Sıcak yaz günlerinde araçlarda unutulan plastik şişelerdeki su, içildiğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabildi. Uzmanlar, bu yaygın alışkanlığın oluşturduğunu riskleri vurgulayarak, alternatif çözümler önerdi.
Uluslararası bilim insanları, sıcak havalarda araç içlerinde bekletilen plastik su şişelerinin içerdiği suyun tüketiminin, vücuda toksik maddelerin sızmasına neden olabileceğini belirtti.
Yale Üniversitesi Halk Sağlığı Okulu Çevresel Epidemiyolog Profesörü Nicole Deziel, “PET tipi plastik şişeler, yüksek sıcaklıklarda fenolik bileşikler gibi kimyasalları suya salabilir; bu da uzun vadede kronik hastalık riskini artırır” dedi.
Deziel’in çalışmaları, araç içlerinin dış sıcaklığın 30-40 derece üzerinde ısınabildiğini ve bu ortamın kimyasal sızıntıyı hızlandırdığını gösterdi.
Araştırmalar, bu riskleri somutlaştırdı. Çin’de yapılan bir çalışmada, 16 farklı su markasının 70 derece Celsius’ta dört hafta bekletilen şişeleri incelendiğinde, antimon ve bisfenol A (BPA) seviyelerinin EPA standartlarını aşan oranlarda arttığı tespit edildi.
Florida Üniversitesi Biyokimya Profesörü Lena Ma, bu araştırmanın baş araştırmacısı olarak, “Sıcak araçlarda bırakılan şişelerdeki su, antimon gibi toksinleri içerir; bu madde solunum, kalp ve üreme sorunlarına yol açabilir” uyarısında bulundu. Ma, özellikle açılmış şişelerde bakteriyel çoğalmanın da devreye girdiğini, Staphylococcus aureus gibi gıda zehirlenmesine neden olan mikropların 48 saat içinde üremeye başladığını belirtti.
Bir başka kritik nokta, mikroplastiklerin salınımı. Dokuz ülkede yapılan bir analizde, plastik şişeli suların yüzde 93’ünde mikroplastik parçacıkları bulundu. Columbia Üniversitesi Jeokimyacısı Beizhan Yan, “Araçlardaki UV ışınları ve ısı, plastiği parçalayarak nanoplastiklere dönüştürür; bunlar kana karışıp beyne ulaşabilir, enflamasyon ve hormonal dengesizliklere yol açar” dedi.
Yan’ın bir çalışması, kısmen tüketilmiş içeceklerin 25 derece oda sıcaklığında iki hafta bekletildiğinde küf ve maya oluşumunu belgeledi; sıcak araç koşullarında bu süreç saatlere indi.
Rhode Island Üniversitesi Nörobilimci Jaime Ross ise, açılmış şişelerin ağızdan bulaşan bakterilerle kontamine olduğunu vurgulayarak, “Araç içindeki 40-60 derece sıcaklık, bakteri çoğalmasını hızlandırır; bu da gıda kaynaklı hastalıklara zemin hazırlar” dedi.
Ross, yapılan bir araştırmaya atıfta bulunarak, oda sıcaklığında bile 48 saatte bakteri üremesinin gözlendiğini belirtti. Ross, mikroplastik maruziyetinin beyin fonksiyonlarını etkileyebileceğini, alerji, astım ve Tip 2 diyabet gibi durumlarla bağlantılı olduğunu ekLedi.
Uzmanlar, bu risklerin özellikle tekrarlanan maruziyetle biriktiğini söyledi. Avrupa’da 3 binden fazla anne-çocuk çifti üzerinde yapılan bir çalışma, anne karnındaki BPA maruziyetinin kız çocuklarda astım riskini artırdığını ortaya koydu. Boston Üniversitesi’nin bir raporu da, BPA’nın yumurtalık gelişimini bozarak infertiliteye yol açabileceğini gösterdi.
Chicago’daki MDLifespan toksikoloji uzmanı Paul Savage,“Mikroplastik ve kimyasal birleşimi, vücudu yavaş yavaş zehirler; kanser ve metabolik bozukluklar gibi sorunlar artar” dedi.
PEKİ, ÇÖZÜM NEDİR?
Dani Lebovitz; Deziel ve diğerleri, cam veya paslanmaz çelik şişeleri önererek, “BPA içermeyen bu malzemeler, ısıya dayanıklı ve temizlenmesi kolay” dedi.
Tennessee’deki beslenme uzmanı Dani Lebovitz; Konuşarak yalıtımlı modellerin bakteri oluşumunu önlediğini belirtti.
FDA, şişelerin bir yıla kadar serin ortamda saklanabileceğini söylese de, sıcak araçlar için iki haftayı aşmamayı tavsiye etti.
Uzmanlar, en güvenli yolun musluk suyunu filtrelemek veya yeniden kullanılabilir şişeler kullanmak olduğunu vurguladı. Bu uyarılar, günlük bir alışkanlığın ne kadar riskli olabileceğini gösterdi. Sıcak havalarda araçlarınızı şişesiz bırakın, sağlığınızı korudu.
haber: üç hilal tv