İSTANBUL (AA) – YÖK ve Sıfır Atık Vakfı arasında Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarında çevre duyarlılığını artırmak, sıfır atık kültürünü yaygınlaştırmak, üniversitelerde sıfır atık uygulamalarını teşvik etmek ve bu alanda akademik iş birlikleri geliştirmek amacıyla iş birliği protokolü hazırlandı.
Protokolün imza töreni, YÖK Başkanı Erol Özvar, Sıfır Atık Vakfı Başkanı Samed Ağırbaş, Marmara Üniversitesi (MÜ) Rektörü Mustafa Kurt, YÖK Kurulu üyeleri ve rektör yardımcıları katılımıyla Marmara Üniversitesi Recep Tayyip Erdoğan Külliyesi’nde düzenlendi.
Törende konuşan YÖK Başkanı Özvar, iklim değişikliği, doğal kaynakların tükenmesi, çevresel tahribat ve buna bağlı olarak yaşanan insani krizler gibi küresel sorunların çözümünün yalnızca çevre politikalarıyla değil aynı zamanda eğitim, bilim, teknoloji ve tüm toplumsal dinamiklerin birlikte hareket etmesiyle mümkün olabileceğini söyledi.
YÖK olarak, sürdürülebilirlik, çevre bilinci ve sıfır atık anlayışını, Türk Yükseköğretim Sistemi’nin stratejik öncelikleri arasında konumlandırdıklarının altını çizen Özvar, üniversitelerin sadece akademik başarılarıyla değil aynı zamanda çevreye duyarlılıklarıyla da öncü rol üstlenmeleri gerektiğine içtenlikle inandığını dile getirdi.
Özvar, Sürdürülebilir ve İklim Dostu Kampüs Projesi ile üniversitelerin enerji verimliliği, su tasarrufu, atık yönetimi, yenilenebilir enerji kullanımı ve karbon salınımının azaltılması gibi alanlarda ciddi adımlar atmasını teşvik ettiklerini, ayrıca pek çok üniversitede Avrupa Birliği, TÜBİTAK ve devlet kurumları tarafından desteklenen çok sayıda projenin hayata geçirildiğini kaydetti.
Uluslararası yükseköğretim derecelendirme kuruluşlarından Times Higher Education (THE) Dünya Üniversiteleri 2025 Etki Sıralaması’nda (Impact Rankings), Abdullah Gül Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Bahçeşehir Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi ilk 100’de yer aldığını belirten Özvar, Selçuk Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi ilk 300 bandında kendine yer bulduğunu aktardı.
Özvar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde, Türk Yükseköğretimi’ni küresel ölçekte rekabetçi, kapsayıcı ve nitelikli bir yapıya kavuşturma vizyonuyla çalışmalarına devam edeceklerini belirtti.
Türk Yükseköğretim Sistemi’nin uluslararası görünürlüğü ve akademik itibarı, yalnızca bölgesel ölçekte değil, küresel düzeyde de istikrarlı bir şekilde güçlendiğini kaydeden Özvar, Londra merkezli QS tarafından dün açıklanan 2026 Dünya En İyi Üniversiteler Sıralaması’nın bu yükselişi açıkça ortaya koyduğunu ifade etti.
“İlk 500’de yer alan üniversite sayımız ise 6’ya yükselmiştir”
Özvar, 1500 üniversitenin bulunduğu bu yılki sıralamalarda Türkiye’den toplam 26 üniversite yer aldığını belirterek, “Geçtiğimiz yıl yalnızca iki üniversitemiz ilk 400’de yer alırken, bu yıl 4 üniversitemiz bu dilime girmeyi başarmıştır. İlk 500’de yer alan üniversite sayımız ise 6’ya yükselmiştir. ODTÜ 269. sıraya yükselerek en başarılı performansı göstermiştir. İstanbul Teknik Üniversitesi 298, Koç Üniversitesi 323, Boğaziçi Üniversitesi ise 371, Sabancı Üniversitesi 404, Bilkent Üniversitesi ise 415. sırada yer almıştır. Ayrıca, ODTÜ, İTÜ ve Boğaziçi Üniversiteleri, “işveren İtibarı” kategorisinde dünyanın en iyi ilk 100 üniversitesi arasında gösterilmesi ülkemizin nitelikli insan kaynağı yetiştirme konusundaki başarısını bir kez daha ortaya koymuştur.” ifadelerini kullandı.
