ATINA (AA) – Türkiye ile Yunanistan ortasında yaklaşık 15 aydır devam eden yakınlaşma sürecinde başta iki ülke başkanları olmak üzere politikler sık sık görüştü.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Miçotakis bir yıl içerisinde 3 defa bir ortaya geldi. Miçotakis’in yarın Ankara’ya yapacağı ziyaret ise bu görüşmelerin dördüncüsü olacak.
İkili alakalarda 2020’den sonra gelişen gerginlik devrinin akabinde Şubat 2023’teki Kahramanmaraş merkezli sarsıntılar, tansiyonun düşmesine ve iki komşu ülkenin tekrar yakınlaşma sürecine girmesine vesile oldu. Her iki ülke de karşılıklı jestlerle bu yakınlaşma sürecine katkı sağladı.
Yakınlaşma sürecinin birinci görüşmesi Vilnius’ta oldu
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Miçotakis, bu süreçte birinci defa NATO Devlet ve Hükümet Liderleri Tepesi kapsamında 12 Temmuz 2023’te Litvanya’nın başşehri Vilnius’ta bir ortaya geldi.
Görüşmede, taraflar, çoklu bağlantı kanallarını harekete geçirme konusunda mutabık kaldı. Görüşmenin akabinde yayınlanan bildiride ikili bağlantılarda oluşan olumlu iklimin süreklilik ve tutarlılık arz etmesinin her iki ülkenin de faydasına olduğu konusunda mutabık kalındığı bildirildi.
İkinci görüşme New York’taki Türkevi’nde gerçekleşti
Bir sonraki görüşme ise 20 Eylül 2023’te Birleşmiş Milletler (BM) 78. Genel Kurulu vasıtasıyla ABD’nin New York kentinde yapıldı. Türkevi’nde bir ortaya gelen Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Miçotakis, iki ülke temaslarına ait yol haritası ve vakit çizelgesini belirledi. Türkiye ile Yunanistan ortasındaki mevcut ölçülü iklimin korumasındaki kararlılık teyit edildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Atina ziyareti 3’üncü ve en kapsamlı görüşme oldu
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 7 Aralık 2023’te Atina’ya yaptığı ziyaret ise kapsamlı diyaloğu beraberinde getirdi.
İki önder, Yüksek Seviyeli İşbirliği Kurulu’nun 5’inci toplantısı kapsamında Atina’da bir ortaya geldi.
Görüşmenin akabinde düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Erdoğan, mevcut olumlu ivmeyi daha da geliştirmek istediklerinin altını çizdi.
Erdoğan, “Ege’yi barış ve işbirliği denizi haline getirelim istiyoruz. Türkiye ve Yunanistan olarak atacağımız adımlarla dünyaya örnek olalım isteğindeyiz.” diye konuştu.
Miçotakis de konuşmasında, “İki ülkenin çok âlâ bir halde bir ortada, çok sakin bir ortamda alakalarını devam ettirmesi çok kıymetli. Her bir tarafın yaşadığı problemlere tahlil yaratabilmek çok değer arz ediyor.” sözüne yer verdi.
İki başkanın altı ay üzere kısa müddette gerçekleşen üçüncü buluşmasında “Dostane İlgiler ve Âlâ Komşuluk Hakkında Atina Bildirgesi” açıklandı.
İki ülke ortasında 90 yıl ortadan sonra imzalanan birinci dostluk mutabakatı olarak nitelendirilen bildirge ile siyasi diyalog, olumlu gündem ve itimat artırıcı tedbirler bahislerinde devamlı, yapan istişarelerde bulunulması kararlaştırıldı.
Hem bu mutabakatın hem de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Atina ziyaretinin Türk ve Yunan kamuoyundaki yansımaları olumlu oldu. Ege’de tansiyonun düşmesi, turizmden eğitime, ticaretten bilim ve teknolojiye kadar birçok alanda atılan işbirliği adımları Yunan kamuoyunda sevinçle karşılandı.
Her ne kadar onlarca yıldır devam eden meseleler bu kısa süreçte şimdi çözülmemiş olsa da başkanlar de olumlu ve umut içeren iletiler vermeye devam etti.
Liderlerden mesajlar
Erdoğan’ın 6 Mayıs’taki Kabine Toplantısı’nın akabinde yaptığı konuşmada, “Biz dostlarımızın sayısını artırmanın peşindeyiz. Bölgemizdeki hiçbir ülkeyle çözülemeyecek problemimiz yok. Diyalog ve müzakerenin açamayacağı kapı olmadığı inancındayız. Kâfi ki hüsnü niyetle yaklaşılsın, diplomasiye imkan tanınsın. Gerisi biraz uğraş, biraz fedakarlıkla kesinlikle gelecektir.” formundaki açıklamaları da Yunan basınında olumlu ileti olarak yorumlandı.
Miçotakis, ziyarete yalnızca günler kala Yunan basınına verdiği röportajda, Kariye Mescidi’nin ibadete açılmasından Yunanistan’ın duyduğu memnuniyetsizliği lisana getirerek, bu mevzuyu Cumhurbaşkanı Erdoğan ile 13 Mayıs’taki görüşmesine de taşıyacağını aktardı.
Kariye Mescidi’nin ibadete açılmasının akabinde Miçotakis’in Ankara ziyaretini ertelemesi gerektiğine ait çok sağ muhalif seslere de yanıt veren Miçotakis, “Ziyaret ertelenmemeli, çünkü bağlantı kanallarının açık tutulması değerli. Benim Cumhurbaşkanı Erdoğan’a giderek Türkiye hükümetinin bu seçiminden duyduğum rahatsızlığı şahsen iletmem, Türk-Yunan bağlantılarında son periyotta başardığımız ilerlemeleri yok edecek bir krizi yaratmamızdan çok daha uygundur.” tabirini kullandı.
Miçotakis, dün Yunanistan’da yayın yapan Alpha TV’ye verdiği röportajda ise Yunan halkının büyük kısmının Türkiye ile bağlantı kanallarının açık olmasının gerekliliğinin farkında olduğunu kaydetti.
Birçok hususta iki ülke ortasında fikir ayrılığı olmasının müzakerenin önünde mani teşkil etmediğini söz eden Miçotakis, “Konuşmamız, daima tetikte olmamızdan yeğdir.” dedi.
Yunan basınında ziyaret
Yunanistan’da yayınlanan Kathimerini Gazetesi cuma günkü sayısında Türk-Yunan bağlantılarına dair ana sayfaya taşıdığı tahlilinde “Hedef sakin suların korunması” başlığını kullandı.
Miçotakis’in yarın Türkiye’ye, Atina ile Ankara ortasındaki sakin ortamın devamını sağlamak temel maksadıyla gittiğini belirten gazete, görüşmede müspet gündeme de tartı verileceğini kaydetti.
Gazete, ziyaretin ehemmiyetini vurgulayarak, iki ülkenin alakalarının daha güzele gidebileceğinin teyidi niteliğinde olacağı yorumunu yaptı.
Ta Nea gazetesi ise dünkü manşetine yarınki Erdoğan-Miçotakis görüşmesine ait haberini Türkçe “Kazan-Kazan” sözüyle taşıdı.
Haberde, görüşmenin emelinin Ege’de bir sefer daha sakin bir yaz geçirmek olduğu tabir edildi.
Muhabir: Derya Gülnaz Özcan
