ANKARA (AA) – Kızılcahamam Halk Eğitim Merkezinin öncülüğünde Ankara Kalkınma Ajansı ve Kızılcahamam Belediyesi arasında imzalanan protokol ile başlatılan “Tezgahtan Hayata Sof Kumaş” projesi kapsamında sof kumaşı ekonomiye kazandırılıyor.
Bu kapsamda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan tarafından 2022’de açılışı yapılan Ankara Sof Kumaşı Dokuma Atölyesi’nde kadınlar, dokuma tezgahında tarihi kültürü yeniden canlandırıyor.
Kadınlar, tarihi 13. yüzyıla dayanan, Ankara keçisinin tiftiğinden üretilen, Osmanlı İmparatorluğu’nun ihraç ürünleri arasında yer alan ancak unutulmaya yüz tutan sof kumaşına dokuma tezgahlarında yeniden hayat veriyor.
“Tezgahtan Hayata Sof Kumaş” projesi ve Kızılcahamam El Sanatları Kültürümüzü Yaşatma ve Üretim Kadın Girişim Kooperatifi ile Kızılcahamam Yerel Eylem Grubu Derneğinin (KIYEGDER) desteğiyle kurulan atölyede yürütülen çalışmalara ilişkin AA muhabirine açıklamalarda bulunan Kızılcahamam Halk Eğitim Merkezi Müdürü Gürkan Hazar, bu kumaşın Ankara keçisinin tüylerinden elde edilen çok nadir ve değerli bir kumaş olduğunu anlattı.
“Literatürde ‘saray kumaşı’ ya da ‘sultanların kumaşı’ diye geçiyor”
Kumaşın Osmanlı dönemindeki önemine değinen Hazar, şu bilgileri paylaştı:
“1600-1700’lü yıllarda Osmanlı Devleti’nde ihraç kalemleri içerisinde hep ilk onda yer almış çok değerli bir kumaş. İsmini, sufilerden alıyor. Sufilerin, keçilerin tüylerini meşe külüyle yolup elbiseye dönüştürüp giymeleriyle başlıyor. Kışın sıcak, yazın serin tutar ve alerjik reaksiyon göstermez, böyle bir özelliği var. Sonrasında bu kumaş, saray eşrafının giydiği bir kumaşa dönüşüyor. Dolayısıyla ismi de literatürde ‘saray kumaşı’ ya da ‘sultanların kumaşı’ diye geçiyor. Son yüzyıla baktığımızda sof kumaşın tamamen unutulduğunu, üretim yöntem ve tekniğinin kaybolduğunu görüyoruz.”
“170-180 civarında kursiyer yetiştirdik”
Hazar, sof kumaşın yeniden yaşatılması için 2017 yılında harekete geçtiklerini, 2 yıl boyunca projenin AR-GE çalışmalarını gerçekleştirdiklerini söyledi.
Verilen desteklerin, sürecin ilerlemesine katkıda bulunduğunu vurgulayan Hazar, “Projenin birinci aşaması bittikten sonra üretimi öğrendik, formülü bulduk. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız, 2 milyon liralık destek verdi. Güdül, Ayaş ve Çamlıdere’de atölyeler kuruldu. Yetiştirilmek üzere kursiyerler getirildi. O kursiyerlerimiz şu anda yetişti, usta öğretici belgesi aldı. 170-180 civarında kursiyer yetiştirdik.” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın, sof kumaşa ve yürütülen projeye özel ilgi gösterdiğini, atölyenin de açılışını yaptığını aktaran Hazar, Emine Erdoğan’ın özellikle katıldığı bazı uluslararası programlarda sof kumaşından tasarlanan kıyafetleri tercih etmesinden de büyük bir onur ve gurur duyduklarını dile getirdi.
“Kadının gücü, kadının yeteneği, kadının kendine inanması…”
Kızılcahamam El Sanatları Kültürümüzü Yaşatma ve Üretim Kadın Girişim Kooperatifi Başkanı Kadriye Doğanoğlu, “Her ev bir atölye olacak” sloganıyla yola çıktıklarını belirterek, kooperatif olarak Kızılcahamam Halk Eğitim Merkezinin desteğiyle 650 saatlik sof kumaş dokuma kursu verdiklerini aktardı.
Kursla kadın girişimciliğinin de desteklendiğine işaret eden Doğanoğlu, tiftiğin kırpılıp gelmesinden, yıkanması, taranması, ipin eğirilmesi ve kumaşa dönüştürülmesine kadar tüm işlemleri yaparak sof kumaştan atkı, şal, ceket, yelek, kravat, çanta gibi ürünler ürettiklerini söyledi.
Kadın emeğinin önemine dikkati çeken Doğanoğlu, “Kadının gücü diyelim, kadının yeteneği diyelim, kadının kendine inanması diyelim. Gerçekten çok emek verilerek yapılan bir iş. Burada yaptığımız ürünleri halk eğitim merkezimiz, yerel eylem grubu, kaymakamlığımız ve belediyemiz aracılığıyla satışa sunuyoruz.” diye konuştu.
Doğanoğlu, bu sayede kadınların ek gelir imkanı elde ettiğine, öz güvenlerinin arttığına ve kendilerini geliştirmek amacıyla daha çok çabaladıklarına dikkati çekti.
KIYEGDER Başkanı Yılmaz Özbek ise üretim çalışmalarını anlatarak, “Hedefimiz, böylesine kıymetli olan, unutulmaya yüz tutmuş kumaşı hem ülkemiz hem de mümkünse uluslararası düzeyde tanıtmak ve hanımlarımızın el emeğinin satışını yaygınlaştırarak onları, kendilerine gelir sağlayacak pozisyona getirmek.” dedi.
Muhabir: Eylül Aşkın Akçay
