BERLIN (AA) – Başta Çin olmak üzere Asya’dan gelen rekabet, devam eden Rusya-Ukrayna Savaşı’nın etkileri, ABD’nin gümrük tarifeleriyle zorlaşan ekonomik koşullar ve zayıflayan ekonomiyle birçok ürüne yönelik talebin sürekli zayıf kalması ve başta yapay zeka olmak üzere teknolojideki gelişmeler Avrupalı şirketleri yeniden yapılanmaya itiyor.
Kıtada başta otomotiv olmak üzere ilaçtan teknolojiye, mühendislikten havacılık ve bankacılık sektörüne kadar pek çok sektörü etkisi altına alan işten çıkarma dalgası, belirsiz ve yavaşlayan ekonomide küresel iş gücünün karşılaştığı zorlukların devam ettiğini gösteriyor.
Bir zamanlar sağlam olan transatlantik ticaret ilişkileri modern çağın en büyük zorluklarından biriyle karşı karşıya kalırken, ABD Başkanı Donald Trump’ın getirdiği tarifeler Avrupa’nın sanayisini etkilemeye devam ediyor.
Avrupa’da son zamanlarda sık sık işten çıkarma kararları görülüyor. Buna son olarak, Danimarkalı ilaç üreticisi Novo Nordisk’in yeniden yapılanmaya giderek 9 bin kişiyi işten çıkarma kararı eklendi. İşten çıkarmaların 5 bininin şirketin merkezi Danimarka’da olması bekleniyor.
Alman şirketler kemer sıkıyor
Özellikle Avrupa’nın en büyük ekonomisine sahip Almanya’da otomotiv, endüstri ve mühendislik, teknoloji, telekomünikasyon, finans ve diğer sektörlerdeki işten çıkarma kararlarına her gün yenileri ekleniyor.
İşten çıkarmalarda Almanya’nın değerli otomobil endüstrisi dikkati çekiyor. Denetim ve danışmanlık firması EY tarafından yapılan bir araştırmada, bir yıl içinde Alman otomobil endüstrisinde yaklaşık 51 bin 500 kişi işini kaybetti. Bu da sektörün toplam iş gücünün yüzde 6,7’sine ve aynı dönemde 114 bin imalat işinin neredeyse yarısına denk geliyor.
Ekonomik koşullar ve Çin’den gelen rekabet Alman şirketleri yeniden yapılanmaya iterek, işe alımları dondurmaya veya işten çıkarmaya zorluyor. Bazı ticaret anlaşmazlıkları ve zayıf iç ekonomik faaliyetler, Alman şirketlerini kemerlerini sıkmaya da zorluyor.
Özellikle Alman sanayi sektörü sürekli olarak işten çıkarma yapıyor. Bu eğilim Kovid-19 salgınından beri devam ediyor ve neredeyse hiçbir sanayi şirketi bu eğilimden kurtulamadı.
Azalan karlarını işten çıkarmalarla istikrara kavuşturmaya çalışan Alman şirketlerden art arda gelen “işten çıkarma” veya “yeni alımlara ara verme” haberleri, Almanlar arasında endişe yaratıyor.
Otomotiv
Avrupa’da bu yıl büyük çaplı şirketler işten çıkarma kararları aldı.
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, otomotiv sektörünün önemli tedarikçilerinden Bosch, 22 Temmuz’da 2029 yılına kadar 1100 kişiyi işten çıkaracağını bildirdi. Şirket, geçen yıl da otomotiv biriminde 3 bin 800’ü Almanya’da olmak üzere, dünya genelinde 5 bin 500 kişiyi işten çıkaracağını açıklamıştı.
Dünyanın en büyük kamyon üreticilerinden Daimler Truck, 8 Temmuz’da 2030’a kadar Almanya’da yaklaşık 5 bin kişiyi işten çıkarmayı planladığını duyurdu. Alman üretici, ABD ve Meksika’daki fabrikalarında da 2 bin kişinin işine son vermeyi planlıyor.
Dünyanın üçüncü büyük araç üreticisi Stellantis, 10 Haziran’da bu yıl İtalya’daki iş gücünü 2 bin 500 kişi azaltacağını açıkladı.
Alman otomobil üreticisi Volkswagen Grubu, Almanya’da maliyet azaltma programı kapsamında 7 bin kişinin işine son verdi.
Volkswagen Grubunun diğer lüks markası Porsche ise 3 bin 900 kişiyi işten çıkarmayı planlarken, 2025’in ikinci yarısında sendikalarla daha fazla işten çıkarma için müzakerelere başlayacağını duyurdu.
Alman menşeli lastik ve otomobil parçaları üreticisi Continental, 18 Şubat’ta 2026 sonuna kadar araştırma ve geliştirme bölümünde 3 bin kişiyi işten çıkarma kararı aldı.
Fransız otomobil üreticisi Renault 11 Mart’ta, artan ekonomik belirsizlik karşısında Avrupa’da ticari araçlara yönelik talebin yavaşlaması nedeniyle Fransa’nın kuzeyindeki Sandouville’de bulunan kamyonet fabrikasında 300 kişiyi işten çıkaracağını açıkladı.
