ANKARA (AA) – Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan haziran ayına ilişkin geçici dış ticaret verileri açıklandı.
Buna göre, Genel Ticaret Sistemi (GTS) kapsamında ihracat, haziranda geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 7,9 yükselişle 20 milyar 515 milyon dolar, ithalat da yüzde 15,2 artışla 28 milyar 688 milyon dolar oldu.
Dış ticaret açığı, haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 38,8 artarak 8 milyar 173 milyon dolara yükseldi.
İhracatın ithalatı karşılama oranı Haziran 2024’te yüzde 76,4 iken geçen ay yüzde 71,5 olarak belirlendi.
Ocak-haziran döneminde dış ticaret açığı yüzde 16,3 arttı
Ocak-haziran döneminde de ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,1 artışla 131 milyar 408 milyon dolar, ithalat yüzde 7,2 yükselişle 180 milyar 845 milyon dolar oldu.
Ocak-haziran döneminde dış ticaret açığı yüzde 16,3 artışla 49 milyar 437 milyon dolara yükseldi.
İhracatın ithalatı karşılama oranı Ocak-Haziran 2024 döneminde yüzde 74,8 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 72,7’ye geriledi.
Enerji ve altın hariç dış ticaret
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, haziranda yüzde 8,1 artarak 17 milyar 532 milyon dolardan 18 milyar 955 milyon dolara çıktı. Haziranda enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat yüzde 16,9 artarak 19 milyar 285 milyon dolardan 22 milyar 544 milyon dolara yükseldi.
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı, haziranda 3 milyar 588 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Dış ticaret hacmi yüzde 12,7 artarak 41 milyar 499 milyon dolar oldu. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 84,1 olarak kayıtlara geçti.
İmalat sanayisinin payı yüzde 94,8 oldu
Buna göre, ekonomik faaliyetler incelendiğinde ihracatta haziranda imalat sanayisinin payı yüzde 94,8, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 2,9, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,7 oldu.
Bu yılın ocak-haziran döneminde ihracatta imalat sanayisinin payı yüzde 94,2, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,6, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,6 olarak belirlendi.
Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre, ithalatta haziranda ara mallarının payı yüzde 67,6, sermaye mallarının payı yüzde 14,6 ve tüketim mallarının payı yüzde 17,6 olarak hesaplandı.
İthalatta yılın ilk altı ayında ara mallarının payı yüzde 69,7, tüketim mallarının payı yüzde 16,3 ve sermaye mallarının payı yüzde 13,9 oldu.
Almanya ihracatta, Çin ithalatta ilk sırada
Haziranda ülkeler özelinde ihracatta ilk sırayı 1 milyar 728 milyon dolarla Almanya aldı. Bu ülkeyi 1 milyar 266 milyon dolarla Birleşik Krallık, 1 milyar 197 milyon dolarla ABD, 1 milyar 70 milyon dolarla İtalya ve 890 milyon dolarla Fransa izledi. Söz konusu ayda ilk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 30’unu oluşturdu.
Ocak-haziran döneminde ihracatta ilk sırayı 10 milyar 915 milyon dolarla Almanya aldı. Bu ülkeyi sırasıyla 8 milyar 164 milyon dolarla Birleşik Krallık, 7 milyar 837 milyon dolarla ABD, 6 milyar 662 milyon dolarla İtalya ve 5 milyar 636 milyon dolarla Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,8’ine karşılık geldi.
Haziranda ithalatta ise ilk sıra Çin’in oldu. Çin’den yapılan ithalatın tutarı 3 milyar 831 milyon dolar olarak hesaplanırken, bu ülkeyi 3 milyar 316 milyon dolarla Rusya, 2 milyar 698 milyon dolarla Almanya, 1 milyar 468 milyon dolarla ABD ve 1 milyar 117 milyon dolarla İsviçre izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 43,3’ü olarak belirlendi.
Ocak-haziran dönemindeki ithalatta da ilk sırada 23 milyar 956 milyon dolarla Çin yer aldı. Bu ülkeyi 21 milyar 705 milyon dolarla Rusya, 14 milyar 642 milyon dolarla Almanya, 8 milyar 259 milyon dolarla ABD ve 7 milyar 984 milyon dolarla İtalya izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 42,3’ü olarak hesaplandı.
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre, haziranda bir önceki aya kıyasla ihracat yüzde 6,1 azalırken, ithalat yüzde 1,8 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre de haziranda geçen yılın aynı ayına kıyasla ihracat yüzde 3,6, ithalat yüzde 9,6 yükseldi.
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, “ISIC Rev.4” sınıflaması içinde yer alan imalat sanayisi ürünlerini kapsıyor. Haziranda bu sınıflamaya göre imalat sanayisi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,8 oldu. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ihracatı içindeki payı, yüzde 3 olarak kayıtlara geçti.
Ocak-haziran döneminde, ISIC Rev.4’e göre imalat sanayisi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,2’yi, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,5’i buldu.
Haziranda imalat sanayisi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 83,5 olarak belirlendi. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 10 olarak kaydedildi.
Ocak-haziran döneminde imalat sanayisi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 80,4, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ithalatı içindeki payı da yüzde 10,9 olarak kayıtlara geçti.
Özel Ticaret Sistemi verileri
Özel Ticaret Sistemi’ne göre de haziranda ihracat, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 7,7 artarak 18 milyar 408 milyon dolar oldu. İthalat ise yüzde 14,9 artarak 26 milyar 117 milyon dolara çıktı.
Haziranda dış ticaret açığı yüzde 36,8 artarak 5 milyar 637 milyon dolardan 7 milyar 710 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı, Haziran 2024’te yüzde 75,2 iken bu yılın aynı ayında yüzde 70,5’e geriledi.
Özel Ticaret Sistemi’ne göre ihracat, ocak-haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 4,6 artarak 119 milyar 362 milyon dolar, ithalat yüzde 7,2 yükselişle 168 milyar 775 milyon dolar olarak belirlendi.
Ocak-haziran döneminde dış ticaret açığı yüzde 14,3 artarak 43 milyar 245 milyon dolardan 49 milyar 413 milyon dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı Ocak-Haziran 2024 döneminde yüzde 72,5 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 70,7’ye geriledi.
Muhabir: Mert Davut,Mertkan Oruç
