İSTANBUL (AA) – Bu yılın TIME100 AI listesinde yer alan Türk asıllı medya sanatçısı Refik Anadol, TIME dergisinin kapağı için çarpıcı bir projeye imza attı. Anadol, stüdyosunun geliştirdiği yapay zeka sistemini, derginin 100 yılı aşkın bir dönemi kapsayan 5 binden fazla kapağının arşiviyle eğitti.
Ortaya çıkan soyut görsel, sanatçının imzası haline gelen akışkan ve moleküler estetikle, yapay zekanın TIME’ın 100 yıllık görsel tarihini hayal etmesini simgeliyor.
Anadol ve ekibinin geliştirdiği Large Nature Model (Büyük Doğa Modeli) isimli modüler ve çok modlu yapay zeka sistemi, kapsamlı bir araştırma ve işbirliği sürecinin ürünü olarak ortaya çıktı. Model, doğal dünyanın bugüne kadar toplanmış en kapsamlı etik veri seti üzerinde eğitildi. Bu veri seti, National Geographic Society, Smithsonian Institution ve Londra Doğa Tarihi Müzesi gibi kurumların arşivlerinden alınan yarım milyardan fazla görsel ile 16 yağmur ormanından doğrudan toplanan verilerden oluşuyor.
Çalışmaları New York’ta Modern Sanat Müzesi MoMA, Londra’da Serpentine Galerileri ve Bilbao’da Guggenheim Müzesi’nde de sergilenen Anadol, projede Nvidia ve Google Cloud’dan da destek aldı. Çalışmada ayrıca sistemin bazı aşamalarında Meta’nın Llama ve Google’ın Gemini modelleri de kullanıldı.
Refik Anadol ve ekibi, TIME dergisinin tüm kapaklarını tematik ve tarihsel verileri çıkararak analiz etti ve bu verileri yapay zeka sistemini, “Gelecek kapağı” ve “Arşiv rüyası” başlıklı iki farklı modda çalıştırmak için kullandı.
TIME kapağı, “arşiv rüyası” modunda üretildi. Bu modda, derginin yüzyıllık arşivi Anadol’un sanatsal yorumuyla harmanlandı. Kapaktaki ana görsel yapay zeka tarafından oluşturulurken, metinler, sergi bağlamı ve ölçek için eklenen Anadol silueti gibi detaylar insan yönlendirmesiyle belirlendi. Kapak, çevrim içi ortamda, kesintisiz bir video döngüsü olarak görülebiliyor.
Geleceğin korkulacak sabit bir varış noktası değil şekillendirilebilir akışkan bir gerçeklik olduğu düşüncesiyle eserlerine imza atan sanatçı, TIME kapağının da bir anlamda müze olabileceğini ifade ediyor.
Muhabir: Hilal Uştuk
