ANKARA (AA) – Endüstriyel robotların da yer aldığı yeni nesil üretim teknolojileri Türk savunma sanayisinin gelişimine katkı sunuyor.
INTECRO Robotik, otomotiv ve yan sanayi, savunma sanayisi, havacılık, gemi inşa, iş makineleri, ağır vasıta, araç üstü ekipman, vagon ve raylı sistem endüstrisinin aralarında bulunduğu birçok sektör için endüstriyel robot temelli üretim ve proses çözümleri geliştirip tesis ediyor.
Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Ali Şen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “neredeyse robotik teknolojinin yer almadığı hiçbir endüstrinin kalmadığını” söyledi.
Savunma ve havacılık endüstrilerinin de dünyadaki bu gelişmelerden nasibini aldığını dile getiren Şen, şöyle konuştu:
“Dünyada mühimmat veya roket üretiminde faaliyet gösteren gelişmiş ülkelerdeki çok sayıda firma, yeni nesil üretim teknolojilerini yıllardır süregelen bir devamlılıkla entegre edip, yaygınlaştırmaya başladı. Böyle olunca kalite, seri üretim, hız ve performans odaklı üretim artmaya başladı. Bizlerde INTECRO olarak 2013 yılından itibaren savunma endüstrisinde robotik ve otomasyona dayalı üretim sistemleri kurmaya başladık. MKE ve Roketsan başta olmak üzere çok sayıda firmamıza üretim sistemi geliştirdik ve tesis ettik. Onların seri üretim ihtiyaçları diğer savunma endüstrisi sektörlerine göre daha yoğun. Sonrasında havacılık endüstrisinde TUSAŞ ve benzer şekilde ASELSAN’ın bir takım test ve prototip ihtiyaçlarında projeler gerçekleştirdik. Halihazırda ASELSAN’a seri üretim odaklı yeni yatırımlarında çözüm ortağı olarak görev yapmaya devam ederken, içerisinde robotik sistemlerin de yer aldığı yeni nesil üretim teknolojileri sağlıyoruz.
Diğer taraftan, yeni nesil üretim teknolojilerinde robotik kadar dijital ikiz konusu da oldukça önemli olduğunu vurgulayan Şen, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Artık fabrikalar öncelikle dijital ikizde modelleniyor. Birtakım özel programlar vasıtasıyla üretim yapıları kurgulandıktan sonra gerçek fabrikalara dönüştürülüyor ve yönetiliyor. Aynı zamanda yeni nesil fabrikalarda bunların (makine ve üretim hatlarının) gerçek zamanlı olarak birbirine bağlanıp çalışmaları izlenebilmektedir.
Robot ve dijital ikizin yanı sıra, savunma ve havacılık sektöründe de popüler olan bir teknoloji daha öne çıkıyor. Çok sayıda sensörün bir arada çalışarak anlamlı veriler oluşturduğu sensör füzyonu, üretim sistemlerinde de kullandığımız bir teknoloji haline geldi. Benzer şekilde kontrol teknolojileri, servolu sistemler, akıllı manipülatörler üretim teknolojilerinin halen vazgeçilmez temel unsurlarını oluşturuyor. En önemlilerinden biri de aslında yıllar boyu anlamını yitirmeyen kalıp ve fikstür teknolojileridir. Bu teknolojilerin bütünsel olarak harmanlanmasıyla ortaya çıkan ‘üretim teknolojisi’ anlayışını 2013’ten beri çeşitli kurum ve kuruluşlarımıza entegre ediyoruz.”
MKE’de nüfuz edici bomba, piyade tüfeği, ASELSAN’da atom mühimmatı gibi çeşitli silah ve mühimmat sistemleri için üretim hatlarının kurulumlarını gerçekleştirdiklerini anlatan Şen, halen MKE ve ASELSAN için farklı türden mühimmat, elektro-optik ve savunma sistemlerine yönelik seri üretim odaklı üretim teknolojileri geliştirip, kurulumu için çalıştıklarını bildirdi.
Yeni robotlar göreve hazır
Üretim ve teslimatını yaptıkları robotik sistem hakkında da bilgiler veren Şen, şunları kaydetti:
“Yüksek mukavemette zırh çeliklerinin birleştirilmesi için gerekli olan kaynaklı üretim süreçlerinde kullanılacak. Robotik sistemler üretimi yapılacak iş parçalarını yüksek hassasiyette konumlayabiliyor. Kaynağın doğruluğu, mukavemetini istenen standartlarda karşıladığı gibi oluşabilecek hataları tespit ederek üretim prosesini o hatalardan arındırılacak şekilde yönlendiriyor. Bu robotik sistemlerin sezgisel ve adaptif bir yönün olduğu anlamına gelir. Yani iş parçalarında ufak tefek hatalar olsa bile onları görüp tolere edebiliyor. Kaynak öncesi ön hazırlık aşamasında oluşabilecek birtakım imalat hatalarını, tolerans kayıplarını görüp, analiz edip, kaynağı ona göre yapabilme kabiliyetine sahip. Bu yönüyle kaliteli üretimin sürdürülebilirliği açısından çok şey vadediyor.
