Türkiye’de özellikle Karadeniz Bölgesi’nde üreticilerin önemli geçim kaynaklarından biri olan fındıktaki tehlike olan ‘kozalak akarı’ ve ‘külleme hastalığı’ ile mücadele başladı. Ordu İl Tarım ve Orman Müdürü Kemal Yılmaz, hastalık ve zararlı mücadelesinin verim ve kaliteyi arttırdığını belirtti.
Fındığın meyve, yaprak ve sürgün gözlerini tahrip ederek ekonomik kayıplara neden olduğu bilinen kozalak akarı ile fındık bitkisinin en önemli hastalıklarından olan külleme hastalığına karşı kimyasal mücadele başladı. Üreticiler, hastalık ve zararlılara karşı mekanik mücadele sürdürürken, diğer taraftan kimyasal ilaçlama yoluyla bahçelerinde uygulamalar da yapıyor.
“Küllemenin belirtileri özellikle genç yapraklarda dip sürgünlerde ilk olarak görülmeye başlıyor”
Ordu İl Tarım ve Orman Müdürü Kemal Yılmaz, fındıkta arzu edilen kalite ve verime ulaşmak adına gübreleme, zirai mücadele ve budama çalışmalarının önemli olduğuna değindi. Nisan ayı sonu ve mayıs ayı içerisinde külleme hastalığı ile birlikte fındık kozalak akarı zararlısına karşı mücadelenin yapılması gerektiğine değinen Yılmaz, “Bir önceki yıl bahçemizde hastalık görülmediyse, bahçemizde külleme belirtileri olduğunda mücadele çalışmalarına başlamamız gerekiyor ki, bu da küllemenin belirtileri özellikle genç yapraklarda dip sürgünlerde ilk olarak görülmeye başlıyor. Yaprakların üzerinde kül serpilmiş gibi beyaz lekeler oluşmaya başlıyor, ilerleyen safhada bu beyaz lekeler kahverengileşmek suretiyle büyüyor ve kahverengi lekelere dönüşüyor ve yaprağı tamamen kapsayan bir hal alabiliyor” dedi.
“Önlem alınmazsa çotanakların kurumasına ve ciddi verim kaybına neden oluyor”
Aynı şekilde geç dönemde görülen külleme hastalığına müdahale yapılmadığı takdirde fındık çotanaklarının kuruyabileceğine değinen Yılmaz, “Kuruyan çotanaklar dökülmek suretiyle verimde ciddi kayıplara neden olabiliyor. O nedenle külleme hastalığına karşı fındık bahçelerimizde mücadele çalışmalarını aksatmadan gerçekleştirmemiz gerekiyor. Külleme hem bu yılın ürününe zarar verdiği gibi hem de fotosentezi olumsuz etkilediği için bir sonraki yıl alacağımız ürününü de olumsuz şekilde bir şekilde etkiliyor. Bu nedenle biz külleme hastalığına karşı mücadele çalışmalarını aksatmadan yapmamız gerekiyor” şeklinde konuştu.
“Mekanik mücadelenin yanında hastalık ve zararlıların yoğunluğuna göre kimyasal mücadele de gerekiyor”
Kozalak akarı ile ilaçlı mücadele kadar mekanik mücadelenin de önemli olduğunu belirten Yılmaz, “Fındığın yapraksız olduğu dönemde topladığımız kozalakları fındığın dibine atmak suretiyle kozalak akarı ile mekanik mücadele işlemini gerçekleştirmiş oluyoruz. Kozalak akarı yoğun olduğu bahçelerde mekanik mücadelenin yeterli olmadığı, kimyasal mücadelenin de yapılması gerektiğini, kimyasal mücadele için en uygun zamanın ise kozalakların açıldığı ve akarların dışarıya çıktığı dönemde yapılması gerekmekte” ifadelerine yer verdi.
“Aynı anda hem küllemeye, hem de kozalak akarına karşı mücadele etmek mümkün”
“Kozalak akarı zararlısına ve küllemeye her ikisine birden etkili olan ilaçlar var. Bakanlığımız teknik talimatlarında yer alan bu ruhsatlı ilaçları uygulamak sureti ile hem kozalak akarına karşı, hem de küllemeye karşı şu dönemde mücadele işlemini gerçekleştirebiliriz” diyen Yılmaz, “Böylece kozalak akarının veya küllemenin bahçemizde daha çok zarar vermesinin de önüne geçmiş oluruz ve fındıkta arzu ettiğimiz verim ve kalite değerlerine de ulaşmış oluruz. Üreticilerimiz kozalak akarı mücadelesini ve külleme hastalığına karşı mücadeleyi ihmal etmesinler. Aksi takdirde kozalak akarı zararlısından kaynaklı uç kurumaları olacaktır, küllemeden dolayı çotanaklarda kuruma ve dökülme olacaktır bu da verim kaybı anlamına gelmektedir. Bütün bu olumsuzluklarla karşılaşmamak için şu içinde bulunduğumuz dönem itibariyle üreticilerimizin mutlaka bahçelerinde gerekli kontrolleri yapıp, kozalak akarı zararlısına ve küllemeye karşı kimyasal ilaçlama gerçekleştirmeleri gerekiyor” diye konuştu.
İlhan Enginyurt isimli fındık üreticisi kış döneminde fındık akarı kozalaklarını topladığını ve budama yaptığını, bu sayede dönümde 250 kilogram fındık mahsulü aldığını söyledi.