İsveç merkezli otomobil üreticisi Volvo, 26 Mayıs’ta devam eden yeniden yapılanmasının parçası olarak yaklaşık 3 bin kişiyi işten çıkarmayı planladığını duyurdu.
Bankacılık
Almanya’nın ikinci büyük bankası Commerzbank 14 Mayıs’ta, 2028’e kadar çoğunluğu Almanya’da olmak üzere 3 bin 900 kişinin işine son vereceğini duyurdu.
İspanyol Banco Santander’in İngiltere kolu Sandanter İngiltere, 19 Mart’ta yaptığı açıklamada, İngiltere’deki yeni şube kapanışlarının yaklaşık 750 personelin işini kaybedebileceği anlamına geldiğini bildirdi.
Deutsche Bank da geçen yıl maliyetleri düşürmek için 3 bin 500 destek personelini işten çıkarmasının ardından, 20 Mart’ta bu yıl 2 bin kişinin işine son verme kararı aldı.
İngiltere’nin en büyük bankalarından HSBC, 14 Mayıs’ta gönüllü işten ayrılma programı kapsamında Fransa’da 348 kişiyi işten çıkarmayı planladığını açıkladı.
Yine İngiltere’nin başkenti Londra’da bulunan ülkenin en eski bankalarından Lloyds bankası maliyetleri düşürmek ve müşterileri dijital hizmetlere yönlendirmek amacıyla 1600 kişiyi işten çıkarmaya hazırlanıyor.
Enerji, sanayi ve mühendislik
Avusturya basınına göre, Avusturyalı enerji şirketi OMV’de küresel iş gücünü 2 bin azaltmayı planlıyor.
Küresel enerji krizi sürecinde mali yapısı bozulan Alman enerji firması Uniper, 3 Temmuz’da zorlu enerji piyasası koşulları nedeniyle 400 kişiyi işten çıkaracağını açıkladı.
Fransız-İtalyan STMicroelectronics, 4 Haziran’da, üç yıl içinde 5 bin çalışanın şirketten ayrılmasını beklendiğini duyurdu.
Alman mühendislik şirketi Siemens, 2027’ye kadar başta otomasyon alanında olmak üzere 6 binden fazla kişiyi işten çıkarma kararı aldı.
Alman ThyssenKrupp, 6 Mart’ta da küresel otomotiv endüstrisindeki sürekli zorlu piyasa koşullarına atıfta bulunarak, işe alımları donduracaklarını ve otomotiv bölümünde 1800 kişiyi işten çıkaracağını açıkladı.
Perakende
Fransız market zinciri Auchan 8 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, İspanya’da 710 kişiyi işten çıkaracağını ve 25 mağazasını kapatacağını duyurdu.
Alman spor giyim üreticisi Puma, 12 Mart’ta maliyet azaltma programı çerçevesinde dünya çapında 500 kişiyi işten çıkaracağını açıkladı.
İngiltere’nin en büyük süpermarket grubu Tesco, 29 Ocak’ta, tasarruf arayışı nedeniyle mağazalardan ve merkez ofisinden yaklaşık 400 kişiyi işten çıkarma kararı aldı.
Yine İngiltere’nin büyük süpermarket zincirlerinden Sainsbury’s ocakta zorlu maliyet ortamına karşı tasarruf sağlama hedefiyle çalışan sayısını 3 binin üzerinde azaltma yoluna gideceğini duyurdu.
Dünyanın ünlü lüks markalarından İngiliz Burberry, 14 Mayıs’ta tasarruf programı kapsamında küresel çapta 1700 kişiyi işten çıkarmayı planladığını açıkladı.
Diğer sektörlerdeki işten çıkarma kararları
Alman medya kuruluşu ProSiebenSat.1, 4 Mayıs’ta dijital dönüşümünün bir parçası olarak 430 tam zamanlı pozisyonunun kaldıracağını açıkladı.
Yemek dağıtım şirketi Just Eat Takeaway ise 17 Temmuz’da 2025 sonuna kadar 2 bin kişiyi işten çıkaracağını duyurdu.
Alman Posta İdaresi’nin (Deutsche Post) iştiraki DHL, 6 Mart 2025’te karındaki düşüşün ardından tasarruf etmek için Almanya’da bu yıl yaklaşık 8 bin kişiyi işten çıkarmayı planladığını açıkladı.
Alman biyoteknoloji firması BioNTech, 10 Mart’ta 2027’ye kadar 950 ila 1350 tam zamanlı pozisyonda kesintiye gitmeyi planladığını duyurdu.
Finlandiya merkezli petrol rafinerisi ve biyoyakıt üretim şirketi Neste de 600 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu.
İsveçli telekomünikasyon grubu Tele2 ise bu yıl boyunca 600 çalışanını işten çıkarma kararı açıklarken, Finlandiyalı ormancılık şirketi UPM de maliyetlerini düşürmek amacıyla 462 çalışanının işine son verileceğini bildirdi.
Muhabir: Bahattin Gönültaş