Ağır imalat endüstrisi için kullanılan milimetrenin yüzde 5 hassasiyetinde kaynaklı imalat yapabilen, yüksek hassasiyetli, her biri onlarca eksenden oluşan çok sayıda robotik sistem göreve hazır diyebiliriz. Bize verilen görevi elimizden gelenin fazlasını yaparak, gece gündüz çalışarak gerçekleştirmeye çalıştık. Yaptığımız iş çerçevesinde içimiz rahat ve robotlarımız üretime hazır noktada.”
Togg’un bataryalarından gemi inşa ve vagon sanayine
INTECRO Robotik Genel Müdürü Serhat Uğural da üretim teknolojilerinde pek çok sektör için farklı çözümler sunan önemli bir stratejik çözüm ortağı olduklarını söyledi.
Yurt içinde ve dışında çok sayıda proje tamamladıklarını ifade eden Uğural, son yıllarda belirli sektörler için uzmanlaşmaya yönelik bir strateji uygulamaya başladıklarını anlattı.
Bu sektörlerden gemi inşa endüstrisinde tersanelere yönelik inovatif yönü güçlü çözümler oluşturduklarını dile getiren Uğural, şöyle konuştu:
“3 önemli sektöre hizmet ve teknolojiler sağlıyoruz. Sektörlerimizden bir tanesi savunma-havacılık, diğeri otomotiv ve elektromobilite ve son olarak metal işlemenin olduğu genel endüstriler. (vagon, gemi, ticari araç, makine, ağır vasıta, enerji sektörleri) Bursadaki şirketimiz ve organizasyonumuz otomotiv ve elektromobilite için hizmet veriyor. Mesela yerli markamız Togg otomobillerinin bataryalarını üreten SİRO firmasında üretim hatlarının büyük çoğunluğu INTECRO tarafından tesis edildi. Yollarda dolaşan ne kadar Togg marka araç varsa üzerindeki bataryalar INTECRO’nun kurmuş olduğu üretim hatlarından çıktı. Ayrıca Renault, TOFAŞ gibi otomotiv üreticilerine de çeşitli üretim teknolojileri geliştiriyoruz.”
Genel sektörlerde seri üretim için robotizasyon ve makineleşmenin oldukça zor olduğuna işaret eden Uğural, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Her ne kadar zorlu alanlar olsa da, bu sektörlere yönelik farklı teknolojilerin harmanından çok sayıda ürün ve işlevsel teknoloji geliştirdik. Bunlardan sonuncusu ‘makine zekası AR-GE programımız’ sonucu ortaya çıkan ve robotların üretimde yapılacak işi otonom olarak incelemesini, öğrenip uygulamasına imkan sağlayan ve ‘Bilinch’ markası ile piyasaya sürdüğümüz ‘Self Programming’ (kendi kendini programlama) teknolojimiz. İlk olarak RMK tersanesi ile anlaşma yapmak suretiyle Bilinch teknolojisiyle donatılmış 30 ve 60 metrelik hatlardan oluşan iki farklı robotik kaynak sistemini tesis ettik. Yurt içinde ve yurt dışında aynı alanda üretim yapan pek çok şirket tarafından teveccüh gördü. Sedef ve İÇTAŞ gibi Türkiye’nin önde gelen tersanelerine Bilinch teknolojisine sahip robotik sistemleri kurmaya devam ediyoruz.
Bir diğer uzmanlaştığımız alan lokomotif ve vagon endüstrisi. Yük ve yolcu vagon gövdeleri ve bunlara ait boji üretimine ilişkin olarak tesis ettiğimiz çok sayıda robotik üretim hattı mevcut. TÜRASAŞ, Vako Vagon, Gök Rail gibi kamu ve özel sektörün fabrikalarında kurmuş olduğumuz hatların ülkemizin gelişimine hizmet etmesi bizler için mutluluk verici. Isuzu, MAN, Erkunt, Otokar, Bozankaya, Hyundai Rotem, Putzmeister, TÜBİTAK SAGE, ZF Sachs, Mahindra gibi yerli ve yabancı çok sayıda genel endüstri ve ağır endüstri firmasına metale şekil veren robotik teknolojiler tesis ettik.”
Muhabir: Göksel Yıldırım,Firdevs Bulut Kartal
