İSTANBUL (AA) – Küresel piyasalarda, ABD’de iş gücü piyasasındaki soğuma sinyallerinin ABD Merkez Bankasının (Fed) yıl sonuna kadar beklenenden daha fazla gevşeyebileceği ihtimalini artırmasıyla pozitif bir seyir öne çıkarken, gözler bugün ülkede açıklanacak tarım dışı istihdam verisine çevrildi.
ABD yönetiminin attığı adımların ekonomi ve ticaret alanında oluşturduğu riskler varlığını korurken, Fed’in gelecek dönemde daha güvercin bir tutum sergileyeceğine dair kuvvetlenen öngörüler piyasalarda risk iştahını artırdı. ABD’de S&P 500 endeksi dün rekor seviyeye ulaştı.
Söz konusu verilerin ABD’de iş gücü piyasasına ilişkin risklerin arttığına işaret etmesiyle Fed’in faiz indirimleri konusunda politika alanının genişlediği görülüyor. Buna göre, para piyasalarındaki fiyatlamalarda 17 Eylül’de bankanın faiz indirimi yapacağına kesin gözüyle bakılırken, ekim toplantısında da faiz indirimine gidilebileceği ihtimali güçleniyor.
Para piyasalarında Fed’in ekimde yüzde 57 ihtimalle politika faizini 25 baz puan indireceği, yüzde 43 ihtimalle sabit tutacağı öngörülüyor. Ekimde politika faizinin sabit tutulması durumunda aralık ayında 25 baz puanlık faiz indirimi yapılacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Bu arada ABD tahvil piyasasında politika duyarlılığı yüksek olan 2 yıllık tahvil faizi dün 4 baz puan gerileyerek 1 Mayıs’tan bu yana en düşük seviyeye indi. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi de yaklaşık 6 baz puanlık düşüşle yüzde 4,16’ya inerek mayıs başından sonra en düşük seviyesine çekildi.
Ülkede önceki gün açıklanan JOLTS Açık İş Sayısı verisinin iş gücü talebinin azaldığına işaret etmesinin ardından dün açıklanan veriler de iş gücü piyasasındaki büyümenin yavaşladığını ortaya koydu. Buna göre, ABD’de özel sektör istihdamı, ağustosta 54 bin kişi ile piyasa beklentilerinin altında artış kaydetti.
Ülkede ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı da 30 Ağustos ile biten haftada 237 bine yükselerek piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. ABD’de tarım dışı iş gücü verimliliği ise bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 3,3 ile tahminlerin üzerinde artış kaydetti.
Analistler, ABD’de bugün açıklanacak tarım dışı istihdam verisinin iş gücü piyasasına dair önemli sinyaller vereceğini ifade ederek, beklentilerin, ağustosta tarım dışı istihdamın 75 bin artması ve işsizlik oranının yüzde 4,3’e yükselmesi yönünde şekillendiğini aktardı.
Trump, Japonya ile sağlanan anlaşmayı yürürlüğe koyan kararnameyi imzaladı
Öte yandan, ABD Başkanı Donald Trump, ABD-Japonya Ticaret Anlaşması’nı resmi olarak yürürlüğe koyan kararnameye imza attı.
Anlaşma kapsamında, ABD’ye giren neredeyse tüm Japon ürünlerine yüzde 15 oranında temel gümrük vergisi uygulanacak. Otomobiller, otomobil parçaları, havacılık ürünleri, jenerik ilaçlar ve doğal kaynaklar için sektörlere özgü düzenlemeler olacak.
Japonya ABD’den pirinç alımlarını yüzde 75 artıracak. ABD’de üretilen ve güvenlik sertifikalı araçlar ek test olmadan satışa kabul edilecek. Japonya ABD’den ticari uçak ve savunma ekipmanı satın alacak.
Buna ek olarak Trump, Beyaz Saray’da teknoloji sektörünün önde gelen yöneticilerine ev sahipliği yaptı.
Akşam yemeğinde Elon Musk’ın yer almaması dikkati çekti. Trump, yemekte yaptığı konuşmada, özellikle yapay zeka alanındaki yatırımlardan övgüyle bahsetti ve ABD’nin bu alanda Çin’in önünde olduğunu belirtti.
Yemekte söz alan şirket yöneticileri de Trump’a destekleri ve teknoloji yatırımlarına katkıları nedeniyle teşekkür ederken, yapay zeka alanındaki yeni yatırımlarından da bahsetti.
S&P 500 endeksi rekor kırdı
Bu gelişmelerle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi şu sıralarda yüzde 4,16 seviyesinde bulunurken, Fed’in faiz indirimine ilişkin artan beklentilerle dolar endeksi zayıfladı. Endeks şu sıralarda 98,1’de bulunuyor.
Üst üste 7 işlem günlük yükseliş serisi gösteren ve bu süreçte 3 bin 578,54 dolarla rekor kıran altının ons fiyatı ise gelen kar satışlarının ardından dün yüzde 0,4 gerileyerek 3 bin 546 dolara indi. Ons altın şu sıralarda ise yüzde 0,4 artışla 3 bin 558 dolardan alıcı buluyor.
