İSTANBUL (AA) – Londra merkezli Enerji Enstitüsünün (EI) hazırladığı Dünya Enerji İstatistikleri Raporuna göre, rüzgar ve güneş enerjisi, 2024 yılında yüzde 16 ile toplam enerji talebinden 9 kat daha hızlı artış gösterdi. Ancak söz konusu büyüme, diğer alanlarda artan talebi karşılamakta yetersiz kaldı. Aynı dönemde, fosil yakıt kullanımı yüzde 1’in üzerinde arttı.
Dünya genelinde toplam enerji talebi 2024’te yüzde 2 artarak 592 exajoule oldu. Böylece kömür, petrol, doğal gaz, yenilenebilir enerji, hidroelektrik ve nükleer dahil tüm enerji kaynaklarında rekor seviyelerde tüketim kaydedildi.
Elektrik talebi, yüzde 4 artışla toplam enerji talebindeki büyümeyi geride bıraktı.
Öte yandan, Çin, geçen yıl küresel ölçekte devreye alınan yenilenebilir enerji kapasitesinin yüzde 56’sını tek başına karşıladı. Ülkede, güneş enerjisi kapasitesi ise 2 yıl içinde neredeyse 2 katına çıktı.
Küresel doğal gaz talebi yüzde 2,5 artış gösterdi
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ülkelerinde ham petrol talebi, önceki yıl yaşanan hafif düşüşün ardından sabit kalırken, enerji talebindeki büyümenin büyük bölümünün gerçekleştiği ve fosil yakıtların halen baskın olduğu OECD dışı ülkelerde petrol tüketimi yüzde 1 yükseldi. Çin’in ham petrol talebi, 2024 yılında yüzde 1,7 azaldı.
Öte yandan, 2023’teki düşüşün ardından gaz piyasalarının yeniden dengelenmesiyle küresel doğal gaz talebi geçen yıl yüzde 2,5 artış gösterdi.
Raporda, mevcut eğilimlerin “acı bir gerçeği” ortaya koyduğu vurgulanarak, yenilenebilir enerji kaynaklarının her zamankinden daha hızlı yaygınlaşmasına rağmen, küresel enerji talebinin daha da hızlı arttığı belirtildi. Yenilenebilir kaynakların fosil yakıtların yerini almak yerine enerji sepetine eklendiği bu modelin, küresel ölçekte koordineli bir enerji dönüşümünün önündeki yapısal, ekonomik ve jeopolitik engelleri yansıttığı ifade edildi.
Enerji Enstitüsü Başkanı Andy Brown, rapora ilişkin değerlendirmesinde, verilerin küresel enerji dönüşümünün karmaşık tablosunu ortaya koyduğunu ifade etti.
Brown, elektrifikasyonun, özellikle modern enerjiye erişimin hızla yaygınlaştığı gelişmekte olan ekonomilerde ivme kazandığına işaret ederek, “Ancak, yenilenebilir enerji kullanımının yaygınlaşma hızı, yüzde 60’ı fosil yakıtlarla karşılanan genel talep artışının gerisinde kalmaya devam ediyor. Sonuç olarak, küresel enerji tüketimini iklim hedefleriyle uyumlu hale getirmedeki yapısal zorlukları vurgulayan, üst üste dördüncü yıl rekor düzeyde emisyonlar kaydedildi.” değerlendirmesinde bulundu.
Öta yandan, Enerji Enstitüsü Üst Yöneticisi (CEO) Nick Wayth da nükleer ve hidroelektrik dahil tüm önemli enerji kaynaklarının, küresel talepteki artışın bir yansıması olarak 2006’dan bu yana ilk kez rekor tüketim seviyelerine ulaştığını kaydetti.
Muhabir: Handan Kazancı