QS tarafından yapılan açıklamada, Türkiye’nin bu yıl yüzde 29’luk genel iyileşme oranıyla, 20’den fazla üniversiteyle temsil edilen ülkeler arasında en çok ilerleme kaydeden dördüncü ülke olduğunun vurgulandığını aktaran Özvar, “Bu sonuçlar, Türk üniversitelerinin araştırma, uluslararasılaşma ve akademik mükemmeliyet alanlarında gösterdiği performansın uluslararası camiada takdir gördüğünün açık bir göstergesidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Özvar, Türkiye’de sürdürülebilirlik konusunda yürütülen çalışmalarda, Emine Erdoğan’ın himayelerinde 2017 yılında başlatılan Sıfır Atık Projesi’nin de önemli bir dönüm noktası olduğu, bu projenin çevre konusunda toplumsal farkındalığı ve duyarlılığı yaygınlaştıran öncü bir model olarak küresel çapta kabul gördüğünü kaydetti.
Sıfır Atık Vakfı ile imzalayacakları iş birliği protokolüne değinen Özvar, “Yükseköğretim camiasıyla sivil toplum arasındaki bu işbirliği, üniversitelerimizde sıfır atık kültürünü kurumsallaştırmayı, çevreye duyarlı öğrenci kulüplerinin kurulmasını, sıfır atık temalı akademik etkinliklerin yaygınlaştırılmasını ve başarılı uygulamaların ödüllendirilmesini hedeflemektedir.” diye konuştu.
Özvar, protokolün, yükseköğretim kurumları ile sivil toplum kuruluşları arasında çevresel farkındalık ve sürdürülebilirlik temelli iş birliğinin güzel bir örneği olarak yeni dönemde pek çok projeye zemin hazırlayacağına inandığını sözlerine ekledi.
Türkiye genelindeki üniversitelerde yapabilecekler istişare edildi
Sıfır Atık Vakfı Başkanı Samed Ağırbaş ise Vakfın başta Türkiye’de ve dünyada olmak üzere sıfır atık bilincinin yaygınlaştırılmasıyla alakalı çalışmalarını aralıksız olarak sürdürdüğünü söyledi.
Ağırbaş, vakfın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın başkanlığını yaptığı BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu işbirliğinde çalışmalarını sürdürdüğünü, akademiyle işbirliğini de çok önemsediklerini ifade etti.
Vakıf olarak, sıfır atık, çevre ve iklim değişikliği konularının altını akademik ve bilimsel olarak doldurmadıkları sürece istedikleri hedefe ulaşamayacaklarının farkında olduklarını dile getiren Ağırbaş, YÖK Başkanı Özvar ile bir araya gelerek Türkiye genelindeki üniversitelerde yapabileceklerini istişare ettiklerini anlattı.
Ağırbaş, üniversitelerde sıfır atık kulüplerinin kurulması, üniversitelerin ve akademisyenlerin sıfır atıkla ilgili çalışmalarının desteklenmesi konularında mutabık kaldıklarını kaydederek, “Bugün, bu mutabakatın imzasını burada atacağız. Bugünden sonra Türkiye’deki üniversitelerimizde YÖK başkanımızın liderliğinde güçlü bir çalışmaya, seferberliğe imza atıyor olacağız.” dedi.
Konuşmaların ardından tarafların işbirliği protokolünü imzaladığı tören, fotoğraf çekimiyle sona erdi.
Muhabir: Başak Akbulut Yazar
