İSTANBUL (AA) – Dökmeci, uzun yıllar ilgisini çeken topraksız tarım ve hayalini kurduğu topraksız tarım makinelerinin yerli üretimi için 2020 yılında şirketini kurdu.
Ev ve iş yerleri gibi yeşil yapraklı yenilebilir sebzelerin tüketildiği yerlerde bitki üreten cihazları bu lokasyonlara koyma hedefiyle yola çıkan Dökmeci, iç pazardaki ilk satışını ise 2023 yılında gerçekleştirdi.
Üretim serüvenini AA muhabirine anlatan Dökmeci, “İlk başta sağdan soldan topladığım parçalarla küçük prototip cihazlar kurdum. Bu cihazlarla konsepti ortaya çıkardıktan sonra kendi tasarımlarımıza başladık. Cihazın içindeki elektronik kart ve yazılımlar kendi tasarımımız. Bunların hepsi Türkiye’de tasarlandı ve Türkiye’de yazıldı.” dedi.
Dökmeci, yerli ve milli üretim olan topraksız tarım cihazları için Türk Patent Kurumuna faydalı model ve patent başvurusu yaptıklarını, bunların inceleme aşamasını geçip onay alma sürecinde olduklarını söyledi.
Topraksız tarım cihazının çalışmasına yarayan elektronik kontrol kartı, yazılım, aydınlatma ve bitkilerin yetiştiği tepsilerin dahi kendi tasarımları ya da diğer Türk şirketleriyle birlikte Türkiye’de yerli ve milli imkanlarla üretildiğini ifade eden Dökmeci, bu projeleriyle Türkiye Girişimcilik Vakfı, Türkiye Bilişim Vakfı ve İş Bankasının iştiraki olan Maxis Girişim Sermayesi Portföy Yönetiminin işbirliği ile kurulan Founder-One’dan yatırım aldıklarını anlattı.
Dökmeci, cihazda yüksekliği 25 santimetreyi geçmeyen ve kök bitkisi olmayan her türlü bitkinin yetişebildiğine dikkati çekerek, “Sadece turp, patates, havuç gibi kök bitkileri yetişmiyor. Müşterilerimiz genellikle nane, kekik, fesleğen, kuzu kulağı, yenilebilir çiçekler gibi bitkileri yetiştirmeyi tercih ediyor. Topraksız tarım sistemleri genel olarak bitkileri geleneksel tarıma göre 3 kat daha hızlı büyütüyor.” bilgilerini verdi.
Geleneksel tarımda 3 ayda büyüyen fesleğenleri burada 1 ayda büyütüp ürün alabildiklerini belirten Dökmeci, şöyle devam etti:
“Topraksız tarımın aslında birçok farklı yöntemi var. Biz burada ‘gel-git’ ya da ‘doldur-boşalt’ denilen yöntemi kullanıyoruz. Bu yöntemde cihazımızda bitkilerimiz topraksız tarıma uygun, tarımsal taş yünüyle büyüyorlar. Bunları müşterilerimize tohumları içine ekili şekilde gönderiyoruz. Müşterilerimiz sadece bu ürünleri cihazın içine yerleştiriyor. Sonra cihazımız kendi içindeki tankına gerekli besinleri ölçerek koyuyor ve cihazın içindeki katlara bitkilerin istedikleri aralıklarda su veriyor.”
“Bir Türk ailesi yaprakları yenilebilir bitkileri evinde de yetiştirebilsin istiyoruz”
Global çapta artan maliyetlerin etkisiyle de böyle bir cihazı yapma gereksinimi duyduğunu belirten Dökmeci, insanların, şeflerin, ev kullanıcılarının daha çok sürdürülebilir, ilaçsız, taze ve doğal bitkilere eğiliminin olduğunu ancak bu bitkileri bulmanın her zaman zor olduğuna işaret ederek insanların ve restoranların bitkileri direkt tüketildiği yerde yetiştirerek hem katkısız tohum olduğundan hem de ilaçsız yetiştirildiğinden emin olduklarını ifade etti.
Dökmeci, sektörün Türkiye’de daha tam bilinmediğini ancak hızla geliştiğini vurgulayarak, “Aldığımız taleplerde de yüksek bir artış var. Şuan ülkemizde ürettiğimiz sadece işletmeler için tasarlanmış ürünler var. Yakında ev ürünlerimiz de olacak. Yine ülkemizde yerli ve milli imkanlarımızla bu ürünün daha küçük ve daha ucuz versiyonlarını yapmayı planlıyoruz. Örneğin bir Türk ailesi yaprakları yenilebilir bitkileri ve sebzeleri evinde de yetiştirebilsin ve aylık ihtiyacını karşılayabilsin istiyoruz. Ev cihazlarında aynı zamanda domates, salatalık gibi daha büyük bitkilerin üretilebileceği bir tasarım yapmayı hedefliyoruz ki ev kullanıcılarının talepleri biraz daha farklı oluyor işletmelere göre.” şeklinde konuştu.
Melih Dökmeci, cihazın satışını ilk kez 2023 yılında gerçekleştirdiklerini ifade ederek, şunları kaydetti:
“Şuanda Türkiye’de 3 şehirde 11 farklı lokasyona cihaz sattık. Bu cihazların büyük bir çoğunluğu şuan aktif olarak çalışıyor. Bazılarını daha müşterilerimiz devreye almadığı için çalışmıyor. Şuan cihazlarımız restoranlarda var, otellerde var, bazı büyük firmaların genel müdürlüklerinin içine kurduğumuz sistemlere var. Mesela bir özel enerji firmasının merkezinde 900 bitkiyi aynı anda yetiştiren bir sistem kurduk. O sistemden her gün 30 adet marul alınıyor ve o firmanın yemekhanesinde çalışanlara yemeklerinde, salata barlarında sunuluyor. Asıl hedefimiz yerli ve milli imkanlarla ülkemizde ürettiğimiz bu cihazımızın ihracatını gerçekleştirmek. Hedef pazarlar ise Avrupa, ABD ve Orta Doğu.”
Dünyadaki topraksız tarım sistemlerinin yüzde 80’inin ABD ve Avrupa’da olduğunu bildiren Melih Dökmeci sözlerini şöyle tamamladı:
“Orta Doğu’da da bu konuda büyük bir ihtiyaç olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla bu ülkelere açılmayı planlıyoruz. Zaten çok hızlı büyüyen bir sektör. Senede yüzde 20 kadar büyüme oranı var. Topraksız tarımın global çaptaki pazar hacmi genel olarak yaklaşık 5 milyar dolar, ev için olan cihazların ise 2 milyar dolar civarında. Amacımız bu ve bunun gibi ürettiğimiz cihazları bütün dünyaya yayarak o pazar paylarını ülkemize çekmek.”
Muhabir: Kazım Kaan Ulu
