İSTANBUL (AA) – Hafta başında BoJ’a ilişkin artan sıkılaşma tahminlerinin küresel tahvil piyasasını etkilemesiyle sert yükselen ABD ve Avrupa’daki tahvil faizlerinde yukarı yönlü ivme hız kaybetti. Tahvil faizlerindeki yükselişler pay piyasalarında fiyatlamaları zorlaştırırken, ABD’de açıklanacak önemli veriler yatırımcıların odağına yerleşti.
Küresel piyasalarda risk iştahının toparlanma eğilimine girmesine karşın bugün açıklanacak makroeoknomik veriler öncesinde yatırımcıların temkinli davrandığı görülürken, bu durum bu ayki ABD Merkez Bankası (Fed) ve BoJ faiz kararları öncesinde piyasa duyarlılığının kırılgan olmaya devam ettiğini gösteriyor.
Fed’e ilişkin faiz indirimi beklentileri gücünü korurken, bugün açıklanacak ADP özel sektör istihdamı verisi yakından izlenecek. Pazartesi yayımlanan Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri imalat sektöründeki daralmanın sürdüğüne işaret etmesini takiben bugün açıklanacak istihdam verisi ülkede iş gücü piyasasına ilişkin daha fazla bilgi sağlaması bekleniyor.
Analistler, ABD’de imalat sektöründeki daralma işaretlerinin iş gücü piyasasına ilişkin verileri daha da önemli hale getirdiğini belirtti.
Söz konusu veriler, Fed’in gelecek hafta alacağı para politikası kararları açısından büyük önem taşırken, bankanın 9-10 Aralık’ta yapacağı yılın son Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısı öncesinde faiz indirimi beklentileri gücünü koruyor.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek hafta yüzde 88 ihtimalle politika faizini 25 baz puan indirmesi bekleniyor. Analistler, faiz indirim beklentilerinin gücünü korumasına karşın Fed üyeleri arasında faiz indirimlerinin nerede duracağı konusundaki görüş ayrılıklarının artabileceğini söyledi.
Fed başkanlığı için “Hassett” ismi ön planda
Öte yandan, görev süresi gelecek yıl mayıs ayında dolacak Fed Başkanı Jerome Powell’ın yerine kimin geçeceği de merak konusu olmaya devam ediyor. ABD Başkanı Donald Trump yeni Fed başkanını gelecek yılın başında açıklayacağını belirtti. Trump, ayrıca Beyaz Saray Ulusal Ekonomi Konseyi Direktörü Kevin Hassett’ten “potansiyel Fed başkanı” olarak bahsetti.
Göreve gelmesi halinde Hassett’in faiz indirimlerini önceleyen bir yaklaşım sergileyeceğine yönelik beklentiler para piyasalarında Fed’e ilişkin gevşeme öngörülerinin güçlenmesine katkı sağladı.
Putin’den sert mesaj
Makroekonomik verilerin yanı sıra Rusya-Ukrayna Savaşı’na ilişkin gelişmeler de yakından takip ediliyor. Yaşanan son gelişmelere ilişkin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin sert bir çıkış yaptı.
Ukrayna’nın Karadeniz’de tanker saldırılarıyla korsanlık yaptığını belirten Putin, “Rusya, tankerlere yapılan saldırılara karşılık Ukrayna limanlarına ve bu limanlara giren gemilere yönelik saldırılarını genişletecek.” dedi.
NATO’nun Avrupa kısmının Rusya ile savaşa hazırlandığı yönündeki açıklamalar hakkında Putin, “Avrupa ile savaşa girme niyetimiz yok. Bunu yüzlerce kez söyledim. Ama Avrupa bizimle savaşmak isterse ve savaşmaya başlarsa biz hemen hazırız. Buna hiç kuşku yok.” ifadesini kullandı.
Bir yandan da müzakere süreci devam ederken, Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov, Rusya Devlet Başkanı Putin’in ABD Devlet Başkanı Donald Trump’ın temsilcileriyle yaptığı görüşmede, Ukrayna meselesinin çözümüne ilişkin alınan 4 belgenin müzakere edildiğini söyledi.
Gümüşte yeni rekor
Bu gelişmelerle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yeni işlem gününde yüzde 4,08’de bulunurken, dün yüzde 0,6 düşüşle 4 bin 210 dolarda günü tamamlayan altının onsu faiz indirimi beklentilerinin sürmesiyle şu sıralarda yüzde 0,3 artışla 4 bin 222 dolardan alıcı buluyor.
Gümüşün onsu da yüzde 0,4 artışla 58,95 dolara çıkarak rekor tazeledi. Dolar endeksi yüze 0,1 düşüşle 99,2 seviyesinde bulunurken, Brent petrolün varili ise yatay seyirle 62,3 dolarda seyrediyor.
