ANKARA (AA) – Bakanlıktan yapılan açıklamada, Türkiye’nin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğinde 2002’den bugüne kadar ekonomide ve ticarette de dünya arenasında söz sahibi bir ülke konumuna ulaştığı belirtildi.
Cari fiyatlarla Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın, 2002’de 238 milyar dolar iken 2023’te 1 trilyon 130 milyar dolarla tarihte ilk kez trilyon eşiğini aştığına dikkat çekilen açıklamada, 2024’te 1 trilyon 322 milyar dolar ve 2025’in ilk çeyreğinde 1 trilyon 371 milyar dolar ile tüm zamanların zirvesine ulaştığı aktarıldı.
Açıklamada, yıl sonunda 1,4 trilyon dolarlık milli gelirin hedeflendiğine işaret edilerek, şu ifadeler kullanıldı:
“Türkiye, son 22 yılda yıllık yüzde 5,3 reel büyüme kaydetti ve son 10 yılda OECD’nin en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri oldu. IMF, temmuz ayında yayımladığı raporda bu yıla ilişkin ülkemizin büyüme tahminini yüzde 3’e yükseltti. 2020’den bu yana yaşanan küresel krizlere rağmen 19 çeyrektir kesintisiz büyüme başarımız sürüyor. Kişi başına milli gelir 2002’de 3 bin 608 dolar iken, 2025’in ilk çeyreğinin sonunda 15 bin 971 dolara yükseldi.”
“Esnaf, sanatkar ve kooperatiflere sağladığımız destekler tarihi rakamlara ulaştı”
Açıklamada, otomotiv ve emlak sektörlerinde sahte ilanların ve kayıt dışı faaliyetlerin önüne geçildiği bildirildi.
Tüketicilerin korunmasına yönelik fahiş fiyat ve stokçulukla mücadele faaliyetlerinin yanı sıra güvensiz ve zararlı ürünlere yönelik denetimlerin devam ettiğine dikkat çekilen açıklamada, “Bakanlık olarak esnaf, sanatkar ve kooperatiflere sağladığımız desteklerde tarihi rakamlara ulaştık. Esnaf ve sanatkarlara hazine sübvansiyonlu kredi imkanlarında hem limitleri artırdık hem de vadeleri uzatarak ödeme kolaylığı sağladık. Kooperatiflerin Desteklenmesi Programı kapsamında destek limitlerini yükselterek kooperatiflerimizin üretim ve hizmet kapasitesini artırmalarına katkı sunduk.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Hedef yıl sonuna kadar 390 milyar dolarlık ihracat
Açıklamada, Türkiye’nin mal ihracatından aldığı payın 2002’de yüzde 0,55 iken 2024’te yüzde 1,07’ye, hizmetler ihracatından aldığı payın da 2002’de yüzde 0,84’ten 2024’te yüzde 1,32’ye ulaştığı belirtilerek, 2002’den 2024’e kadar geçen sürede toplam ihracatın 7 katına çıktığı bildirildi.
Mal ve hizmet ihracatındaki artışlar ile ithalattaki gerileme sayesinde Mayıs 2023’te 55,1 milyar dolar olan yıllıklandırılmış cari açığın, 2024 sonunda 10 milyar dolara düştüğüne işaret edilen açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
“2024’te 377 milyar dolarla Cumhuriyet tarihinin en yüksek mal ve hizmet ihracatı gerçekleşti. 2025’in sonunda Cumhurbaşkanımızın bize öngördüğü 390 milyar dolarlık mal ve hizmet ihracatı hedefine ulaşacağız. Ocak–temmuz döneminde ihracatımız 156,4 milyar dolar seviyesine geldi. Bu dönemde en fazla ihracat yaptığımız ülkeler Almanya, İngiltere, ABD, İtalya ve Irak oldu. Avrupa Birliği’ne (AB) ihracat yüzde 8,5 artarak 67,8 milyar dolara ulaştı. Yıllık bazda AB’ye ihracat 113,8 milyar dolar ile rekor kırdı.”
Açıklamada, hizmet ihracatının 2002’de 14 milyar dolar iken 2024’te 115,2 milyar dolarla tarihi rekoru kırdığı belirtilerek, 2024’te 62 milyar dolarla hizmetler sektöründe ticaret fazlası sağlayan Türkiye’nin dünyada en fazla hizmet fazlası veren 5’inci ülke olduğu vurgulandı.
Bu yılın ocak–mayıs döneminde 40,1 milyar dolarlık hizmet ihracatı yapıldığına, 121 milyar dolar hedefine de emin adımlarla ilerlendiğine işaret edilen açıklamada, şu değerlendirmede bulunuldu:
“Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde yürütülen çok taraflı görüşmeler ile bölgesel ve küresel ölçekte ticaret diplomasisinde de güçlü bir ivme yakalamış durumdayız. Bu çerçevede 115 üst düzey temas ve 37 uluslararası toplantıya katılım sağlandı, Türk Devletleri Teşkilatı, AB, Afrika Birliği, İslam İşbirliği Teşkilatı, OECD ve Balkan ülkeleri ile ticari işbirliği ve yatırım alanlarında yeni atılımlar sağlanmaya devam edilmektedir.”
