İSTANBUL (AA) – Pozitif seyrin geçen hafta devam ettiği emtia piyasasında yukarı yönlü bir seyir izlendi.
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) politikalarına ilişkin belirsizliklere karşın bu ayki para politikası toplantısının ardından faiz artırımına son vereceğine yönelik öngörülerin masada olmasının yanı sıra Ukrayna-Rusya savaşından kaynaklı jeopolitik riskler, hava sıcaklıklarının rekor seviyelere ulaşmasıyla artan endişelerden dolayı emtia piyasasındaki yükseliş eğilimi devam etti.
Çin’den gelen zayıf ekonomik veriler sonrası ülkede teşviklerin artırılacağı beklentisi de emtia piyasasını olumlu etkiledi.
Geçen hafta, Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, “Tahıl anlaşması fiilen son buldu, durduruldu. Rusya, ilgili şartlar uygulanır uygulanmaz derhal tahıl anlaşmasına geri dönecek.” dedi.
Ukrayna Tarım Politikası ve Gıda Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da Rusya’nın Karadeniz Tahıl Girişimi’ne dahil olan liman altyapı tesislerini bombaladığı aktarılmıştı.
Odessa ve Çornomorsk limanlarındaki tahıl terminalleri ve liman altyapısının saldırıya uğradığına işaret edilen açıklamada, “Gece yapılan saldırıda Çornomorsk limanının tahıl ihracat altyapısının önemli bir kısmı devre dışı kaldı. Çornomorsk limanı ayrıca 60 gün önce büyük tonajlı bir gemiye yüklenerek tahıl koridoru üzerinden sevk edilmesi gereken 60 bin ton tahılı da kaybetti.” bilgisi paylaşılmıştı.
Altının ons fiyatı, yükseliş eğilimini üst üste 3. haftaya taşıdı
Geçen hafta değerli metallerde karışık bir seyir izlendi.
Altının ons fiyatı 1.987,5 dolarla 17 Mayıs’tan bu yana en yüksek seviyesini test etmesinin ardından haftayı yüzde 0,3 artışla tamamlayarak yükseliş eğilimini üst üste 3. haftaya taşıdı.
Haftayı gümüş yüzde 1,4 ve platin yüzde 1,2 azalışla tamamlarken, paladyum yüzde 1,4 değer kazandı.
Analistler, Fed’in bu ay politika faizini 25 baz puan artırarak “şahin” adımlarına son verebileceği öngörülerinin güçlenmesiyle güvenli liman olarak adlandırılan altına talebin arttığını ifade etti.
Çin ekonomisinin beklentilerin altında büyümesi, ülkede endüstriyel metallere talebin azalacağına yönelik endişeleri artırarak gümüş ve platin fiyatlarını aşağı yönlü baskıladı.
Baz metallerde ise kurşun hariç negatif bir seyir öne çıktı.
Tezgah üstü piyasada bakır yüzde 2,7, alüminyum yüzde 2,3, nikel yüzde 4,5 ve çinko yüzde 1,3 azalış kaydederken, kurşun yüzde 0,2 değer kazandı.
Çin ekonomisine dair belirsizlikler ve küresel ekonomik aktiviteye yönelik endişeler, bakır fiyatları başta olmak üzere çoğu baz metalde satışlara neden oldu.
Alüminyum tüketiminde de dünyanın en büyük metal kullanıcısı olarak bilinen Çin’in salgınla ilgili kısıtlamalardan yavaş bir şekilde kurtulması nedeniyle gecikmeler görüldü.
Enerji emtiasında pozitif bir seyir izlendi
Geçen hafta enerji tarafında pozitif bir seyir izlenirken, Brent petrol haftayı yüzde 1,3 ve New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gaz ise yüzde 7,3 yükselişle tamamladı.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi, ülkedeki ticari ham petrol stoklarının geçen hafta yaklaşık 700 bin varil azalarak 457 milyon 400 bin varile gerilediğini açıkladı. Dünyanın en büyük petrol tüketicisinin stoklarındaki düşüş, petrol talebinin arttığına işaret ederek fiyatların yukarı yönlü hareketini destekledi.
Yükselen hava sıcaklıklarıyla elektrik sağlayıcılarının, artan klima kullanımına güç sağlamak için doğal gaz talebinin de arttığı görüldü.
Tarım emtiasında ralli 2. haftaya taşındı
Rusya’nın tahıl koridoru anlaşmasından çekilmesiyle artan arz endişeleri, tarım emtiasının fiyatlarında sert yükselişler görülmesine neden oldu.
Ralli haftasının yaşandığı tarım emtiasında, Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday yüzde 5,4, mısır yüzde 4,5, soya fasulyesi yüzde 2,3 ve pirinç yüzde 2,7 değer kazandı.
Intercontinental Exchange’de (ICE) pamuk yüzde 5,2, şeker yüzde 1,4 ve kakao yüzde 1,9 ve kahve yüzde 0,7 artış kaydetti.
ABD’de haftalık pirinç ihracatının düşüş gösterdiğine yönelik veriler pirinç fiyatlarında değer kazançlarına neden olurken, pamuk talebinin artacağı beklentileri de pamuk fiyatlarını yukarı yönlü destekledi.
Petrol fiyatlarındaki yükseliş ve Brezilya realinin dolara karşı değer kazanması şeker piyasasını olumlu etkilerken, Brezilya’nın Minas Gerais eyaletindeki aşırı yağışın teslimatları geciktirebileceğine yönelik endişelerin artırması da kahve fiyatlarını artırdı.
Brezilya’nın haziran kahve ihracatının yüzde 19 düşerek 2,3 milyon torbaya gerilemesinin kahvede arza yönelik endişeleri artırması, kahve fiyatlarını yukarı yönlü destekleyen başka bir etken oldu.
Metrik ton başına 3.439 dolar ile Mart 2011’den bu yana en yüksek seviyesine çıkan kakaoda ise tüccarlar ve çikolata üreticileri sınırlı tedarikle karşı karşıya kalırken, Batı Afrika’daki kakao üretimindeki düşüşün de etkisiyle kakao fiyatları arttı.
Batı Afrika’da son zamanlarda görülen ve kakao çekirdeklerinin kararıp çürümesine neden olan siyah bakla hastalığının yayılmasını hızlandıran şiddetli yağmur da kakao fiyatlarının yükselmesine neden olan başka bir etken oldu.
Analistler, hastalığın aşırı yağışlı havalardan yayılmasının, kakaonun mahsul kalitesinin ve üretiminin düşmesine neden olabileceğini belirterek, Fildişi sahilindeki çiftçilerin kakao teslimatlarının da yıl başından bu yana düşüş kaydettiğini hatırlattı.
Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu,Muhammed Said Tanıl
