BAĞDAT (AA) – Acar, Türkiye ve Irak arasındaki ticaret hacmi, Türkiye’nin Irak’taki yatırımları, Türk şirketlerinin çalışmaları ve Kalkınma Yolu Projesi’yle ilgili AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Türkiye ve Irak arasındaki ikili ticaret hacminin artmasına yardımcı olan faktörlerin başında Kalkınma Yolu Projesi’nin geldiğini ifade eden Acar, Irak’ın Dünya Ticaret Örgütü’ne dahil olmasının da iki ülke ticaret hacmini olumlu etkilediğini söyledi.
Irak’ta yerli üretime önem verilmeye başlandığını aktaran Acar, “Türkiye olarak Kalkınma Yolu Projesi’nde lojistik geçiş noktalarından ziyade, Irak’ta kurulacak serbest bölgelerde yapılacak yeni yatırımlarla hareket edip Türk iş insanlarımızın bunlara dahil edilmesi için çalışacağız.” dedi.
“Ticaret hacmi 30 milyar dolara çıkabilir”
Türk iş insanlarının inşaat, üretim, sağlık, tarım, enerji ve dijitalleşme alanında ciddi tecrübeleriyle Irak’ta yapılabilecek yatırımlara destek olabileceğini anlatan Acar, şunları kaydetti:
“Hedefimiz ticaret hacminin 30 milyar dolar olması. Bunun gerek Kalkınma Yolu gerek Irak’ın Dünya Ticaret Örgütü’ne katılması ve Irak’ın yabancı yatırımcılara kapılarını açması ve Türk iş insanlarımızın da dahil olabileceği platformda kendisini geliştirmesiyle beraber 30 milyar dolara rahatlıkla çıkabileceğimizi düşünüyorum.
Kalkınma Yolu Projesi Irak ve Türkiye ticaretine çok büyük bir ivme kazandıracak. Burada hem transit geçişler olacak hem de buradan geçen yüklerden sadece Irak değil, hem Türkiye hem Orta Doğu hem Afrika hem de Avrupa faydalanmış olacak. Kalkınma Yolu açıldığında Ovaköy üzerinden geçecek bu güzergahta lojistik anlamdaki geçişlerimiz daha da rahatlayacak, ticaretimiz daha da büyüyecek ve bu yol üzerinde yapılacak oto ve demir yolunda da ayrıca Türk iş insanımız katkı sağlayabilecek. Yol üzerinde kurulacak her türlü tesiste de Türk iş insanın katkısı olacak.”
Acar, Irak’ın yeniden imar projelerinde Türk şirketlerinin rolüne de değinerek, Türk iş insanlarının şu anki rolünün ana müteahhit olmaktan ziyade burada taşeron şeklinde bulunduğunu söyledi.
Irak’ta daha önce yabancı ortaklığının yüzde 49 kabul edildiğini anımsatan Acar, Meclis’e sunulan teklife göre ise yabancı firmalara kayıt yapması halinde kendi başına yatırım hakkı tanınacağını belirtti.
Türk şirketlerinin karşılaştığı “vize” sorunu
Halit Acar, Irak’ta Türk yatırım şirketlerinin karşılaştığı en önemli engelin “vize” sorunu olduğunu dile getirerek, yaşanan sorunu ve çözüm yolunu da Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani’ye ilettiklerini, Irak Başbakanı’nın yakın zamanda vize konusunda dijital sisteme geçileceğini söylediğini aktardı.
“Başbakan Sudani, Türk iş dünyasıyla çalışmak istediklerini dile getirdi. Vizeyle ilgili ufak sorunlar da çözüldüğü zaman çok daha faydalı olacak.” diyen Acar, vize dışında lojistik anlamında zaman zaman sorun yaşadıklarını anlatarak, şöyle devam etti:
“Irak’ın kuzeyi ve güneyi arasındaki gümrük anlaşmazlığından kaynaklı sorunlar var. Güney bölgesinde belirlenen gümrük tarifesinin dışında Irak’ın kuzeyinde de ayrı bir gümrük tarifesi uygulamasından dolayı şu anda bu anlamda bazı Türk mallarının geçişinde sorun yaşıyoruz. Diğer bir yandan daha önce para transferlerinde kısmi sorunlarımız oldu ama hepsi çözüldü. Şu anda ‘avro’ olarak transferlerimizi rahat şekilde gerçekleştirebiliyoruz. Sadece Türk bankalarımız transferlerini dolar olarak yapıyor. Bu da Irak Merkez Bankası’nın tüm bankalara karşı uyguladığı kurallardan kaynaklı bir durum.”
“Kerkük’te yapılacak yatırım ileriye dönük fayda sağlayacak”
Acar, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) yatırım anlamında büyük bir doygunluğa eriştiğini, yatırımların Irak’ın diğer 15 vilayetinde değerlendirilmesi gerektiğini belirtti.
Yatırımların Irak’ın güneyi ve Kerkük’e yapılmasının önemine de değinen Acar, şunları kaydetti:
“Irak’ın güneyinde yatırım anlamında çok büyük bir potansiyel ve açık var. Orada yapılması gereken çok iş var. Kuzeye yapılacak yatırım yapmaktan ziyade güneye artık hareket etmekte fayda var. Kerkük de güneydeki şehirler gibi gelişmekte olan bir şehir. Kerkük’te ciddi potansiyeli var. Kerkük aynı zamanda kuzeyle güney arasında köprü ve bizim için de önemli olduğu için burada yapılacak her türlü yatırımın ileriye dönük fayda sağlayacağını düşünüyorum. Şu an orada kısmi de olsa güvenlik sorunu olduğunu düşünüyoruz ve bundan dolayı bazen firmalarımız çekinceli olabiliyor ama yakın zamanda bunların da çözülebileceğine inanıyoruz ve iş insanlarımızın gerek üretim, gerek enerji, inşaat ve birçok alanda orada yapılabileceği iş bulunuyor.”
Acar, IKBY’deki petrolün Ceyhan Limanı üzerinden yeniden sevkiyatına başlanmasının da memnuniyet verici olduğunu dile getirerek, bununla iki ülke arasındaki ticaretin daha da gelişeceğini vurguladı.
Muhabir: Haydar Karaalp
