BRÜKSEL (AA) – AB Komisyonu, önemli ilaçların AB ülkelerinde bulunabilirliğini artırmak için hazırlanan Kritik İlaçlar Yasası teklifi hakkında açıklama yayımladı.
Teklifin, ilaçlarda tedarik zincirini çeşitlendirmeyi, AB’de ilaç üretimini artırmayı ve insan sağlığını korumayı amaçladığına işaret edilen açıklamada, yasayla AB ilaç sektörüne destek sağlanacağı vurgulandı.
Açıklamada, yasa ile piyasalarda bulunamayan ve ortak fayda sağlayacak ilaçlara erişimin iyileştirileceği belirtildi.
İlaçlarda dışa bağımlılıkları azaltmanın hedeflendiği anımsatılan açıklamada, özellikle az sayıda tedarikçi, üretici veya ülkeden sağlanan ilaçlar ve aktif bileşenlerde AB’nin daha dayanıklı hale getirilmesinin hedeflendiği bildirildi.
Açıklamada, AB ülkelerinin son yıllarda ciddi ilaç kıtlığıyla karşı karşıya kaldığına işaret edilerek, Kovid-19 salgını ve jeopolitik gerilimler gibi küresel zorlukların AB’nin ilaç tedarik zincirindeki önemli zafiyetleri ortaya koyduğu belirtildi.
İlaç konusundaki kıtlıkların hastaların hayatlarını riske atabileceği ve sağlık sistemleri üzerinde önemli yük oluşturabileceğine dikkat çekilen açıklamada, ilaç kıtlıklarının üretim ve tedarik zinciri sorunları veya kaynaklar için küresel rekabetten kaynaklanabildiği anımsatıldı.
Açıklamada, Kritik İlaçlar Yasası’nın AB’yi ilaçların üretiminin daha cazip olacağı bir yer haline getirmeyi amaçladığı anımsatılarak, “Yasa, tedarik zincirlerini daha dayanıklı hale getiren eylemleri teşvik edecek, AB’de kritik ilaçların üretimini artıran şirketlere yatırımları kolaylaştıracak ve üye ülkelerin ortak alım yapmak üzere bir araya gelmelerine imkan sağlayacak.” ifadesi yer aldı.
Stratejik projeler ile kritik ilaçlar veya bunların bileşenleri için AB içinde üretim kapasitesi kurulacağına işaret edilen açıklamada, bu kapsama giren projelerin fonlara daha kolay erişebileceği, izin prosedürlerinin hızlandırılacağı, bilimsel ve düzenleyici destek verileceği belirtildi.
Açıklamada, üye ülkelerin stratejik ilaç projelerine kamu desteği sunmalarına yardımcı olunacağına dikkati çekilerek, üye ülkelerin tedarik zincirlerinin dayanıklılığını çeşitlendirmek ve teşvik etmek için kamu alımlarını kullanabilecekleri kaydedildi.
Kritik ilaçları tedarik edenlerin ilgili prosedürlerine çeşitli girdi malzemeleri ve tedarik zincirleri gözlemi gibi gereksinimleri eklemeleri gerekeceği bilgisine yer verilen açıklamada, tek bir veya sınırlı sayıda ülkeye yüksek bağımlılık olması durumunda, AB’de kritik ilaç üretimini destekleyen tedarik şartlarının kullanılmasının gerekeceği belirtildi.
Açıklamada, AB genelinde kritik ilaçların bulunabilirliğini artırmak için farklı üye ülkeler arasında ortak tedarikin destekleneceği bildirilerek, tedarik zincirini genişletmek ve sınırlı sayıda tedarikçiye olan bağımlılığı azaltmak için benzer düşünen ülkeler ve bölgelerle uluslararası ortaklıklar üzerinde çalışılacağına işaret edildi.
Özellikle jenerik ilaçların üretimi uzun bir süredir Avrupa dışında yapılıyor. AB, temel ilaçlar ve farmasötik bileşenler konusunda belirli tedarikçilere ve Çin ve Hindistan gibi ülkelere bağımlı durumda bulunuyor. Bazen çok kritik ilaçların Avrupa ülkelerindeki tedarikinde sorunlar yaşanıyor.
Muhabir: Ata Ufuk Şeker
