İZMIR (AA) – Bilim insanları, Türk kara suları ve uluslararası sularda belirlenen 22 istasyonda 6 gün boyunca su sıcaklığı, tuzluluk, oksijen oranı ve yoğunluk gibi temel verileri ölçerek, Ege Denizi’ndeki fiziksel değişimlerin körfezler üzerindeki çevresel etkilerini araştırdı.
Seferde görev alan 6 bilim insanı ve 11 personel, yüksek çözünürlüklü sıcaklık, tuzluluk, yoğunluk ve oksijen verilerini topladı.
Veriler, geçmiş yıllarda elde edilen ölçümlerle karşılaştırılarak iklim değişikliğinin uzun dönemli etkilerinin analizinde değerlendirilecek.
Periyodik olacak çalışmalarda elde edilecek sonuçlar, ulusal ve uluslararası bilimsel platformlarda yayımlanacak.
“Değişim, körfezleri de etkiliyor”
Araştırma ekibinin başkanlığını yürüten Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Gündüz, AA muhabirine, iklim değişikliğinin Ege Denizi üzerindeki etkilerini anlamak amacıyla sefer gerçekleştirdiklerini söyledi.
Gündüz, araştırmanın üç temel hedefe odaklandığını belirterek, “Ege Denizi artık iklim krizinin en sıcak noktalarından biri. Su sıcaklığı, Türkiye’nin diğer denizlerine paralel bir şekilde 0,4 ila 1,4 derece arasında artıyor. Bu sıcaklığın artışı başka şeyleri de beraberinde getiriyor. Özellikle sıcak suyu seven yabancı türler artık Ege’de gözlenmeye başladı. Su sıcaklığı artışı buharlaşmaya sebep oluyor. Buharlaşma da yüzey suyu tuzluluğunu artırıyor.” dedi.
Körfezlerle açık deniz arasındaki etkileşimi de incelediklerini dile getiren Gündüz, körfezleri besleyen ve nefes almalarını sağlayan temiz suyun geldiği Ege Denizi’nde oluşan herhangi bir iklimsel değişimin direkt olarak körfezleri de etkilediğini ifade etti.
Gündüz, İzmir Körfezi’nin de Ege Denizi ile su alışverişi içerisinde olduğuna dikkati çekerek, “Ege Denizi’nde oluşan herhangi bir olay, İzmir Körfezi’ni doğrudan etkiliyor. Gelecekte körfezin kirliliğinin nasıl azalacağı ya da su girişinin nasıl artıp azalacağı bu çalışma sonucunda da ortaya çıkacaktır.” diye konuştu.
Araştırmada ayrıca iklim değişikliğinin etkisi olan yoğun su oluşum süreçlerinin (suyun rüzgarlarla soğuyarak ağırlaşması ve dibe çökmesi) de incelendiğini belirten Gündüz, Ege’nin yoğun su oluşturan bir deniz olduğunu, konumu ve koşullar gereği burada oluşan yoğun suların Akdeniz’in içlerine derin su olarak aktığını, oluşum yerinden daha uzak mesafeleri etkilediğini anlattı.
Gündüz, bu suyun ne zaman, ne kadar, nerede oluştuğu ve nasıl dağıldığını bilmenin çok önemli olduğunu vurgulayarak, bu seferde bunlara da ışık tutacak bilgiler topladıklarını dile getirdi.
“Deniz tahmin sistemi” oluşturulması hedefleniyor
Prof. Dr. Gündüz, elde edilen verilerden uzun vadede bir “deniz tahmin sistemi” oluşturmak istediklerini belirterek, şunları kaydetti:
“Hava tahmin sistemlerine benzer olarak deniz koşullarını tahmin eden bir sistem geliştirmek istiyoruz. Bu sistem deniz koşullarını sıcaklık, tuzluluk, sirkülasyon ve dalga yüksekliği gibi deniz koşullarını önümüzdeki beş güne kadar tahmin edebilecek.”
Muhabir: Hüseyin Bağış