Brent petrolün varil fiyatı da şu sıralarda yüzde 0,1 artışla 66,7 dolarda işlem görüyor.
New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,83, Nasdaq endeksi yüzde 0,98 ve Dow Jones endeksi de yüzde 0,77 değer kazandı. ABD’de endeks vadeli kontratlar da yeni güne pozitif seyirle başladı.
Avro Bölgesinde büyüme verileri açıklanacak
Avrupa borsaları dün alıcılı seyrederken, bugün Avro Bölgesinde açıklanacak 2. çeyrek büyüme verileri takip edilecek.
Analistler, Avro Bölgesinin 2. çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 0,1’lik, yıllık bazda ise yüzde 1,4’lük büyüme performansı göstermesinin beklendiğini ifade etti.
Bölgede Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sona ermesine yönelik gelişmeler yakından takip ediliyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Gönüllüler Koalisyonu’ndan 26 ülkenin ateşkes kapsamında Ukrayna’ya güvence güçleri konuşlandırma taahhüdünde bulunduğunu duyurdu.
Fransa ve İngiltere’nin eş başkanlığında hibrit formatta gerçekleşen Gönüllüler Koalisyonu Liderler Zirvesi’ne ev sahipliği yapan Macron, toplantının ardından, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ve ABD Başkanı Donald Trump ile telefonda görüştü. Macron, ABD, Ukrayna, Avrupa ülkeleri ve Gönüllüler Koalisyonu üyelerinin Rusya-Ukrayna Savaşı’nda barışın tarafı olduğunu belirtti.
Öte yandan “Gönüllüler Koalisyonu” toplantısına Beyaz Saray’daki ofisinden katılan ABD Başkanı Trump, Avrupalı liderlerden Rusya’dan petrol satın almamaları çağrısında bulunarak, Rusya’nın bir yıl içinde AB’ye yaptığı yakıt satışından 1,1 milyar avro elde ettiğini hatırlattı.
Avrupa’nın savaşı finanse eden Rus petrolünü satın almayı durdurması gerektiğini belirten Trump, Avrupalı liderlerin Rusya’nın savaş çabalarını finanse ettiği için Çin’e de ekonomik baskı uygulamaları gerektiğini dile getirdi.
Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,42, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,49 ve Almanya’da DAX 40 yüzde 0,74 yükselirken, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,27 geriledi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar güne CAC 40 endeksi hariç pozitif başladı.
Asya borsaları alış ağırlıklı seyrediyor
Asya tarafında pozitif bir görünüm izlenirken, Fed’e yönelik faiz indirim iyimserlikleri bölge piyasalarına da taşındı.
Öte yandan, ABD ile Japonya arasında sağlanan anlaşmanın diğer bölge ülkelerine de yayılabileceği ihtimalleri risk iştahını artıran başka bir unsur olarak öne çıktı.
Bölgede açıklanan verilere göre, Japonya’da temmuz ayında yıllık hanehalkı harcamaları yıllık bazda yüzde 1,4 ile beklentilerin altında artış kaydetti. Ülkede, aynı dönemde öncü endeks 105,9 ile tahminleri aştı.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,5, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,5 ve Güney Kore’de Kospi endeksi de yüzde 0,1 arttı.
Yurt içinde dün borsa yükseldi
Dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,85 değer kazanarak 10.828,93 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ekim vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre sınırlı yükseldi.
Öte yandan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ağustos Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nu yayımladı.
Rapora göre, tüketici fiyatları ağustos ayında yüzde 2,04 yükselirken, yıllık enflasyon 0,57 puan düşüşle yüzde 32,95 olarak gerçekleşti. Aylık bazda gıda ve tütün fiyat artışları ile öne çıkan gruplar oldu. Bu dönemde, gıda fiyatları üzerinde olumsuz hava koşullarının etkisi hissedildi.
Dolar/TL, dün yatay seyirle 41,1580’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının yüzde 0,2 üzerinde 41,2530’dan işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde hazine nakit dengesinin, yurt dışında ise Avro Bölgesi’nde Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH), ABD’de tarım dışı istihdam verileri ve işsizlik oranı başta olmak üzere yoğun veri gündeminin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.900 ve 11.000 seviyelerinin direnç, 10.700 ve 10.600 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
09.00 Almanya, temmuz ayı fabrika siparişleri
09.00 İngiltere, temmuz ayı perakende satışlar
12.00 Avro Bölgesi, 2. çeyrek Gayri Safi Yurt İçi Hasıla
15.30 ABD, ağustos ayı tarım dışı istihdam
15.30 ABD, ağustos ayı işsizlik oranı
15.30 ABD, ağustos ayı ortalama saatlik kazançlar
17.30 Türkiye, ağustos ayı hazine nakit dengesi
Muhabir: Ali Canberk Özbuğutu
