DAKAR (AA) – Mali Dışişleri Bakanı Abdoulaye Diop’un 16 Haziran’da Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) oturumunda, MINUSMA’nın derhal sonlandırılması çağrısının ardından gözler 30 Haziran’da yapılacak BMGK oturumuna çevrildi.
Göreve başladığı 2013’ten bu yana her sene görev süresi 1 yıllığına uzatılan misyonun göreve devam edip etmeyeceği oylamayla belli olacak.
Mali Dışişleri Bakanı Diop, çekilme talebinin gerekçesini “MINUSMA ile yaşanan güven krizi” şeklinde açıklarken, 2 taraf arasındaki ilişkiler 2021’den beri giderek kötüleşti.
MINUSMA ile Mali yönetiminin arası 2020’de Cumhurbaşkanı İbrahim Babacar Keita’yı devirerek başa geçen ardından oluşturulan sivil geçiş hükümeti aktörleriyle yaşanan anlaşmazlık sebebiyle 2021’de yeniden darbe yapan Albay Assimi Goita döneminde bozulmaya başladı.
MINUSMA’nın, Mali ordusunun “sivil katliamı yaptığı” iddialarına ilişkin soruşturma talepleri, Bamako yönetimince engellendi.
Sadece son 3 ayda Mali, MINUSMA’nın talep ettiği 175 uçuş iznini reddetti.
MINUSMA askerleri 7 ay tutuklu kaldı
Bamako ve BM arasında yaşanan en büyük kriz ise MINUSMA’da görevli 49 Fildişi Sahili askerinin 10 Temmuz 2022’de “paralı asker” suçlamasıyla Bamako havalimanında tutuklanmasıyla patlak verdi.
Olaya tepki gösteren MINUSMA Sözcüsü Olivier Salgado sınır dışı edildi, askerler de 7 ay tutuklu kaldıktan sonra çeşitli diplomatik girişimler sonucu serbest kaldı.
Şubat 2023’te ise MINUSMA İnsan Hakları Birimi Direktörü Guillaume Ngefa Atondoko Andali “istenmeyen kişi” ilan edildi.
MINUSMA’nın ,Mali ordusunu 2022’de Moura bölgesinde düzenlenen bir terör operasyonunda en az 500 sivili öldürmekle suçlaması ve mayısta buna ilişkin rapor yayımlaması gerilimi artırdı.
MINUSMA’nın Moura saldırısına ilişkin hazırladığı raporun, “hayal ürünü” ve “taraflı” olduğunu belirten Mali makamları, barış misyonu hakkında “devletin güvenliğini tehlikeye atmak” ve “askeri komplo” suçlamasıyla soruşturma başlattı.
Dünyanın en tehlikeli barış misyonu
MINUSMA, Mali’de patlak veren güvenlik krizi sonrası 25 Nisan 2013’te BMGK kararıyla kuruldu.
Ülkenin kuzey, doğu, batı ve iç kesiminde olmak üzere 12 bölgede konuşlu MINUSMA’da Ermenistan’dan Zambiya’ya 61 ülkeden 15 binden fazla asker ve polis görev yapıyor.
BM’nin 31 Mayıs’ta güncellediği verilere göre, MINUSMA, son 10 yılda 192’si terör saldırılarında olmak üzere, 306 unsurunu kaybetti.
Terör saldırılarında verdiği kayıp sayısı nedeniyle MINUSMA “dünyanın en tehlikeli barış misyonu” olarak kabul ediliyor.
Mali hükümetinin, Rus paralı asker grubu Wagner ile anlaşması sonrasında aralarında İngiltere, Fildişi Sahili, Almanya, Danimarka, İsveç, Benin ve Mısır gibi ülkeler, misyondan askerlerini çekme kararı almıştı.
Muhabir: Fatma Esma Arslan
