İSTANBUL (AA) – Kıymetli metallerde son dönemlerde yükseliş eğilimi hakimken, gümüşte de sert yükselişler öne çıkıyor.
Geçen hafta yüzde 10’un üzerinde yükselen gümüş kasım sonuna göre yüzde 13,5, 2024 sonuna göre yüzde 120’nin üzerinde değer kazandı. Arza yönelik endişeler, yatırımcıların talebi ve endüstriyel alandaki yoğun kullanımıyla gümüşün onsu geçen hafta 64,6 dolarla rekor kırdı.
Gümüş, altın gibi jeopolitik gerginlik veya finansal istikrarsızlık dönemlerinde güvenli liman özelliği taşmasının yanı sıra endüstriyel alanda da kullanılmasıyla öne çıkıyor.
Öte yandan, ABD Merkez Bankasının (Fed) bu yılı 3 faiz indirimiyle tamamlaması ve gelecek yılda faiz indirimleri devam edeceğine yönelik öngörüler gümüş fiyatlarını destekleyen önemli faktörler arasında yer aldı.
Gümüş, mücevher ve madeni paralarda kullanılmasının yanı sıra elektronik ve güneş panelleri gibi endüstriyel kullanım alanlarında da yoğun talep görüyor.
Altının aksine, gümüş esas olarak diğer minerallerin yan ürünü olarak üretiliyor, bu nedenle madenciler son yıllarda artan talebe kolayca yanıt veremiyor.
Tarife endişeleri de gümüş fiyatlarını etkiledi
Son aylarda, ABD’nin gümüşe potansiyel gümrük vergileri uygulayabileceği endişeleri nedeniyle ABD’de büyük bir gümüş stoku oluştu ve bu durum, küresel çaptaki gümüş kıtlığını daha da kötü hale getirdi.
ABD’nin bu yıl gümüşü kritik mineraller listesine eklemesi de gümüş fiyatlarındaki yükselişi tetikledi. Bu arada, ülke zaten önde gelen gümüş üreticileri arasında bulunuyor.
ABD’nin “Section 232” uygulaması kapsamında ileriki haftalarda kritik minerallerle ilgili incelemesini yayınlaması beklenirken, bu incelemenin gümüş de dahil olmak üzere emtia piyasasında işlem gören diğer ürünlere tarifelere işaret etmesi öngörülüyor.
Bireysel yatırımcıların da özellikle Kuzey Amerika’da, gümüşe olan talebi arttı. Gümüş burada genellikle “fakir adamın altını” olarak anılıyor.
Hindistan emeklilik düzenleyici kurumunun altın ve gümüş yatırımlarına ilk kez olanak tanıması da gümüş başta olmak üzere kıymetli madenlerdeki yükselişte etkili oldu.
Ülkedeki Ulusal Emeklilik Sistemi fonları varlıklarının yüzde 1’ini onaylı altın ve gümüş ETF’lerine ayırabilecek. Çin de yılın başında sigorta şirketlerine varlıklarının yüzde 1’ini altına ayırma izni vermişti.
“Küresel gümüş talebinin yaklaşık yüzde 58’i endüstriyel uygulamalardan geliyor”
Saxo Capital Emtia Strateji Başkanı Ole Hansen, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, “Merkez bankalarının para politikası gümüşteki yükselişte belirleyici bir rol oynadı. Düşük faiz oranları, kıymetli metallerin alternatif maliyetini azaltırken, Fed’in 2025’te faiz indirimlerine geri dönmesi gümüş için önemli bir destek oldu.” dedi.
Doların değer kaybetmesinin bu etkiyi daha da artırarak, gümüş ve altını ABD dışındaki yatırımcılar için daha cazip hale getirdiğini aktaran Hansen, küresel gümüş talebinin yaklaşık yüzde 58’inin endüstriyel uygulamalardan geldiğini vurguladı.
Şanghay Vadeli İşlem Borsası’na bağlı depolardaki gümüş stoklarının son zamanlarda 2015’ten bu yana en düşük seviyeye gerilediğini, Londra’daki gümüş kiralama oranlarının ise yüksek seviyelerde seyrettiğini bildiren Hansen, her iki durumun da gümüşteki arz sıkıntısının klasik göstergesi olduğunu kaydetti.
Hansen, “Kısmen pahalı olan altından uzaklaşarak mücevherlere yönelme eğiliminin de etkisiyle Hindistan’da mücevherlere olan talebin güçlü olması, gümüşte arzı daha da zorladı.” diye konuştu.
Capital Economics İklim ve Emtia Ekonomisti Hamad Hussain de “Gümüş piyasasının uzun yıllardır açık vermesi ve ABD’nin gümrük vergisi riskinin hala devam etmesi gümüş fiyatlarını destekleyen bazı temel faktörlerdendir.” ifadesini kullandı.
Fiyat artışlarının hızı ve ölçeğinin büyük ölçüde yatırımcıların değerli metallere yönelik olumlu hissiyatının bir sonucu olduğunu söyleyen Hussain, “Önümüzdeki 12 ay içinde yatırımcı duyarlılığında bir değişiklik olursa gümüş fiyatlarının ons başına 40-45 dolara kadar keskin bir düşüş yaşama riski yüksektir.” değerlendirmesinde bulundu.
Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu,Ali Canberk Özbuğutu