Öte yandan kripto para piyasalarındaki toparlanma da, yatırımcıların yeniden görece riskli varlıklara yöneldiğini ortaya koydu. Hafta başında 83 bin 822 dolara kadar gerileyen Bitcoin, şu dakikalarda yüzde 0,7 artışla 93 bin 400 dolar seviyelerine yükseldi.
Bu gelişmelerle S&P 500 endeksi yüzde 0,25, Nasdaq endeksi yüzde 0,59 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,39 yükseldi. ABD’de endeks vadeli kontratlar güne pozitif başladı.
Avrupa borsaları karışık seyretti
Avrupa borsaları dün Putin’in açıklamalarıyla artan jeopolitik endişelerle karışık bir seyir izlerken, ABD’deki istihdam verilerine ek olarak, Avro Bölgesinde bugün açıklanacak Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verisi ile PMI verileri yatırımcıların odağında bulunuyor.
Dün açıklanan verilere göre, Avro Bölgesi’nde ekimde yüzde 2,1 olan yıllık enflasyon, kasımda 2,2’ye yükseldi. Avro Bölgesi’nde işsizlik oranı ekim ayında yüzde 6,4 seviyesini korudu.
İngiltere Merkez Bankası (BoE), yapay zeka şirketlerinin yüksek değerlemeleri nedeniyle “keskin bir düzeltme” riski konusunda uyarıda bulundu. Almanya’da sanayiciler, ekonominin son 76 yılın en derin krizini yaşadığını belirterek sanayi üretiminin bu yıl yüzde 2 daralacağını öngördü.
Bu gelişmelerle, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,51 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,22 değer kazanırken, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,28 geriledi. İngiltere’de FTSE 100 endeksi ise yatay seyretti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar güne karışık başladı.
Asya borsaları karışık seyrediyor
Asya tarafında ise karışık bir seyir öne çıkarken, Japonya ve Çin’de açıklanan PMI verileri dikkati çekti. Japonya’da hizmet sektörü PMI kasımda 53,2 olarak gerçekleşirken, önceki aya göre ılımlı da olsa artış gösterdi. Söz konusu veri ülkede harcamaların gücünü koruduğuna işaret ederken, enflasyonist baskıların devam edebileceği sinyalini verdi.
Çin’de ise hizmet sektörü PMI 52,1 ile beklentilere paralel gerçekleşti. Analistler, Çin’de hizmet sektörünün son 5 ayın en düşük büyümesini kaydettiğini belirterek, tüketici talebindeki zayıflığın ekonomik yavaşlamaya yönelik baskıları artırdığını söyledi.
Bu gelişmelerle, kapanışa doğru Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,6, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,2 yükselirken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,1 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 geriledi.
Yurt içinde gözler enflasyon verilerinde
Dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,06 değer kazanarak 11.123,47 puandan tamamladı.
Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı aralık vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yatay seyretti. Dolar/TL dün günü yatay seyirle 42,4450’den tamamlarken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışın yüzde 0,1 üzerinde 42,4770’ten işlem görüyor.
Öte yandan yurt içinde gözler enflasyon verilerine çevrildi. AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, kasımda Tüketici Fiyat Endeksi’nin aylık bazda yüzde 1,31 artacağını tahmin etti. Ekonomistlerin kasım ayı için enflasyon beklentileri yüzde 1 ile yüzde 1,65 aralığında yer aldı.
Ekonomistlerin kasım ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına göre (yüzde 1,31) bir önceki ay yüzde 32,87 olan yıllık enflasyonun kasımda yüzde 31,65’e ineceği öngörülüyor.
Bu arada, dün, Finansal İstikrar Komitesi dün Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek başkanlığında toplandı. Finansal İstikrar Komitesi toplantısında serbest ve para piyasası fonlarında son dönemdeki gelişmeler ve bu enstrümanların finansal istikrara etkileriyle alınabilecek makro ihtiyati tedbirler değerlendirildi.
Analistler, bugün yurt içinde enflasyon, yurt dışında ise dünya genelinde hizmet sektörü PMI verileri, Avro Bölgesi’nde ÜFE ve ABD’de ADP özel sektör istihdamı başta olmak üzere yoğun veri gündeminin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.200 ve 11.300 puanın direnç, 11.000 ve 10.900 puanın ise destek konumunda olduğunu ifade etti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, kasım ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)
11.55 Almanya, kasım ayı hizmet sektörü/bileşik PMI
12.00 Avro Bölgesi, kasım ayı hizmet sektörü/bileşik PMI
12.30 İngiltere, kasım ayı hizmet sektörü/bileşik PMI
13.00 Avro Bölgesi, kasım ayı Üretici Fiyat Endeksi
15.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları
17.15 ABD, eylül ayı sanayi üretimi
17.15 ABD, eylül ayı kapasite kullanım oranı
17.15 ABD, kasım ayı ADP özel sektör istihdamı
17.45 ABD, kasım ayı hizmet sektörü/bileşik PMI
18.00 ABD, kasım ayı ISM hizmet sektörü PMI
Muhabir: Ali Canberk Özbuğutu