İhracatçılara destek
Açıklamada, bölgesel ve küresel düzeyde yürütülen ticaret diplomasisi sayesinde şu ana kadar 24 ülke ile serbest ticaret anlaşması (STA), 6 ülke ile de tercihli ticaret anlaşmasının (TTA) yürürlüğe girdiği anımsatılarak, 3 STA’nın müzakere sürecinin tamamlandığı, 3 STA’nın ise müzakere sürecine de devam edildiği bilgisi verildi.
Geçen yıl mal ve hizmetler ihracatına 25 milyar lira destek harcamasının yapıldığı belirtilen açıklamada, “2025’te 33 milyar lira destek bütçesi ayrılmış, yılın 7 ayında 9,4 milyar lira ödeme yapılmıştır. Türk Eximbank 2024’te 48,7 milyar dolar ile tarihindeki en yüksek destek tutarına ulaşmış, 2025’te 52 milyar dolar hedefi belirlenmiştir.” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, Türk Ticaret Bankasının 2025’te ihracata 75 milyar lira finansman sağlamayı, İGE AŞ’nin ise yıl sonuna kadar 160 milyar lira kefalet hacmine ulaşmayı hedeflediği bildirilerek, ihracat reeskont kredilerinde günlük limitin 4 milyar liraya çıkarıldığı, faiz maliyetlerinin yüzde 27,09’a indirildiği, ihracat bedeli satış zorunluluğunun da yüzde 35 olarak belirlendiği aktarıldı.
“Uzak Ülkeler Stratejisi” ile 2028’e kadar uzak ülkelere ihracatın 50 milyar dolara çıkarılması, “İİT Ülkeleri ile İhracatı Geliştirme Stratejisi” ile bu ülkelerin toplam ihracattaki payının yüzde 30’a ulaşmasının hedeflendiği bildirilen açıklamada, şu bilgiler verildi:
“Yeşil Mutabakata Uyum Desteği ile ihracatçıların yeşil dönüşüm süreçlerine 5 yıl boyunca 13 milyon 645 bin liraya kadar destek sağlanıyor. 2002–2025 döneminde ülkemize gelen doğrudan yabancı yatırımlar 13,5 milyar dolardan 279,5 milyar dolara çıktı. 2003’te 5 bin 600 olan yabancı sermayeli şirket sayısı 2024’te 86 binin üzerine yükseldi. Hizmet, sanayi ve tarım sektörlerine gelen yatırımlar katlanarak artmıştır. Uluslararası doğrudan yatırımlarla, 70 milyar dolar yıllık ihracat ve 1,2 milyon kişilik istihdam hacmi sağlanmaktadır.”
Güçlü gümrük diplomasisi ağı oluşturuldu
Açıklamada, Gümrük Muhafaza ekiplerinin Türkiye’nin tüm sınır kapılarında her türlü kaçakçılık ve yasa dışı ticaretle mücadelesini kararlılıkla sürdürdüğüne dikkat çekilerek, ekiplerin gerçekleştirdiği operasyonlar kapsamında ele geçirdikleri kaçak eşyalara ilişkin bilgi verildi.
7 Ağustos itibarıyla 4 bin 362 olayda geçen yıla göre yüzde 61’lik artış kaydedilerek 42 milyar 312 milyon lira değerinde kaçak eşya yakalandığına işaret edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Tek Pencere Sistemi, kağıtsız gümrük, Konteyner ve Liman Takip Sistemi gibi uygulamalarla işlemler hızlandırıldı, 72 ülke ile imzalanan anlaşmalarla güçlü gümrük diplomasisi ağı oluşturuldu. Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, ‘Türkiye Yüzyılı’ vizyonumuzu adım adım hayata geçirirken, ticarette elde ettiğimiz güçlü performans, ‘Ticaretin Yüzyılı’ hedefimizin en somut göstergelerinden biri oldu. Yatırım, üretim, istihdam ve ihracat alanlarında elde edilen kazanımlar, yalnızca bugünkü büyüme rakamlarımızı değil, aynı zamanda geleceğe dair sürdürülebilir kalkınma kapasitemizi de güçlendirmektedir. Bakanlık olarak, hem mevcut pazarlarımızı derinleştirmeye hem de yeni pazarlara erişim sağlayarak ihracatımızı çeşitlendirmeye yönelik çalışmalarımızı kararlılıkla sürdürüyoruz.”
Muhabir: Serhat Tutak
