildi. ECB, söz konusu talep artışına neden olarak Avro Bölgesi’nde düşen faiz oranlarını gösterdi.
ECB’nin yarın açıklayacağı para politikası kararları yatırımcıların odağında bulunurken, Bankanın yarınki toplantısında faiz indirimlerine ara vermesi öngörülüyor. ECB’nin bir sonraki faiz indirimini eylül ya da aralık toplantılarında yapacağı tahmin ediliyor.
Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,12 yükselirken, Almanya’da DAX 40 yüzde 1,09 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,69 geriledi. İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi ise yatay seyretti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar güne karışık başladı.
Asya borsalarında ticaret anlaşması pozitifliği
Asya borsaları ABD ile Japonya arasında sağlanan anlaşmanın oluşturduğu iyimserliklerle otomotiv sektörü öncülüğünde yükseldi.
Trump’ın Japonya ile anlaşmaya varıldığını duyurmasıyla Japon otomotiv devlerinden Subaru, Mazda Motors Toyota ve Honda hisselerindeki yükselişler yüzde 10’u aştı. Güney Koreli otomotiv üreticisi Hyundai Motor hisseleri de yüzde 8 artış gösterdi.
Ekonomik gelişmelerin yanı sıra Japonya’daki siyasi gelişmeler de yatırımcılar tarafından takip ediliyor. Kyodo Haber Ajansı’nın dünkü haberinde, Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba’nın iktidar koalisyonunun seçim yenilgilerinin ardından ağustos ayında istifa kararını vermesinin beklendiğini bildirildi.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 3,4, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,2, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,2 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi de yüzde 0,8 yükseldi.
Yurt içinde gözler tüketici güven endeksinde olacak
Dün yatay seyreden Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü 10.616,18 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre sınırlı yükselişle 12.249,00 puanda işlem gördü.
Dolar/TL, dün günü yatay seyirle 40,4020’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 artışla 40,4290’dan işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde tüketici güven endeksi, yurt dışında ise Avro Bölgesi’nde tüketici güven endeksi, ABD’de haftalık mortgage başvuruları ile mevcut konut satışlarının takip edileceğini söyledi.
Tarifelere ilişkin haber akışının endeksin yönü üzerinde etkili olacağını ifade eden analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.700 ve 10.800 seviyelerinin direnç 10.500 ve 10.400 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
09.00 Japonya, haziran ayı yıllık makine siparişleri
10.00 Türkiye, temmuz ayı tüketici güven endeksi
14.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları
17.00 Avro Bölgesi, temmuz ayı tüketici güven endeksi
17.00 ABD, haziran ayı mevcut konut satışları
Muhabir: Ali Canberk Özbuğutu
